سیلر دندانپزشکی چیست ؟
شاید برای شما جالب باشد که بدانید اولین سیلری که مورد استفاده دندان پزشکان قرار گرفت تا مقدمه ای باشد بر استفاده از انواع سیلر دندانپزشکی، از نقره تشکیل شده بود
ولی به دلیل تغییر رنگی که در آن بود مورد تایید و استقبال دندان پزشکان قرار نگرفت.
پس از آن کاربرد سیلر در دندانپزشکی تغییر پیدا کرد.
بعد از آن شخصی به نام هرمان، سیلر جدیدی معرفی کرد کرد که حاوی هیدروکسید کلسیم بود ولی این سیلر به خاطرPH بالایی که داشت نتوانست طولانی مدت دوام بیاورد به دلیل اینکه سیلر هایی که محتوای هیدروکسید کلسیم دارند از نظر فیزیکی محکم نیستند.
بعد از آن سیلر های زیادی ایجاد شدند که در نهایت سیلر هایی که رزین اوپوکسی بودند توانستند نظر دندان پزشکان را جلب کنند و در نهایت در سال 1975 شخصی به نام شرودر اولین سیلری که حاوی رزین اپوکسی را با آب بندی بالا و خواص فیزیکی خوبی را معرفی کرد.
با این که این سیلر هم ایراداتی دارد و مزایای زیادی که دارد مورد تایید دندان پزشکان و یکی سیلر پر کاربرد در دندان پزشکی محسوب می شود تنها ایرادی که این سیلر دارد چسبندگی زیادش به دیواره های کانال دندان آن هم به دلیل حفظ رطوبتی است که دندان دارد.
دندانهای ما در اثر عوامل متعدد بهخصوص رعایت نکردن بهداشت میتوانند دچار درجات مختلفی از پوسیدگی بشوند.
پوسیدگیها ابتدا با یکسری علائم از جمله تغییر رنگ مینا شروع شده و سپس به سطح زیرین مینا یعنی عاج دندان نفوذ پیدا میکنند و اینجاست که فرد دچار دندان درد میشود؛ در صورت سهلانگاری و عدم توجه، پوسیدگی پیشرفت کرده و به پالپ دندان یعنی جایی که اعصاب و عروق وجود دارند میرسد.
در این مرحله فرد مستلزم انجام اقدامات دندانپزشکی است زیرا که جدا از درد شدید و غیرقابلتحمل، وقتی پوسیدگی به پالپ برسد ؛ با عروق و اعصاب تماس پیدا کرده، میتواند از طریق کانالهای ریشه به گردش خون و بافتهای مجاور رخنه کند و به ترتیب باکتریمی و آبسه ایجاد کند که در این شرایط اهمیت درمان موثر و بهموقع علیالخصوص در افراد دارای بیماریهای سیستمیک چندین برابر میشود.
برای درمان این قبیل پوسیدگیها ۲ راه وجود دارد:
۱) کشیدن دندان (که با پیشرفت علم دندانپزشکی به جز در موارد خاص توصیه نمیشود.)
۲) درمان اندودانتیکس (روش توصیه شده)
امروزه برای درمان عفونت پالپ و کانال ریشه از مجموعه روشهایی به نام اندودانتیکس استفاده میشود که عبارت است از:
تخلیه پالپ عفونی و مسدود کردن کانالهای ریشه به منظور جلوگیری از عود و انتشار مجدد پوسیدگی؛
و به طور کلی شامل مراحل زیر میباشد:
۱. تخلیه بافت عفونی از دندان و سپس پاکسازی حفره ایجاد شده از هرگونه عفونت و آلودگی
۲. خشک کردن فضای ایجاد شده در پالپ و کانال ریشه به وسیله کن کاغذی
۳. قرار دادن گوتاپرکا در محور کانال ریشه جهت حفظ شکل و استحکام دندان پس از تخلیه پالپ
۴. وارد کردن سیلر به کانال ریشه جهت در بر گرفتن گوتاپرکا ، محکم چسبیدن به دیوار اطراف پالپ و پرکردن منافذ باقیمانده
گوتاپرکا و سیلر دو ماده ضروری برای پر کردن کانال ریشه هستند؛ به عبارتی سیلرها مانند سیمان و گوتاپرکا مثل اسکلت آهن یک ستون عمل میکنند که باعث میشوند علیرغم تخلیه پالپ، شکل ریشه دندان حفظ شود .
تا اینجا به یک ایده کلی از اندودانتیکس رسیدیم.
در ادامه به بررسی تخصصی سیلرها پرداخته و بررسی گوتاپرکا را به مباحث بعدی موکول میکنیم.
سیلر در دندانپزشکی
اگر بخواهیم بگوییم که سیلر دندانپزشکی چیست باید بگوییم که در واقع سیلرهای دندان پزشکی ماده ای چسبناک هستند که در درمان ریشه از آن استفاده می شود و باعث از بین بردن باکتری ها در ریشه دندان می شود و مهم است که دندان پزشک از چه نوع مواد پرکردنی استفاده می کند.
اگر میخواهید درمان ریشه موفقی داشته باشید استفاده از سیلر یک امر ضروری است.
سلیر ها ماده ای هستند که از زینک اکساید تشکیل شده اند و برای پر کنندگی دائمی ریشه می باشد.
کاربرد سیلر در دندانپزشکی را می توان در آبچوره کردن دندان دانست.
در حالی که گوتا پرکا به تنهایی نمیتواند دندانها را آبچوره کند، اما سیلرهای دندانپزشکی قادرند کانالهای ریشه دندان را پر کنند و آسیبهای وارد شده به دندان را برطرف نمایند.
در واقع سیلر ها از پوسیدگی دندان جلوگیری می کنند.
سیلر به سرعت به فرورفتگیها و شیارهای دندان میچسبد و یک سپر محافظ روی مینای هر دندان ایجاد میکند.
در حالیکه هرگز مسواک نمی تواند به تمام سطوح دندان ها نفوذ کند، هر چند استفاده از مسواک و نخ دندان کشیدن این امکان را فراهم می کند که ذرات غذا از سطوح صاف دندانها تمیز شود، سیلرها از این نواحی آسیبپذیر در برابر پوسیدگی دندان با پاک کردن پلاک و غذا محافظت میکنند.
سیلرها در اندو دندان پزشکی یکی از مهم ترین و اصلی ترین مواد هستند که در پر کردن ریشه یا همان آبچوره کردن ریشه که یکی از حساس ترین مراحل در پر کردن ریشه است استفاده می شود و می توان ادعا کرد که اگر می خواهیم یک درمان ریشه موفق داشته باشیم باید آبچوره مناسبی انجام داده باشیم.
بهترین سلیر دندان پزشکی باید دارای استحکام چسبندگی بالا باشد که زمانی که سیلر را به عاج دندان می زنیم به خوبی به عاج دندان بچسبد.
نحوه استفاده از سیلر به منظور رفع آسیب های دندان است و لازم به ذکر است که دندان پزشک اگر به کارگیری سیلر مهارت نداشته باشد امکان دارد به دندان شما آسیب برساند.
کاربرد سیلر در دندانپزشکی مربوط به کودکان و نوجوانان می شود.
زیرا احتمال پوسیده شدن دندان ها، فرورفتگیها و شیارهای دندانها در سنین پایین بسیار زیاد است.
همچنین از دیگر کاربرد سیلر در دندانپزشکی می توان به استفاده از آن جهت پر کردن شیارها در دندانهای پشتی اشاره کرد.
این عمل باعث می شود تا از نفوذ باکتریها و پوسیدگی دندان ها جلوگیری شود.
در سال 1990 یک سیلر جدیدی حاوی سیمان هیدروفیل مبتنی بر سیلیکات کلسیم وارد بازار شد این نمونه از سیلر هم با بافت دندان سازگاری و هم آب بندی خوبی داشت به همین دلیل جای خود را در صنعت دندان پزشکی پر کرد.
حتی این سیلر آن قدر جای خود را در دندان پزشکی پر کرد که در پالپ عاج و ترمیم سوراخ شدن ریشه هم مورداستفاده دندان پزشکان قرار گرفت.
سیلرها به جز این که حاوی زینک اکساید هستند بلکه حاوی باریم اوژنول ،سولفات و رادیو پاسیدی هستند.
همانطور که گفته شد گوتا ها به تنهایی نمی توانند فضای داخل ریشه را پر کنند و این فضای خالی باعث می شود که مواد غذایی و آب وارد ریشه شود و این موضوع در نتیجه دندان عفونت می کند به همین دلیل نیاز است گوتا را آغشته به سیلر کنیم و آن را در داخل ریشه دندان قرار دهیم .
ویژگی های بهترین سیلر دندانپزشکی چیست ؟
انواع سیلر در دندانپزشکی بسیارند و هر کدام دارای ویژگی های خاص خود هستند.
اما بطور کلی بهترین سیلر دندانپزشکی دارای ویژگی های زیر می باشد :
- آب بندی عالی داشته باشد
- ضد باکتری
- کمک کند تا بافت های آسیب دیده زودتر بازسازی شوند
- برای افراد آلرژی ایجاد نکند
- به دندان ها رنگ ندهد
- با بدن تطابق کند
- دستعورالعمل پیچیده ای نداشته باشد
انواع سیلر در دندانپزشکی
برای بستن کانال های ریشه از سیلر های متفاوتی استفاده می شود و این سیلر ها را می توان به 5 دسته تقسیم کرد:
- سیلر های رزینی
- گلاس آینومرها
- سیلرهای سیلیکونی
- سیلر های هیدروکسید کلسیم
- سیلر های اکسید روی و اوژنول
سیلر اندو چیست؟
با توجه به کاربرد اصلی سیلرها، یعنی درزگیری، دور از انتظار نیست که این مواد بیشترین کاربرد خود را در اندودانتیکس و درمان ریشه داشته باشند؛
ریشه دندانها شکلی بسیار پیچیده و ظریف دارد که مسدودکردن کامل آنها مستلزم استفاده از موادی با ویژگیهایی نظیرسازگاری با بافت زنده، نامحلول بودن در مایعات اطراف پالپ، چسبندگی مناسب، عدم انقباض و داشتن انبساط جزئی در حین سفت شدن و باکتریواستاتیک است؛
که سیلرهای اندو واجد تمام خصوصیات ذکر شده میباشند.
حال به بررسی دقیقتر انواع سیلرها که پیشتر از آنها نام برده شد میپردازیم:
سیلرهای با پایه زینک اکساید اوژنول( ZOE)
برای سالها محبوبترین سیلرها برای اندودانتیکس بودند که بعدها ترکیبات دیگری به آنها اضافه شد.
ویژگی بارز این سیلرها این است که مواد دیگر را میتوان به راحتی با آنها ترکیب کرد و خواص آنها را بهبود بخشید؛
مانند کورتیکواستروئیدها (برای کاهش التهاب) و پارافرمالدئید (برای افزایش خاصیت میکروب کشی)
برخی از خصوصیات نامطلوب این سیلرها عبارتند از :
ایجاد تغییر رنگ دندان، زمان سفت شدن بسیارطولانی، فقدان چسبندگی ایدهآل و حلالیت نسبتا زیاد.
مثالها :
Pulp Canal Sealer EWT = با نام تجاری ریکرت معروف بوده و باعث تغییر رنگ دندان میشود.
Procosol = تغییر یافتهی ریکرت و فاقد ذرات نقره است.
Roth’s sealer و Tubli -seal = باعث تغییر رنگ دندانی نمیشوند.
Wach’s sealer
علیرغم خصوصیات منفی ذکر شده این ماده به خاطر سابقه موفقیتآمیز در درمان ، همچنان به طور وسیعی استفاده میشود.
سیلرهای حاوی هیدروکسید کلسیم
در این سیلرها با هدف بهره برداری از خواص درمانی هیدروکسید کلسیم ، پودر آن به یک بیس ZOE یا رزینی اضافه گشته است.
از نگرانیهایی که در مورد این سیلرها وجود دارد حلالیت بالا و نشت آنهاست.
برای اینکه هیدروکسید کلسیم اثرات درمانی خود را اعمال کند باید به کلسیم و یون هیدروکسیل تجزیه شود که این موضوع با فلسفه استفاده از سیلرها منافات دارد.
مثالها : Apexit plus /Apexit /Sealapex / CRCS
سیلرهای رزینی
دارای دو نوع Epoxy و Methacrylate هستند .
این سیلرها working time طولانی داشته، درزگیری خوبی دارند و در مایعات دهانی به نسبت حل میشوند.
AH26 : این سیلرها به 2 صورت پودر و مایع عرضه شده و قابلیت آزادسازی فرمالدئید را دارند که همین ویژگی موجب اثر آنتی باکتریال بیشتر آنها نسبت به سیلرهای AHPlus میگردد.
ویژگی مثبت دیگر این سیلرها این است که تحت تاثیر رطوبت قرار نگرفته و حتی در زیر آب سفتتر هم میشوند.
AHPlus : این سیلر تکامل یافته AH26 است که تمام خواص مثبت AH26 را دارد با این تفاوت که فرمالدئید آزاد نمیکند در نتیجه بعد از سفت شدن اثر آنتی باکتریال ندارد .
این سیلر به صورت دو خمیر عرضه شده و working time وsetting time آن به ترتیب 4 و 8 ساعت میباشد.
Methacrylate Resin ها :
شامل 4 نسل میباشند:
EndoREZ از نسل دوم، Real Seal از نسل سوم و Meta Seal از نسل چهارم
سیلرهای با پایه گلاس اینومر
به خوبی با عاج باند شده و زیستسازگار هستند ولی به دلیل سختی بالا و عدم انحلالپذیری بعد از سفت شدن، درمان مجدد را بسیار دشوار میکنند.
مثالها : Ketac_Endo /Active GP sealer
Ketac_Endo: این سیلرها بیشتر از اینکه در کلینیک مصرف شوند در مطالعات برای مقایسه با سایر سیلرها استفاده میشوند.
Active GP sealer : این سیلرها به همراه گوتاپرکاهایی که در سطح خود گلاس اینومر دارند به کار رفته و موجب چسبندگی بین ماده پرکردگی و عاج ریشه میگردند .
مزایای انواع سیلر دندانپزشکی چیست :
اگر بخواهیم بگوییم که اصلی ترین کاربرد سیلر در دندانپزشکی چیست باید بگوییم که دندان پزشکان از سیلر برای جلوگیری از نفوذ باکتری ها و پوسیدگی دندان ها استفاده می کنند که اغلب برای پر کردن دندان های پشتی استفاده می شود. سیلرها مزایای زیادی دارند که شامل :
- باعث درد دندان نمی شوند
- سیلر ها شفاف و سفید هستند
- در بزاق دهان حل نمی شوند
- نیاز به تزریق ندارند
- شیار خای کوچک دندان را پر می کند و از پوسیدگی جلوگیری می کند
- زمان کمی برای گذاشتن آن نیاز است
کاربرد انواع سیلر دندانپزشکی چیست ؟
همانطور که قبلا برای شما عنوان کردیم که اصلی ترین کاربرد سیلر در دندانپزشکی چیست و مهم ترین و اساسی ترین نقش را در پر کردن دندان پزشکی دارند و گوتا به تنهایی نمی تواند کانال ریشه را پر کند سیلر ها می توانند بهترین شکل دندان را پر کنند و آسیب های جدی دندان را بر طرف کند.
عاج دندان خودش به تنهایی عایق مناسبی است زمانی که حفره ها 2میلی متر عاج بین دندانتان و حفره مانده باشد فقط کافیست حفره را با یک سیلر مناسب بپوشانیم.
ولی در ترمیم های آمالگام بهتر است از دو لایه سیلر استفاده کنیم.
استفاده از سیلر باعث پوشاندن حفره ها در دندان می شود .
باعث کاهش حساسیت بعد از کار می شود و نمیگذارد آلودگی وارد عاج دندان شود.
از سیلر دندان پزشکی چه کسانی باید استفاده کنند؟
اولین و اصلی ترین کسانی که باید از سیلر استفاده کنند کودکان و نوجوانانی هستند که احتمال بالایی وجود دارد که دندان های پوسیده ، شیارهای دندان ها و فرو رفتگی های دندانی داشته باشند.
در بزرگسالان دندان های آسیاب که پوسیده و یا پر شده است نیز می توانند استفاده کنند.
استفاده از سیلر دندان پزشکی در سنین 6 تا 14 سالگی که مستعد پوسیدگی دندانی هستند محافظت کند.
زمانی که دندان های شیری کودک شیارهای و فرو رفتگی های عمیقی داشته باشد در این موارد هم از سیلر استفاده می کنند.
نقش اصلی در اندو را سیلر دارد پس در اندوی دندان نقش مهم را سیلر ایفا می کند برای همین کیفیت و نوع سیلر باید خیلی مهم باشد
روش استفاده و آماده سازی انواع سیلر دندانپزشکی
ابتدا دندان پزشک دندانی که می خواهد سیلر روی آن قرار دهد را کاملا تمیز می کند بعد از آن که دندان مورد نظر را خشک کرد رول پنبه اطراف آن می گذارد تا خشک بماند و خیس نشود سپس محلول اسیدی را روی دندان می گذارد تا سطح دندان را زبر کند این محلول به چسبندگی سیلر به دندان کمک می کند پس از آن دندان را کامل شسته و خشک می کند و در نهایت سیلر را روی مینای دندان قرار می دهد که تا به خوبی بچسبد و سفت شود.
همان طور که بالا ذکر شد اصلی ترین کاربرد سیلر آبچوره کردن دندان است زیرا گوتا نمی تواند به تنهایی دندان را آبچوره کند.
خرید سیلر دندانپزشکی
سایت کارینودنت با توجه به نیاز شما سعی دارد تا با ارائه مشخصات و ویژگی سیلر های گوناگونی که در بازار موجود می باشد شما را در خرید یاری رساند. با مراجعه به قسمت سیلر ها و با توجه به نیاز شما امکان خرید و ثبت سفارش مهیا ست.
آیا از سیلر های ایرانی استفاده کنیم یا خیر ؟
تولید سیلر دندان پزشکی کار راحتی نیست که آن را خیلی سریع به تولید رساند زیرا از اهمیت بالایی برخوردار است و نیاز دارد که آزمایشات انسانی و حیوانی را بگذراند و تمام تاییده و مجوزها را دریافت کند.
خیلی مهم است که سیلرهای ایرانی علاوه بر این که تاییده و مجوز های داخلی را داشته باشد یک رزومه ی بین اللملی داشته باشد مانند سیلر Beta RCS.این سیلر توانسته است تمام مراحل را به خوبی و با موفقیت کامل سپری کند.
در پایان دانستن ویژگی های یک سیلر ایدهآل که یکی از اجزا تجهیزات دندانپزشکی است، به کلینیسین در تهیه مواد مرغوب و به بیمار در انتخاب کلینیک مناسب کمک شایانی میکند که عبارتند از:
چسبندگی مناسب برای پرکردن تمام فضاهای خالی
رادیواپسیته مناسب
عدم انقباض در حین ستشدن و ترجیحا افزایش حجم ناچیز
عدم تغییر رنگ دندان
باکتریواستاتیک
انحلالپذیری در یک حلال خاص برای امکان درمان مجدد
انحلال ناپذیری در مایع میان بافتی
زیستسازگاری
دانههای ریز پودر جهت ایجاد یک خمیر همگن
Working time و setting time متناسب با تحمل بیمار و قلق کار دندانپزشک
در این مقاله سعی شد تا نگاه اجمالی به سیلر در دندانپزشکی بیاندازیم شما می توانید برای مشاهده ویژگی ها و مشخصات انواع سیلر های موجود به سایت کارینودنت و قسمت سیلر ها مراجعه نمایید.
خریدی مطمئن و آسان را برای شما آرزومندیم.