یکی از مهم ترین سوالاتی که سال هاست ذهن متخصصان دندان پزشکی را به خود مشغول کرده است پیدا کردن بهترین روش برای جلوگیری از پوسیدگی دندان است. البته تلاش های بسیار زیادی برای پیدا کردن یک راه درمانی بسیار کاربردی انجام شده است که در بالاخره در سال ۱۹۰۵ میلادی دندان پزشکی به نام میلر با استفاده از نیترات و نقره نتیجه اولیه را در راستای این هدف دریافت کرد.
بدین صورت که این مواد را بر روی دندان بیمار قرار میدادند تا هرگونه باکتری و مواد غذایی بر روی سطح دندان بیمار و شیارهای دندانی نتواند باقی بماند و موجب پوسیدگی دندانی شود.
طبیعتا دندان همانند دیگر اعضای بدن به مراقبت نیاز دارد. میتوانید با مصرف کردن هزینه کم و اجرای برخی طرح ها و مراقبت های پیشگیری، از پوسیدگی دندان که شایع ترین مشکل دندانی است جلوگیری کنید تا زمینه های ایجاد آن را از بین ببرید.
یکی از طرح های پیشگیری از پوسیدگی دندانی فیشور سیلانت یا شیار بندی است که تاثیر بسیار زیادی در زمینه جلوگیری از پوسیدگی دندان دارد و حتی میتواند گاهی پوسیدگی دندانی را به خوبی کنترل کند.
فیشور سیلانت چیست و چگونه انجام می شود؟
فیشور سیلانت روشی جدید است که با پیشرفت تکنولوژی در عرصه دندانپزشکی به وجود آمده است. در واقع این طرح درمانی یک راه پیشگیری کننده در سطح جونده دندان است که رایج ترین مشکل دندانی، پوسیدگی، را درمان خواهد کرد. بر روی سطح جونده دندان های عقب دهان برخی شیارها و حفره های بسیار عمیقی وجود دارد که به آن فیشور میگویند.
این حفره ها و شیارها به قدری نازک و ظریف هستند که پرز مسواک و جریان آب نمیتوانند آنها را به خوبی تمیز کنند و این مکان محیطی بسیار مناسب برای رشد باکتری میشود که در راستای آن دندان شروع به پوسیدگی میکند.
جهت به حداقل رساندن میزان پوسیدگی دندان بهتر است درزها و شیارهایی که در سطح جونده دندان وجود دارد با استفاده از پیت و فیشور پوشیده شود. سیلانت در واقع یک پوشش سختی است که همرنگ دندان بوده و معمولا بر روی سطح دندان بیمار اعمال میشود تا سطح دندان را صاف تر کرده و از پوسیدگی جلوگیری کند.
شیار پوشی دندان یا فیشور سیلانت یکی از کارآمدترین و کاربردی ترین فرآیند هایی است که از بروز پوسیدگی دندان در حفره ها و شیارهای دندانی جلوگیری میکند.
پیت و فیشور چیست؟
به ماده‌ای که ضرورتاً شیارهای سطحی دندان‌ها را می‌پوشاند فیشور سیلانت گفته میشود. با محافظت از شیارهای دندانی عمیق میتوانید احتمال پوسیدگی دندان‌ها را کاهش دهید. این شیارها تحت عنوان فیشور (ترک یا فرورفتگی) و پیت (فرورفتگی) شناخته میشوند.
پیت به فرورفتگی‌ها و گودی‌های کوچک در سطح دندان‌ها گفته میشود. درحالی‌که فیشورها فرورفتگی‌ها و شیارهای طبیعی هستند که روی سطوح دندان‌های جونده به وجود می‌آیند.
دندان‌های جلو می‌توانند دارای فیشر و پیت باشند؛ اما معمولاً بیشترین شیارها را دندان‌های عقب (دندان‌های پره مولر و دندان‌های مولر) دارند. این فیشورها و پیت‌ها می‌توانند سطحی یا عمقی باشند. که تشخیص آنها به وسیله معاینه دندانپزشک متخصص است.
مراحل انجام فیشور سیلانت
روند انجام فیشور سیلانت بدین صورت است که در مرحله اول از انجام آن باید سطح دندان بیمار کاملا تمیز شود و یک ماده اسیدی را چند ثانیه بر روی دندان بیمار قرار داد.
پزشک در این مرحله باید اطمینان حاصل کند که هیچگونه بزاق و آبی در دهان بیمار نباشد. سپس یک ماده مخصوص سیلانت را بر روی سطح دندانی و شیارها قرار داده و با استفاده از یک اشعه آبی رنگ آن را محکم میکنند.
پس از آن میتوانید به آسانی مانند روند قبل خوراکی میل کنید و هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.
این روند درمانی تقریبا ۱۵ دقیقه به طول خواهد انجامید و میزان مهارت و تکنیک دندان پزشک میتواند تاثیر بسیار بالایی در عایق بندی کاملا صحیح و خوب دندان بیمار داشته باشد
دلایل انجام فیشور سیلانت چیست؟
همانطور که میدانید دندان یکی از سرمایه های بزرگ انسان است زیرا چندین بار امکان داشتن یک دندان دائمی خاص را نخواهیم داشت. برای مثال فقط یکبار در زندگی خود میتوانیم دندان آسیاب دائمی داشته باشیم.
پس بهتر است با رعایت بهداشت دهان و دندان خود و با انجام روش کاربردی فیشور سیلانت از اقداماتی که میتواند آسیب جدی به دندان برساند جلوگیری کرد تا سلامت دندان ها مدت زمان بیشتری حفظ شود.
کودکان و نوجوانان متاسفانه بیشتر در معرض پوسیدگی دندانی هستند زیرا سطح جونده آنها قابلیت آسیب پذیری بیشتری خواهد داشت.
البته دقت کنید که دندان ها به صورت طبیعی به مرور زمان دچار ساییدگی سیلانت میشوند اما به هر صورت دندان هایی که فیشور سیلانت شده باشند ۵ برابر کمتر از دندان هایی که با استفاده از فیشور سیلانت حفاظت شده اند در معرض مشکل پوسیدگی قرار میگیرند و درمان این دندان ها بهتر و سهل تر است.
مهم ترین دلیل و ضرورت انجام فیشور سیلانت جلوگیری از پوسیدگی و حفظ سلامت و ساختار دندان است.
فیشور سیلانت را باید مانند یک کاور تصور کنید که هر زمانی باکتری و میکروب که از عوامل اصلی پوسیدگی هستند در دهان وارد و ایجاد میشوند از دندان شما حفاظت میکند و اجاره نمیدهد میکروب ها از مواد غذایی باقی مانده بر روی سطح جونده تغذیه کرده و رشد کنند.
باکتری ها و میکروب ها با تغذیه کردن از مواد غذایی به جا مانده تولید اسید میکنند و این اسید تولید شده از فعالیت باکتری ها موجب حل شدن دندان فرد و ایجاد حفره و سوراخ روی دندان میشود.
به اصطلاح این سوراخ ها و حفره ها را پوسیدگی و کرم خوردگی می نامند. فیشور سیلانت کمک می کند تا دندان شما در مقابل این مشکلات مقاومت کند و باکتری و میکروب ها مکانی برای پنهان شدن نداشته باشند.
چه کسانی برای انجام فیشور سیلانت مناسب هستند؟
همانطور که می دانید همیشه همه افراد برای انجام روش های درمانی مناسب نیستند و ممکن است برخی از آنها مجاز به انجام یکسری درمان ها نباشند. در ادامه لیستی از افرادی که برای انجام فیشور سیلانت مناسب هستند را نام میبریم:
- اغلب کودکانی که به تازگی دارای دندان آسیاب شده اند به واسطه توصیه دندان پزشک باید این فرآیند درمانی و کاربردی را انجام دهند زیرا دندان یک سرمایه بسیار مهم برای آن ها است.
- برخی از بزرگسالان که از بهداشت و رعایت آن در ناحیه دهان و دندان ابراز نگرانی دارند بهتر است از این روش استفاده نمایند.
- برخی از افراد بزرگسال به صورت کاملا طبیعی دارای شیار یا فیشور های بسیار عمیق هستند که بهتر است حتما از این روش برای جلوگیری کردن از پوسیدگی دندانی و استفاده کردن بیشتر از آن استفاده کنند.
- برخی از افراد بزرگسال نیز هستند که بسیار پوسیدگی دندانی آن ها را تهدید میکند در این صورت باید این افراد نیز از روش فیشور سیلانت استفاده کنند.
طبیعی است که بزرگسالان تمایل بیشتری به استاده از روش فیشور سیلانت دارند و این روش محبوبیت بیشتری بین آنها دارد زیرا برخی از آنها بسیار در معرض قرار گرفتن پوسیدگی دندانی هستند. برخی دیگر از بزرگسالان دارای فیشورهای بسیار برجسته و آسیب پذیر هستند که باید از این روش استفاده نمایند.
اما این روند درمانی درواقع ابتدا جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان های دائمی که تازه برای کودکان رشد کرده است به وجود آمد زیرا کودکان اغلب توانایی صحیح تمیز کردن دندان خود را ندارند و دندان آنها در معرض پوسیدگی شدید و بیبشتری قرار میگیرد به همین علت آنها اولویت دارند.
ممکن است برای شما این سوال پیش آید که بهترین زمان برای انجام فیشور سیلانت چه زمانی است؟ پاسخ این است که دندان آسیاب اول از ابتدای ۶ سالگی شروع به رشد کرده و دومین دندان آسیاب در سن ۱۲ سالگی تقریبا از لثه بیرون خواهد زد به همین علت بهتر است در همین سنین آغاز به انجام این روند درمانی نمائید تا در آینده مجبور به صرف هزینه و زمان بیشتری برای آن نباشید و مشکلاتی جبران نا پذیر برای شما نیاید.
مزایای انجام فیشور سیلانت چیست؟
قطعا انجام هر روند درمانی میتواند تاثیر بسیار مثبتی برای بیمار داشته باشد در ادامه این بخش می خواهیم مزایایی که فیشور سیلانت برایش بیمار دارد را نام ببریم:
- با استفاده از این روش فیشورهای عمیق به صورت کاملا صحیح تمیز میشود.
- تقریبا ۳۰ تا ۷۰ درصد میزان پوسیدگی دندان شما کاهش میابد.
- این روند در معکوس شدن مراحل اولیه پوسیدگی دندان شما تاثیر گذار است.
- در صورتی که کودک شما تازه دندان دائمی درآورده باشد از ساختار و سلامت آن حفاظت میکند.
- پر کردن دندان که برای کودکان روندی تقریبا ناخوشایند است و راضی به انجام آن نیستند با استفاده از این روش از بین رفته و دیگر نیازی به آن نیست.
- این روش، روشی کاملا سریع است که بدون درد، بدون تزریق بی حسی و هرگونه خونریزی انجام میشود و به مدت زمان بسیار زیادی ماندگاری و دوام دارد.
آنچه باید در رابطه با تاثیر فیشور سیلانت بر جلوگیری از پوسیدگی دندان بدانید این است که همه افراد هنگامی که میخواهند بهداشت دهان و دندان خود را رعایت کنند نیاز به مسواک زدن، نخ دندان و دهانشویه دارند که متاسفانه اغلب دندان هایی که در عقب فک قرار دارند به خوبی تمیز نمیشوند.
بر روی سطح جونده دندان حفره و شیارهای بسیار ظریف و نازک قرار دارد که باعث میشود مواد غذایی در بین آنها مانده و میکروب ها بتوانند از آنها تغذیه کرده و رشد کنند.
در راستای این مشکل دندان فرد در معرض پوسیدگی قرار گرفته و از بین میرود. دندان یک سرمایه بسیار مهم است که باید به خوبی از آن مراقبت کنید. به همین علت اگر در سنین کم و حتی در سنین بزرگسالی از روش فیشور سیلانت استفاده کنید میتوانید حفره ها و شیارها را پر کرده و از بروز پوسیدگی دندانی جلوگیری کنید. استفاده از این روش مخصوصا برای دندان آسیاب بسیار ارزشمند است.
