بسیاری از افراد به دلایلی مانند آسیب و یا کشیدن دندان، با جای خالی یک دندان از دست رفته مواجه خواهند شد. این اتفاق، تاثیر به سزایی روی عملکرد دندان‌ها، صحبت کردن و اعتماد به نفس فرد خواهد گذاشت. اما سوال اینجاست که راه حل رفع این مشکل چیست؟ به عبارتی، “چگونه می‌توانیم دندان از دست رفته‌ی خود را جایگزین کنیم؟”
این مقاله از وب‌سایت کارینودنت ، فرصت مناسبی برای پاسخگویی به این سوال است. ما قصد داریم تا در این مطلب، شما را با ۴ روش جایگزینی دندان از دست رفته آشنا کنیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
منظور از جایگزین کردن دندان از دست رفته چیست؟
شما می‌توانید یک دندان جدید با ظاهری کاملا طبیعی را جایگزین دندان از دست رفته‌ی خود کنید. این کار، علاوه بر حفظ ظاهر دندان‌های شما، مزایای دیگری نیز دارد. مزایایی از جمله:
- حفظ سلامتی دندان‌های مجاور
- جلوگیری از کج شدن دندان‌های مجاور جای خالی
- بهبود وضعیت تکلم فرد
- کمک به جویدن غذا
با توجه به این موارد، پر کردن جای خالی دندان مورد نظر، اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت. لذا بهتر است تا فرایند جایگزینی در اولین فرصت ممکن انجام شود. در ادامه، شما را با ۴ روش اصلی جایگزینی دندان یا دندان‌های از دست رفته آشنا خواهیم کرد.
دلیل اهمیت پر کردن جای خالی دندان از دست رفته
دندان از دست رفته نه تنها از نظر ظاهری زیبایی دهان، دندان و حتی حالت چهره فرد را تحت تاثیر قرار میدهد. بلکه به مرور زمان باعث تحلیل استخوان فک در قسمت بی‌دندان نیز می‌شود.
این موضوع به مرور زمان حتی تکلم و توانایی صرف غذا را نیز در افراد تحت تاثیر قرار میدهد.این فضای خالی می‌تواند به مرور دچار عفونت یا درد شود که همین موضوع پس از مدتی سلامت دندان‌های مجاور را نیز به مخاطره می‌اندازد. از همین رو تاکید دندانپزشکان بر این است که هر چه سریع تر این قسمت با روشهای مختلف پر شود.
جایگزینی دندان از دست رفته با ایمپلنت
ایمپلنت دندان اولین پیشنهاد و توصیه دندانپزشکان برای جایگزینی دندان است. در این روش، یک پایه فلزی از جنس تیتانیوم یا راکسالید در استخوان فک جای خالی دندانی که از دست دادید قرار می‌گیرد. این پایه به مرور زمان به استخوان فک جوش می‌خورد و به بخشی از فک شما تبدیل می‌شود.
پس از طی این فرایند که بین ۳ الی ۶ ماه به طول می‌انجامد، یک هیلینگ برای شکل دادن به لثه روی فیکسچر (به صورت موقت) نصب می‌شود و در نهایت، روکش یا همان تاج دندان روی هیلینگ قرار می‌گیرد.
ایمپلنت یکی از روشهای نسبتا پرهزینه اما دائمی کاشت دندان است که در حدود ۹۵ درصد از مواقع، موثر و موفقیت آمیز خواهد بود. این روش نسبت به سایر روشهای جایگزینی دندان، زمان‌بر تر است و حدود ۶ ماه طول خواهد کشید. اما مطمئن باشید که دستیابی به یک دندان کاملا واقعی، ارزش صبر کردن را خواهد داشت.
مزایای ایمپلنت دندان
- ماندگاری بسیار زیاد (تقریبا دائمی)
- شباهت ظاهری و عملکردی به دندان‌های طبیعی
- ثابت و بدون حرکت
- پیشگیری از تحلیل استخوان فک
- تثبیت دندان‌های مجاور در جای خود
- جلوگیری از افتادگی صورت و پیری زودرس
معایب ایمپلنت دندان
- آسیب یا صدمه به ساختارهای اطراف (مانند سایر دندان‌ها یا رگ‌های خونی)
- متورم و کبودی موقت
- احتمال آسیب به عصب
- احتمال بروز مشکلات سینوسی
جایگزینی دندان از دست رفته با پروتز
پروتز دندان همان دندان‌های مصنوعی یا دست دندان‌هایی هستند که در انواع متفاوتی قابل تهیه‌اند. افراد می‌توانند با توجه به تعداد دندان‌هایی که از دست دادند، از یکی انواع پروتز را انتخاب و از آن استفاده کنند.
پروتز دندان به سه دسته کلی تقسیم می‌شود:
پروتز دندان ثابت:
پروتز ثابت معمولا به وسیله چسب مخصوص یا پیچ به دندان یا پایه ایمپلنت شما وصل می‌شود و شما امکان جابه جایی و یا خروج آن از دهان خود را ندارید. انواع پروتز ثابت شامل موارد زیر هستند:
- روکش تک واحدی دندان
- بریج دندان
- ونیر
- اینله و آنله
- ایمپلنت دندان
پروتز دندان متحرک:
این پروتز برای مواقعی که فرد تمام دندان‌های خود را از دست داده است مناسب است. پروتز متحرک توسط شما و به راحتی روی لثه‌ها قرار می‌گیرد یا خارج می‌شود. انواع پروتز متحرک شامل موارد زیر هستند:
- پروتز دندانی پارسیل
- دندان مصنوعی
پروتز دندان نیمه متحرک:
پروتز نیمه متحرک روی دو یا چند پایه ایمپلنت قرار می‌گیرد و علاوه بر قابلیت بیرون آوردن، استحکام بیشتری در دهان خواهد داشت. انواع پروتز نیمه متحرک شامل موارد زیر هستند:
در صورتی که قصد جایگزینی دندان یا دندان‌های از دست رفته‌ی خود با پروتز دندان را دارید، می‌توانید پس از مشورت با پزشک نسبت به انجام این فرایند اقدام نمایید. البته بهتر است پیش از تصمیم گیری، نگاهی نیز به مزایا و معایب پروتز دندان بی‌اندازید.
مزایای پروتز دندان
- جلوگیری از فرسایش، سائیدگی و شکستگی دندان‌های مجاور
- جلوگیری از جابجایی یا کج شدن دندان‌های اصلی
- خروج راحت از دهان و بازگشت به جای ابتدایی خود
معایب پروتز دندان
- احتمال بروز آلرژی و حساسیت به پروتز
- احساس ناراحتی در دهان به خاطر وجود جسم خارجی
- شل بودن و لق زدن پروتز در دهان
جایگزینی دندان از دست رفته با بریج
بریج یکی از روشهای کم هزینه‌تر از ایمپلنت دندان است. اما به دلیل وزنه‌ی سنگین‌تر معایب آن، معمولا دندانپزشکان آن را به عنوان یک روش جایگزینی دندان پیشنهاد نمی‌کنند.
برای انجام این روش، لازم است تا دندان‌های مجاور سالم باشند (در صورت نیاز به عصب کشی، عصب کشی صورت بگیرد) و سپس تراش بخورند. این روش اگرچه زیبایی ظاهری به دندان‌ها میدهد اما نمی‌تواند از تحلیل استخوان فک پیشگیری کند.
به طور کلی، ۴ نوع بریج دندان وجود دارد:
- بریج ثابت سنتی: متداول‌ترین نوع بریج با دو یا چند تاج و یک یا چند دندان که همگی به هم متصل هستند.
- بریج کانتیلور: در این نوع بریج، پونتیک فقط به یک دندان اباتمنت متصل می‌شود.
- بریج دندان مریلند: اینپل توسط یک فریم پشتیبانی می‌شود و بال‌ها (وینگ‌ها) در هر طرف پل به دندان‌های موجود شما متصل می‌شوند.
- پل با پایه ایمپلنت: این پل شبیه بریج سنتی است. اما به جای اینکه در جای دندان فیکس شود، توسط ایمپلنت‌ها در جای خود نگه داشته می‌شود.
مزایای بریج دندان
- جلوگیری از جابه‌جایی و حرکت دندان‌های باقی مانده به سمت محفظه خالی دندان.
- قیمت تقریبا ارزان تر نسبت به روش ایمپلنت.
- حفظ ظاهر دندان‌ها و لبخند شما.
معایب بریج دندان
- از دندان مصنوعی معمولی گران‌تر است.
- سلامتی دندان‌های مجاور رابه خطر می‌اندازد.
- امکان پوسیدگی دندان‌های مجاور زیر روکش وجود دارد.
- استخوان زیر بریج تحلیل می‌رود.
- به دلیل تجمیع باقی‌مانده غذا زیر بریج و تولید باکتری، دهان مدام بوی بدی خواهد داد.
- عمر طولانی ندارد و باید پس از ۱۰سال تعویض شود.
جایگزینی دندان از دست رفته با فلیپر
فلیپر نوعی دندان مصنوعی به شمار می‌آید که از آن به عنوان پل (بریج)، باله دندانی یا دندان مصنوعی نیمه نیز یاد می‌شود. فلیپر یک روش جایگزینی دائمی دندان محسوب نمی‌شود.
به همین دلیل، دندانپزشکان معمولا آن را به مراجعین خود پیشنهاد نمی‌کنند (مگر در مواقع فورس زمانی).
این روش تنها برای جایگزینی یک تا دو دندان از دست رفته کاربرد دارد. روش انجام آن نیز به این صورت است که دندان مصنوعی با یک پایه پلاستیکی یا اکریلیک از طریق چسب روی لثه‌های بیمار قرار می‌گیرد.
فیلپر نوعی پروتز متحرک به شمار می‌آید و فرد قادر است تا در هر زمانی که خواست، آن را از دهان خود خارج کند.
مزایای فلیپر دندان
- بهبود ظاهر لبخند بیمار (خصوصا اینکه فلیپر معمولا برای دندان‌های جلوی صورت کاربرد دارد)
- جلوگیری از جابه‌جایی دندان‌های باقی‌مانده از جای خود
- قیمت ارزان
معایب فلیپر دندان
- موقتی است
- استحکام ندارد
- استفاده از آن کمی آزاردهنده است
کدام یک از روشهای جایگزینی دندان از دست رفته بهتر است؟
در بین تمام روشهای مرسومی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، ایمپلنت دندان از همه‌ی روش‌ها مفیدتر و بهتر است. با این وجود در صورتی که فرد امکان انجام ایمپلنت را نداشته باشد، می‌تواند از سایر روشهای جایگزین ایمپلنت استفاده کند.
جمع بندی نهایی
به طور کلی ۴ روش متداول برای جایگزینی دندان از دست رفته وجود دارد. اولین و بهترین روش، ایمپلنت دندان است که روشی دائمی و جدیدتر است. به جز ایمپلنت سه روش پروتز دندان، بریج و فلیپر نیز وجود دارد که امکان اجرا یا عدم اجرای آن‌ها توسط دندانپزشک متخصص تعیین خواهد شد.
سوالات متداول در خصوص روش های جایگزینی دندان از دست رفته
- ماندگاری و طول عمر بریج دندان چقدر است؟
بریج دندان بین ۱۰ الی ۱۵ سال عمر می‌کند. اما شما پس از آن، نیاز به تعویض بریج خواهید داشت. - دندان چسبی بهتر است یا ایمپلنت؟
قطعا طول عمر، استحکام و دوام دندان‌های چسبی بسیار کمتر از ایمپلنت دندان است. - آیا روشهای کاشت دندان (به جز ایمپلنت) درد دارند؟
درد سایر روشهای کاشت دندان نسبت به ایمپلنت دندان بسیار کمتر است. البته ایمپلنت دیجیتال درد خیلی کمتری نسبت به سایر روشهای ایمپلنت دارد.
