باندینگ دندان چیست؟

دندان ترک خورده و آسیب دیده، دندان لب پر شده و یا دندان پر شده ای که بعد از گذشت مدت زمانی خالی شده است، نیازمند ترمیم است. برای ترمیم دندان روش های متنوعی وجود دارد. اما آیا تا به حال روشی به نام باندینگ دندان را شنیده اید؟

باندینگ دندان یکی از روشهای دندانپزشکی زیبایی است که به وسیله مواد کامپوزیت (رزین پلاستیکی با دوام و یک نوع پر کننده شیشه ای)، نواقص دندان برطرف شده و ترمیمی همرنگ دندان صورت می گیرد. چرا که رزین متناسب با رنگ دندان های بیمار انتخاب شده و دندانپزشک آن را بر روی دندان بیمار قرار می دهد.

این ماده مانند بتن است و برای پوشش دادن ناهنجاری ها می تواند شکل داده شود. مواد شیشه‌ای بکار رفته در این ترکیب، استحکام و شفافیتی شبیه‌ به یک دندان طبیعی را ایجاد می‌کنند. این درمان با ‌هزینه بسیار کم می‌تواند در مدت زمانی به کوتاهی یک جلسه‌ی درمانی، تغییرات گسترده‌ای را در لبخند شما ایجاد کند.

در این مقاله بیشتر درباره معرفی و روش باندینگ دندان مطالعه می کنیم.

باندینگ دندان چیست؟

اتصال مواد به دندان، که گاهی اوقات فقط همان باندینگ دندان به آن گفته می شود، یک شیوه و فرآیند دندانپزشکی است که هم در ترمیم دندان های خراب شده استفاده داشته و هم در زیبایی و آرایش دندان ها در دندانپزشکی استفاده دارد.

این شیوه دندانپزشکی از یک ماده به رنگ دندان که به نام کامپوزیت رزین دندان شناخته شده استفاده می کند تا ظاهر دندان را تغییر یا عوض کند یا اینکه دندان ها را یک دست نماید

در این روش با هزینه‌ای بسیار کم می‌توانید در لبخند خود تغییراتی ایجاد نمایید. دلایل بسیاری وجود دارد که این روش را به عنوان یکی از روش‌های رایج درمان دندان‌ها در نظر گرفته اند. این دلایل عبارت‌اند از:

• از نظر اقتصادی این روش بسیار به صرفه می باشد.
• در مدت کوتاه یک جلسه ای بیمار می تواند نتیجه ترمیمی و زیبایی را روی دندان خود مشاهده کند.
• این روش  در مقایسه باروش های ترمیم دیگر نیاز به درمان چند مرحله ای ندارد و بدون مراجعه های پی در پی به دندانپزشک انجام پذیر است.
• باندینگ دندان روشی بدون درد بوده و تنها در صورت پر شدن سوراخ‌های پوسیدگی دندان ممکن است کمی درد احساس کنید که نیاز به داروی بی حسی است.
• این روش نیازی به آماده سازی پیشرفته ندارد و پزشک مستقیماً وارد عملیات اصلاح دندان خواهد شد.

انواع روش‌های باندینگ

باندینگ دندان به دو روش مستقیم و غیر مستقیم توسط دندانپزشک قابل انجام است که در ذیل توضیح مختصری راجع به این دو روش از این نوع درمان خواهیم پرداخت که عبارت‌اند از:

باندینگ دندان مستقیم

باندینگ کامپوزیت مستقیم درمانی است که در آن از کامپوزیت‌های به رنگ دندان (سفید یا به رنگ طبیعی دندان‌ها) برای پر کردن پوسیدگی، ترمیم تراشیدگی یا ترک‌خوردگی، پوشاندن فاصله بین دندان‌ها و نیز ترمیم لبه‌های دچار خوردگی دندان‌ها استفاده می شود.

در این حالت مواد کامپوزیت به‌طور مستقیم بر روی دندان قرار گرفته و با حداقل سطح تهاجم، طرح لبخند بیمار اصلاح می‌شود. در اصطلاح تخصصی به این روش ترمیم باندینگ مستقیم دندان گفته می‌شود، ولی در اکثر موارد به آن به اختصار باندینگ می‌گویند.

باندینگ دندان چسبنده

در این نوع باندینگ برخلاف کامپوزیت مستقیم، ترمیم دندان به یک دندان متصل می‌شود. این روش معمولاً برای اهداف زیبایی همراه با روکش دندان، لمینت دندان، بریج، و اینله و آنله مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به این ترتیب دندانپزشک پس از انتخاب رنگ مناسب باندینگ، سطح دندان را با استفاده از یک محلول اسیدی مناسب کمی زبر کرده و محلول رزین کامپوزیت را بر روی دندان‌ها قرار می دهد. و با حالت دادن محلول بر روی دندان آن را به شکل دلخواه در می آورد.

در ادامه این مواد با استفاده از پرتو مخصوص سفت شده و این فرآیند تا زمانی تکرار می‌شود که پرکردگی یا ونیر کامپوزیت ظاهر نهایی دلخواه را پیدا کند. دندانپزشک در نهایت این مواد را صیقل می‌زند تا ظاهر آن با سطح بقیه دندان‌ها هماهنگ و طبیعی به نظر برسد.

کاربردهای باندینگ چیست؟

به دلیل برخی محدودیت‌های باندینگ دندان، گروهی از دندانپزشکان این روش را برای تغییرات کوچک زیبایی، اصلاح کوتاه مدت مشکلات زیبایی دندان و اصلاح دندان‌های قدامی مناسب می‌دانند. به طور کلی کاربردهای باندینگ عبارتند از:

سفیدکنندگی

باندینگ کامپوزیت را می‌توان راه‌حلی برای لکه‌گیری و پرکردگی‌ها دندان‌ها دانست. برای بدست آمدن لبخند جذاب‌تر، بهتر است از این روش در کنار سایر روش‌های سفیدکننده دندان استفاده کنید. بنابراین قبل از شروع درمان باندینگ ابتدا با بهره‌گیری از سایر روش‌های سفیدکننده رنگ دندان‌های بیمار را بهبود دهید.

ترمیم پوسیدگی

اولین کاربردی که می توان برای باندینگ ها نام برد ترمیم پوسیدگی دندان ها است. همانطور که گفته شد توسط مواد رزین روی حفره ها را می پوشاند.

ترمیم ظاهری

از باندینگ برای ترمیم وضعیت ظاهری دندان‌های شکسته، ترک خورده و آسیب‌دیده نیز استفاده می‌شود. همانطور که گفته شد روش باندینگ نتیجه سریع و تک مرحله ای را به بیمار نشان می دهد و نیاز به مراجعه های پی در پی نیست.

تغییرات ظاهری

از باندینگ برای تغییر ظاهر دندان‌ها و اصلاح طرح لبخند بیمار مانند بلند کردن طول دندان نیز استفاده می‌شود.

جایگزین پرکننده‌ها

باندینگ ها به صلاحدید دندانپزشک می توانند یک جایگزین مناسب برای پرکننده‌های Amalgam مانند نقره باشند.

درمانی

در مواردی که ریشه دندان بر اثر عقب‌نشینی لثه در معرض آسیب قرار گرفته می‌توانید برای محافظت از ریشه از باندینگ استفاده کنید.

پروسه باندینگ به چه صورت است؟

پروسه باندینگ دندان شامل سه مرحله آماده‌سازی، اجرا و تکمیل مراحل می‌شود؛ که در ادامه به توضیح هر یک از این مراحل می‌پردازیم:

آماده سازی بیمار

قبل از شروع فرایند باندینگ دندان آمادگی زیادی نیاز نیست؛ تنها در مواردی که از باندینگ برای پرکردن دندادن پوسیده استفاده می‌کنید از بی‌حسی استفاده کنید. چراکه در این مواقع برای ایجاد تغییر شکل ظاهری در دندان لازم است دندان را سوراخ کرده یا تراشه را در نزدیک عصب قرار داد. همچنین لازم است برای انتخاب رنگ رزین هماهنگ با دندان بیمار از یک راهنمای تناژ رنگ استفاده کنید

انجام باندینگ

در مرحله دوم باندینگ لازم است سطح دندان را زبر کرده و سپس از مایع حالت‌دهنده استفاده کنید؛ این کار سبب می‌شود تا مواد باندینگ به خوبی بر روی دندان بیمار بچسبند. سپس رزین همرنگ دندان قالب‌گیری و به شکل دلخواه صاف شده و همانطور که می‌دانید این ماده با لیزر سخت می‌شود.

پس از سفت شدن مواد، در این مرحله مواد را بیشتر از مرحله قلبی تراشیده و به خوبی شکل دهید؛ سپس با پالیش دادن کاری کنید که درخشندگی مواد رزین با بخش‌های دیگر سطوح دندان مطابقت داشته باشد.

تکمیل باندینگ

کل این فرایند برای یک دندان اغلب بین سی دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد. نکته حائز اهمیت آن است که موادی مانند چای، قهوه و بسیاری مواد دیگر لکه‌هایی را بر روی مواد رزین ایجاد می‌کنند؛ بنابراین بهتر است از مریض بخواهید تا 48 ساعت بعد از درمان از خوردن و آشامیدن موادی که سبب ایجاد لکه بر روی دندان می‌شوند، خودداری کنند

نکات مهمی که در هنگام خرید باندینگ باید به آنها توجه کنیم

مانند سایر محصولات پزشکی، اولین و مهم‌ترین نکته در هنگام خرید باندینگ در نظر گرفتن کیفیت آن است. اما به طور کلی مراحلی که دندانپزشکان برای استفاده از انواع مختلف باندینگ طی می‌کنند با یکدیگر متفاوت است؛ بنابراین، هنگام خرید باندینگ علاوه بر کیفیت محصول لازم است به مراحل و نحوه استفاده از آن نیز توجه داشته باشید.

مورد دیگری که باید در هنگام خرید باندینگ دندان به آن توجه داشته باشید؛ میزان واکنش مواد باندینگ با لایه اسمیر است. چراکه سطح واکنش انواع مواد باندینگ‌ با اسمیر متفاوت بوده و برخی موارد سطح واکنش بسیار بالا و در موارد دیگر برعکس است. در آخر در هنگام خرید کامپوزیت باندینگ مناسب موارد بالا را در نظر گرفته و سپس بر اساس نیازها و شرایط خود بهترین مورد را انتخاب کنید.

معرفی بهترین برندهای باندینگ

برندهای موجود در بازار با ویژگی‌های مختلف به تولید و عرضه باندینگ کامپوزیت پرداخته و از این میان برندهای G-premio bond GC، All bond bisco، 3M و FGM از برترین محصولات موجود در بازار ایران و جهان هستند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین ویژگی‌های آنها می‌پردازیم.

G-premio bond GC

صرف نظر از روش اچینگ این برند استحکام باند بسیار مناسبی به مینا و عاج دندان‌ها دارد.به دلیل وجود MDTP ،MDP و MET این برند به بهترین باندینگ موجود بین باندینگ های موجود در بازار تبدیل شده است. در ساخت آن از تکنولوژی فیلر هوشمند استفاده شده و علی‌رغم دانسیته بالا، فیلر جریان خوبی دارد.

برای دسترسی به مارجین‌های نامرئی یک لایه آبدوست تشکیل می‌دهد. در نهایت یک لایه سه میکرونی با دوام تشکیل می‌شود.

All bond universal bisco

سازگاری این باندینگ با تمامی مواد دوال کیور ، سلف کیور و لایت کیور یکی از مهمترین ویژگی های منحصر بفرد این باندینگ به حساب می آید .چنانچه از لایت کیور برای این محصول استفاده  شود کاملا آبگریز می شود در صورتی که قبل از استفاده از لایت کیور آبدوست می باشد . آبگریز بودن این محصول باعث بالا رفتن کیفیت و دوام آن می شود.

با وجود اتانول در فرمول جدید این برند، استفاده از این ماده راحت‌تر شده و لایه‌های مورد نیاز برای باندینگ کاهش پیدا کرده است. همچنین هنگام استفاده از این محصول نیازی به اضافه کردن اکتیواتور ندارد .اسیدیته باندینگ آل باند بیسکو ملایم بوده و مقدار 3.2 را دارا می باشد . پس از استفاده این باندینگ حساسیتی برای بیمار ایجاد نمی شود.

این محصول حاوی مونومر MDP است.

3M (single bond 2)

این محصول برای رفع حساسیت از سطوح ریشه، ترمیم پرسلن‌های شکسته و کوربیلداپ‌های کامپوزیتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. جزو باندینگ های بسیار قوی به شمار می آید. ذرات نانو فیلر باند 3M رسوب نمی کنند و نیازی به مخلوط کردن نیست .

این باند برای کامپویت های لایت کیور و نیز در ترکیب با Rely X Veneer برای باندینگ‌های ونیرهای سرامیکی قابل استفاده می باشد . باندینگ 3M به همراه سمان‌های رزینی قابل استفاده است.

برند FGM

نسل جدید محصولات باندینگ این برند حاوی ذرات سیلیکات نانو بوده و برای باند دنتین و مینای دندان مناسب است. با وجود حلال‌ها و مونومرهای همگن قدرت نفوذ باندینگ و استحکام این محصول بالا است.
این محصول باند مکانیکی با استحکام، چسبندگی و دوام بالا ایجاد می‌کند و تقریبا بی‌رنگ بوده و از بروز تداخل در زمان انجام ترمیم یا سمان کردن روی دندان‌ها جلوگیری می‌کند

نسل های مختلف باندینگ کدام اند؟

برند های مختلف باندینگ دندان نسل‌های متفواتی دارند که دارای تفاوت‌های زیادی هستند. دسته‌بندی باندینگ‌ها بر اساس نسل، بر طبق چگونگی واکنش آن‌ها با لایه اسمیر و تعداد مراحل کلینیکی لازم برای اجرای آن‌ها است. در ادامه به معرفی نسل‌های مختلف باندینگ دندانپزشکی می‌پردازیم:

باندینگ نسل اول

این نسل از باندینگ‌ها، قدرت اتصال و باند بسیار ضعیفی در حدود 2 تا 4 مگاپاسکال دارند. معمولا از باندینگ‌های نسل اول برای ایجاد باندهای سطحی استفاده می‌شود.

کومونومر فعال سطحی NPG-GMA نسل اول باندینگ بوده که با کلسیم دندان‌ها باند شده و منجر به تشکیل یک باند مقاوم به آب می‌شود. امروزه این نسل از باندینگ کاربردی در اعمال دندانپزشکی ندارد.

باندینگ نسل دوم

باندینگ‌های نسل دوم نسبت به باندینگ‌های نسل اول قدرت باند بیشتری در حدود 2 تا 8 مگاپاسکال دارند و نفوذ بیشتری دارند. باندینگ نسل دوم از یک ماده فسفات استر به نام HEMA in ethanol , Phenyl-P تشکیل می‌شدند و بر اساس واکنش‌ قطبی بین رزین و اسمیر لایر منجر به باند می‌شدند. باندهای نسل دوم فاقد عاج هیدروفیل بودند و به همین دلیل نمی‌توانستند به خوبی در عاج دندان نفوذ و آن را خیس کنند.

باندینگ نسل سوم

تا قبل از ظهور نسل سوم باندینگ، از هیدروکلریک اسید برای اچ کردن استفاده می‌شد اما با به وجود آمدن نسل سوم باندینگ، به جای هیدروکلریک اسید از فسفریک اسید برای اچ کردن استفاده شد. در اولین باندینگ‌های نسل سوم از HEMA استفاده شد که یک مونومر دارای 10 کربن بود.

قدرت باندینگ نسل سوم باندینگ‌ها، به 10 تا 18 مگاپاسکال افزایش یافت و برای اولین بار از باندینگ در طی چند مرحله استفاده شد.

برای استفاده از نسل سوم باندینگ، ابتدا مینای دندان را اسید اچ آماده کرده و سپس عاج و مینای دندان را با هم با استفاده از پرایمر آماده می‌کردند. در مرحله آخر استفاده از باندینگ‌های نسل سوم، هم باندینگ انجام می‌شد.

باندینگ نسل چهارم

نسل چهارم باندینگ از سیستم توتال اچ 3 مرحله‌ای تبعیت می‌کنند و در آن‌ مینا و عاج دندان هر کدام جدا اچینگ شده و سپس به اندازه کافی شستشو داده می‌شوند. قدرت باندینگ‌های نسل چهارم متوسط است.

شستشو در نسل چهارم باندینگ، ابتدا 15 ثانیه با آب و سپس 15ثانیه با آب و هوا انجام می‌شود و در اثر این شستشو لایه اسمیر کاملا حذف می‌شود. به این ترتیب مراحل اجرای باندینگ نسل چهارم به شرح زیر است:

1. کاندیشنراچینگ مینای دندان با فسفریک اسید به مدت 15 تا 30 ثانیه
   اچینگ عاج دندان به مدت 15 ثانیه
   شستشوی اچ با آب به مدت 15 ثانیه
   شستشوی اچ با آب و هوا به مدت 15 ثانیه
2. پرایمر
   افزودن پرایمر به مدت 30 ثانیه
   تبخیر حلال پرایمر به مدت 30 تا 40 ثانیه در اثر پوار هوا
3. ادهزیو
   افزودن ادهزیو
   حذف ادهزیوهای اضافه به کمک برس مویی
   کیور ادهزیو به مدت 10 تا 20 ثانیه

باندینگ نسل پنجم

باندینگ‌های نسل پنجم هم از سیستم توتال اچ تبعیت می‌کنند اما توتال اچ آن‌ها دو مرحله‌ای است و روش استفاده از آن نسبت به باندینگ‌های نسل چهارم بسیار آسان‌تر است.

قدرت باند نسل پنجم بالا بوده و در حدود 34 مگاپاسکال است. برای استفاده از باندینگ‌های نسل چهارم، ابتدا اچینگ مینا و عاج دندان به صورت جداگانه صورت می‌گیرد و سپس از مخلوط پرایمر و باندینگ استفاده می‌شود. در باندینگ نسل پنجم هم باید با آب و هوا اچ را شستشو داد تا اسمیر لایر کاملا حذف شود.

باندینگ نسل ششم

باندینگ‌های نسل ششم، نسل جدیدی از باندینگ‌های سلف اچ هستند که برای استفاده از آن‌ها نیازی به اسید اچ نیست. قدرت باند در باندینگ‌های نسل ششم در حدود 20 تا 28 مگاپاسکال است و نیازی به مخلوط کردن آن‌ها نیست.

در باندینگ‌های نسل ششم می‌توان از پرایمر و باندینگ هم به صورت جدا در دو مرحله و هم به صورت ترکیب با هم در یک مرحله استفاده کرد. پرایمر و کاندیشنر باندینگ‌های نسل ششم در یک بطری وجود دارد. در باندینگ‌های سنل ششم اچینگ و پرایمرینگ عاج و مینای دندان همراه با هم انجام می‌شود.

باندینگ نسل هفتم

باندینگ‌های نسل هفتم از سیستم سلف اچ یک مرحله‌ای تبعیت می‌کنند و قدرت باندینگ آن‌ها چیزی حدود 18 تا 25 مگاپاسکال است. پرایمر و کاندیشنر در باندینگ‌های نسل هفتک در یک بطری وجود دارد. مراحل اجرای باندینگ نسل هفتم به شرح زیر است:

1. اسید اچ مینا و عاج دندان به مدت 15 ثانیه
2. شستشوی اسید اچ به مدت 15 ثانیه با آب و هوا
3. افزودن پرایمر اسیدی/باندینگ به مدت 20 ثانیه
4. پوار هوا
5. افزودن پرایمر اسیدی/باندینگ به مدت 20 ثانیه
6. پوار هوا
7. کیور ادهزیو به مدت 10 تا 20 ثانیه

باندینگ نسل هشتم

باندینگ‌های نسل هشتم جدیدترین نسل باندینگ‌ها هستند که این باندینگ‌ها را می‌توان هم به صورت توتال اچ و هم به صورت سلف اچ استفاده کرد.

در این باندینگ‌ها اسید اچ، پرایمر و کاندیشنر با هم در یک بطری قرار دارند و به همین دلیل استفاده از آن‌ها نسبت به باندینگ‌های نسل‌های قبل بسیار آسان‌تر شده است. باندینگ نسل هشتم برای تمامی رستوریشن‌های دایرکت و ایندایرکت قابل انجام است. همچنین قدرت باند این نسل از باندینگ‌ها بسیار زیاد است.

طول عمر باندینگ دندان

طول عمر این روش به بهداشت دهان شما مرتبط بوده که معمولاً این روش دارای طول عمری ۵ الی ۱۰ ساله است که پس از آن نیاز به ترمیم مجدد خواهند داشت.

در بعضی مواقع ممکن است لکه‌هایی بعد از یک سال کامپوزیت بر روی دندان‌ها ایجاد شود که نیاز به اصلاح مجدد دارند. در صورت مراقبت از باندینگ نیازی به تعویض آن‌ها ندارید. پزشک شما می‌تواند با ترمیم مجدد کارایی اولیه باندینگ را برگرداند.

در ادامه به مزایا و معایب باندینگ دندان می پردازیم که به شرح ذیل است :

مزایای باندینگ دندان

از مزایای مهم این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نصب آسان
• رفع مشکلات پوسیدگی دندان
• بازسازی دندان‌های ترک خورده و شکسته شده
• ترمیم و اصلاح دندان‌های تغییر رنگ یافته
• امکان بستن فاصله‌های میان دندانی
• امکان افزایش قد دندان
• امکان تغییر در شکل ظاهری دندان
• این روش می‌تواند جایگزینی برای دندان‌های پرشده که با مواد آملگام انجام گرفته‌اند، باشند.
• امکان حفاظت از ریشه دندان‌هایی که با تحلیل لثه بیرون آمده‌اند.
• دارای هزینه جراحی بسیار پایین
• امکان بازسازی و ترمیم تنها در یک جلسه
• رفع مشکلات ظاهری دندان
• رفع لکه‌های دندان
• ایجاد استحکام برای دندان‌ها
• محافظت از مینای دندان
• قابل ترمیم مجدد
• عدم نیاز به بی حسی در حین کار

معایب باندینگ دندان

از مهم‌ترین معایب این روش می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• دندان‌ها در این روش نسبت به روش‌های دیگر دچار رنگ پذیری بیشتری خواهند شد.
• این روش نسبت به روش‌های دیگر طول عمر کمتری دارد.
• دارای آسیب پذیری بالاتر نسبت به سایر روش‌های ترمیم
• این روش می‌تواند در بعضی از افراد احتمال بروز آلرژیک و حساسیت ایجاد نماید.
• گاهی ممکن است بعد از ترمیم لبه‌های دندان تیز شده باشد و در هنگام غذا خوردن و یا جویدن غذا دچار مشکل شوید.
• در صورت عدم نگهداری و مراقبت از کامپوزیت‌ها، امکان جدا شدن آن‌ها از دندان وجود دارد که نیاز به ترمیم مجدد خواهید داشت.

مراقبت‌های بعد از درمان باندینگ دندان

مراقبت از دندان‌های باندینگ شده همانند نگهداری از دندان‌های سالم است. روش‌های مراقبت دندان عبارت‌اند از:

• رعایت بهداشت فردی و شستن دندان‌ها حداقل روزی دو مرتبه
• استفاده از نخ دندان در روز
• از آنجا که رزین‌های کامپوزیت شما ممکن است رنگ مواد غذایی را به خود بگیرد. بهتر است از مصرف زیاد قهوه و چای خودداری نمایید.
• استفاده از سیگار در روزهای ابتدایی کامپوزیت ممنوع است.
• در صورت مواجه شدن با هر نوع لب پریدگی و شکستگی به پزشک خود مراجعه نمایید.
• معاینات منظم پزشکی که منجر به آگاهی از دندان‌های سالم و یا پوسیده شده خود خواهید داشت.
• با توجه به اینکه این مواد دارای مقاومت پایین‌تری از دندان‌های اصلی دارند، بهتر است در هنگام جویدن اجسام سخت احتیاط نمایند. به عنوان مثال فرد باندینگ شده می‌بایست از جویدن مداوم ناخن‌ها، جویدن یخ و جویدن مداد دوری نماید.

استفاده از خمیر دندان‌های قوی منجر به از بین بردن شفافیت کامپوزیت‌ها خواهد شد و دندان‌های شما بیشتر در معرض لکه‌ها قرار خواهند گرفت.
در صورت احساس زبری در کامپوزیت در هنگام استفاده از نخ دندان فوراً به پزشک خود مراجعه نمایید.

برای مشاهده ویژگی ها و مشخصات باندینگ های مختلف و خرید به فروشگاه کارینودنت مراجعه نمایید.