دندانی‌های جلویی نقش مهمی در زیبایی لبخند ایفا می‌کنند، در نتیجه مراقبت از آن‌ها اهمیت زیادی دارد. هر گونه شکستگی و لب پرشدگی دندان‌های جلویی می‌تواند علاوه بر درد زیاد، اعتماد به نفس شما را نیز کاهش دهد. انواع شکستگی دندان جلو کدام اند؟ چگونه می‌توان از شکستگی دندان جلوگیری کرد؟ کدام شکستگی‌های دندانی نیاز به درمان دارند؟ در ادامه این مقاله سعی داریم تا به این پرسش ها پاسخ دهیم.
انواع شکستگی دندان جلو
شکستگی دندان جلو را می‌توان از نظر شدت به ۴ نوع تقسیم کرد:
- شکستگی کلاس یک که در آن شکستگی و لب پر شدگی تنها به لایه مینای دندان محدود می‌شود.
- شکستگی کلاس دو که در آن شکستگی، به لایه عاج دندان منتهی می‌شود.
- شکستگی کلاس سه که در آن شکستگی تا پالپ دندان پیشروی می‌کند.
- شکستگی کلاس چهار که مربوط به شکستگی ریشه دندان است.
همچنین انواع مختلف شکستگی دندان عبارتند از:
- ترک‌های خطی یا مویی
- ترک‌خوردگی‌های عمیق دندانی
- نصف‌شدن دندان
- شکستگی کاسپ دندان (لب‌پرشدگی بخشی از دندان)
- شکستگی عمودی ریشه دندان، در این حالت شکستگی از ریشه دندان شروع شده و به سطح جونده آن می‌رسد.
شکستن دندان جلو از ریشه
منظور از شکستن دندان جلو از ریشه، همان شکستگی کلاس چهار است. یعنی شکستگی دندان به شکل عمودی از لثه تا انتهای ریشه دندان اتفاق می‌افتد. برای درمان شکستن دندان جلو از ریشه، تنها راه حل، کشیدن دندان و سپس پرکردن جای خالی آن با روش‌هایی چون کاشت ایمپلنت دندان جلو است. در شکستن دندان جلو از ریشه، خارج کردن ریشه دندان آسیب دیده مهم‌ترین اقدام است. با این وجود انتخاب روش درمان و ترمیم، بستگی به نظر دندانپزشک دارد.
کدام شکستگی‌های دندانی نیاز به درمان دارند؟
ترک‌ها و شکستگی‌های عمیق دندانی ممکن است تا ریشه و حتی پالپ دندان پیشروی کرده و با درد زیادی همراه باشند. برخی از ترک‌ها حتی برای شما قابل مشاهده نیستند و با علائمی چون درد مداوم دندان به شما هشدار می‌دهند. به این ترتیب برای درمان به موقع شکستگی دندان باید به طور منظم برای چکاپ به دندانپزشکی مراجعه کنید. شکستگی‌ها و ترک‌های مویی عموما نیاز به درمان ندارند، اما باز هم باید دندانپزشک آن‌ها را معاینه کند.
روش‌های ترمیم دندان شکسته و لب پر شده جلو
روش ترمیم دندان شکسته و لب پر شده جلو بسته به شدت شکستگی و نوع آن متفاوت است. شکستگی‌های محدود و کوچک معمولا در یک جلسه درمان می‌شوند، اما ترمیم شکستگی‌های عمیق‌تر طولانی‌تر بیشتر طول می‌کشد. انواع مختلف روش‌های ترمیم دندان شکسته و لب پر شده جلو را توضیح می‌دهیم:
- باندینگ یا پرکردن دندان
اگر شکستگی دندان جلو، محدود و بسیار کم باشد می‌توان آن را با روش پرکردن ترمیم کرد. درباره شکستگی محدود دندان‌های جلویی دندانپزشک با روش باندینگ یک تکه رزین کامپوزیتی همرنگ با دندان را روی آن گذاشته و ترمیم را انجام می‌دهد. باندینگ روشی کاملا بدون درد و سریع بوده و حتی به بی‌حسی هم نیاز ندارد. در صورت مراقبت درست، ترمیم باندینگ می‌تواند تا ۱۰ سال ماندگاری داشته باشد. ترمیم دندان شکسته جلو به روش باندینگ، بین ۳۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. - کامپوزیت ونیر دندان
در صورت لب‌پرشدگی دندان‌های جلویی، روش ترمیم کامپوزیت ونیر روش مناسبی برای ترمیم است. ونیر لایه بسیار نازکی از جنس کامپوزیت یا سرامیک و همرنگ دندان‌های طبیعی است. کامپوزیت ونیر روی دندان لب‌پرشده قرار گرفته و نواقص آن را می‌پوشاند. ونیر دندان بین ۱۰ تا ۲۰ سال می‌تواند دوام داشته باشد.
- روکش دندان جلو
در مورد شکستگی‌های بزرگی که در آن‌ها بخش زیادی از دندان جلو شکسته و جدا می‌شود، روکش دندان جلو روش بسیار مناسبی برای ترمیم است. روکش دندان معمولا در طی دو جلسه انجام می‌شود. جلسه اول تراش دندان و انجام آمادگی‌های لازم برای قالب‌گیری و ارسال به لابراتوار، پس از ساخت روکش در جلسه دوم نصب روکش با چسب دائمی. گاهی اوقات دندانپزشک قبل از روکش دندان، عصب‌کشی نیز انجام می‌دهد.
- عصب‌کشی دندان
اگر شکستگی دندان جلو به قدری بزرگ و عمیق باشد که پالپ دندان را درگیر کند، به عصب‌کشی دندان جلو نیاز است. در این نوع شکستگی‌ها بیمار درد زیادی را تجربه می‌کند. دندانپزشک در طی عصب‌کشی پالپ دندان را ابتدا حذف، کانال دندان را پاکسازی کرده و سپس آن را می‌بندد. عصب‌کشی دندان جلو معمولا بین ۳۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشد. گاهی برای دندان‌هایی که چند ریشه دارند مدت زمان عصب‌کشی بیشتر هم می‌شود.
عوارض شکستن دندان جلو
شکستن دندان جلو عوارض مختلفی ممکن است به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:
- افزایش ریسک پوسیدگی دندان
- افزایش احتمال ابتلا به عفونت دندان
- افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های پریودنتال
- پوسیدگی ریشه دندان
- درد شدید دندان
- بوی بد دهان
- کاهش اعتماد به نفس در اثر از بین رفتن زیبایی دندان‌های جلویی
مراقبت از دندان جلو شکسته
در صورت بروز هر گونه شکستگی و لب پرشدگی در دندان‌های جلو باید فورا به دندانپزشکی مراجعه کنید. در غیر اینصورت شکستگی آسیب بیشتری به دندان‌های شما وارد خواهد کرد. برای مراقبت از دندان شکسته جلویی به نکات زیر توجه کنید:
- اگر درد دندان شدیدی دارید، می‌توانید از داروهای مسکن مثل استامینوفن استفاده کنید.
- با محلول آب و نمک دهان خود را بشوئید.
- تا حد امکان غذاهای نرم و آبکی مصرف کنید.
- از فشارآوردن روی دندان شکسته اکیدا خودداری کنید.
- برای کاهش تورم و التهاب می‌توانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
- اگر لب‌پرشدگی باعث تیزی و ناهمواری لبه دندان جلو شده، می‌توانید با استفاده از یک تکه موم ،آدامس یا حتی خمیر نان قسمت تیزی دندان را بپوشانید. این کار از آسیب دیدن گونه و زبان در اثر برخورد با دندان جلوگری می‌کند.
پیشگیری از شکستگی دندان جلو
برای اینکه از شکستگی دندان‌های جلویی پیشگیری کنید، باید از عواملی که باعث شکستگی دندان جلو می‌شوند در امان باشید. برخی از مهم‌ترین عوامل شکستگی دندان جلو را در ادامه توضیح می‌دهیم. با کنترل و جلوگیری از عوامل زیر، تا حدود زیادی می‌توانید از دندان‌های جلویی خود محافظ کرده و از شکستگی در امان نگه دارید:
- استفاده از گارد محافظ دندان برای فعالیت در ورزش‌های سخت و تهاجمی مثل کاراته، کشتی، فوتبال و …
- عادت مضر بازکردن یا شکستن اجسام سخت با دندان جلو را ترک کنید.
- عادت جویدن اشیای سخت، مثل انتهای مداد یا جویدن یخ باعث شکستن دندان می‌شوند.
- در صورت سابقه لب‌پرشدگی قبلی دندان به صورت دوره‌ای تحت نظر دندانپزشک متخصص باشید.
- پوسیدگی دندان جلو و هر نوع عفونت دندانی را جدی بگیری و برای درمان اقدام کنید.
- افزایش سن و عدم رسیدگی درست به دندان‌ها از دلایل مهم شکستگی و لب پر شدن دندان‌ها هستند.
- خوردن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های اسیدی را به حداقل برسانید.
- ابتلا به رفلاکس معده شدید را کنترل و یا در صورت امکان درمان کنید.
- ابتلا به دندان قروچه از مهم‌ترین دلایل آسیب به دندان‌ها است. با مشورت دندانپزشک‌تان حتما از نایت گارد استفاده کنید.
درمان خانگی دندان شکسته
دندان‌های شکسته و لب پر شده تنها توسط مداخلات دندانپزشکی درمان می‌شوند. هیچ درمان خانگی موثری برای ترمیم دندان‌های شکسته وجود ندارد. برخی از درمان‌ها تنها به تسکین درد دندان شکسته کمک می‌کنند. توجه کنید که دندان شکسته، باید توسط دندانپزشک متخصص معاینه شده و در صورت نیاز درمان شود. در غیر اینصورت اهمال‌کاری برای درمان شکستگی دندان جلو منجر به بی‌دندانی و از بین رفتن دندان خواهد شد. درصورت از دست دادن دندان مجبور به پرداخت هزینه خیلی بیشتر برای استفاده یکی از روش‌های جایگزین دندان از دست رفته خواهید شد.
کمبود چه ویتامین‌هایی باعث شکستن دندان می‌شود؟
ویتامین دی یکی از مهم‌ترین ویتامین‌ها برای سلامت دندان‌ها است. بدن برای جذب کلسیم، به ویتامین دی نیاز دارد. کمبود ویتامین دی باعث کمبود کلسیم در بدن می‌شود. به این ترتیب مشکلات مختلف دندانی اعم از شکستگی، لب‌پرشدگی، پوسیدگی، عفونت و رشد ناکافی ایجاد می‌شوند. برای دریافت کافی ویتامین دی، هر روز حداقل به مدت ۱۵ دقیقه زیر نور آفتاب قرار بگیرید. همچنین بهتر است در رژیم غذایی خود از مواد حاوی ویتامین دی مثل ماهی و تخم مرغ بیشتر استفاده کنید.
