معاينات دوره اي دندانپزشکي
اولین مراجعه ی هرکودک به دندانپزشک از اهمیت بسیاری برخوردار است. اگر دچار اضطراب و ترس شود جبران آن کاری سخت و اثرات آن تا پایان عمر باقی می ماند و اگر بین دندان پزشک و کودک رابطه ی دوستانه ای برقرار گردد اثرات آن در بزرگسالی هم باقی می ماند.
توصيه هايي به والدين
دندانپزشکی انتخاب کنید که حوصله و وقت کافی برای کار کردن با کودک را داشته باشد و خودتان شخصا به وی اعتماد داشته باشید .
از بیان نکات فنی و پزشکی خودداری کنید. کودک مفهوم نکاتی مثل عفونت دندان, پوسیدگی دندان, کشیدن و غیره را نمی داند و بیان چنین نکاتی غیر از اضطراب برای کودک فایده ای ندارد. فقط کافی است به کودک گفته شود که برای زیبا کردن و خوشبو کردن دهان لازم است دندانپزشک دهان اورا ببیند ذکر نکات فنی را به دندان پزشک و کادر مطلب بسپارید.
به کودک قول جایزه یا هرچیز دیگری را برای مراجعه به دندانپزشکی ندهید. همین قول ها باعث می شود که کودک این مراجعات را آزار دهنده بداند. کودک می داند هیچ گاه برای رفتن به جایی لذت بخش مثل پارک بازی به او چنین قولی نمیدهید.
پدر و مادری که خود اضطراب داشته باشند بی شک این اضطراب را به کودک منتقل می کنند. هیچ گاه مسائل پزشکی و دندانپزشکی خود را جلوی کودک بیان نکنید.
از کودک بخواهید هنگام مراجعه به دندانپزشکی حواس خود را خوب جمع کند و پس از رفتن به منزل, مطب دندانپزشک را نقاشی کند و همچنین از وی بخواهید راجب مسواک و خمیر دندان و غیره نقاشی کند. نقاشی به کودک در برقراری ارتباط با یک محیط کمک می کند.
می توانید با کودک خود دکتر بازی کنید و دهان عروسک های وی را معاینه کنید. در حین بازی بسیاری از نکات مثبت را می توانید به کودک بیاموزید.
به کودکان اجازه دهید با پای خود وارد مطب شود تا اعتماد به نفس کودک را تقویت کنید. با بغل کردن و بوسیدن پی در پی کودک کاری از پیش نمی برید.
هیچگاه روش برخورد با کودک خود را به دندانپزشک یاد ندهید. هردندانپزشک می داند که چگونه باید با کودک رفتار کند و بیان شما فقط باعث ناراحتی دندانپزشک و اضطراب کودکتان می شود. همیشه همانطور رفتار کنید که دندانپزشکتان از شما می خواهد. اگر از شما بخواهد کودک را در حین معاینه همراهی کنید این کاررا انجام دهید. در غیر این صورت در اتاق انتظار منتظر باشید.
در صورتی که می خواهید مسئله ای را در ارتباط با نحوه درمان یا مسائل پزشکی و دندانپزشکی کودک با دندانپزشک در میان بگذارید به طور خصوصی با دندانپزشک صحبت کنید نه جلو کودک.
انتخاب مراحل درمان و نحوه درمان را به دندانپزشک بسپارید. اصولا بهتر است در جلسات اول درمان هایی برای کودک انجام شود که درد و ناراحتی ندارند.
برای کودکان خردسال حداقل سالی 1 بار معاینه ی دندانپزشکی توصیه می شود. نهایتا در سن 1 سالگی باید کودک را برای اولین بار به دندانپزشکی برد.( 6 ماه بعد از رویش اولین دندان شیری ) در 2-3 سالگی مراجعه منظم به دندانپزشک را آغاز کنید.
معاینات دوره ای دندانپزشکی در بزرگسالان
اگر خود شما از رفتن به دندانپزشکی اضطراب دارید نکات زیر را مدنظر داشته باشید: بهتر است نگرانی و اضطراب خود را به اطلاع دندانپزشک خود برسانید.
زیرا به او این امکان را می دهد که از روش درمانی مطلوب و مناسب نیاز شما استفاده کند حتی با تجویز دارو از اضطراب شما بکاهد. سعی کنید زمانی را برای رفتن به دندانپزشکی انتخاب کنید که احساس فشار کمتری می کنید و نیز کمتر شتاب زده هستید و از این رو برخی افراد روز تعطیل یا ساعات اولیه روز را برای این امر اختصاص می دهند.
در حین کار دندانپزشکی که دندانپزشک مشغول درمان شماست سعی کنید در شرایطی قرار گیرید که بتوانید تصویر خود را که به طوری آرام روی صندلی استراحت می کنید را مشاهده کنید. (اگر بر روی یونیت دندانپزشکی, دوربین و مانیتور وصل شده باشد.)
اگر صدای خالی کردن دندان شما را آزار می دهد یک رادیو ضبط پرتابل و هدفون امپی تری پلیر به همراه داشته باشید و به موسیقی مورد علاقه ی خود در حین کار گوش کنید.
گاهی حضور یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستان می تواند آرام بخش و موجب اطمینان خاطر بیشتر شما شود. دندانپزشک برای اینکه هنگام بی حسی دردی نداشته باشید محل تزریق را با پنبه آغشته به اسپری یا ژل بی حسی, بی حس می کند.
در بزرگسالان دندانپزشکان معاینات دوره ای هر 6 ماه یک مرتبه برای بررسی لثه و دندان ها توصیه می کنند.
به طور کلی افراد با ریسک بالای پوسیدگی دندان و عفونت دندان, هر 3 تا 4 ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنند و افراد با ریسک کم تر, هر 6 تا 9 ماه یک بار.
زمان معاینات دوره ای ارتودنسی
زمان مراجعه کودک به متخصص ارتودنسی در سن 6 تا 10 سالگی جهت پیشگیری از اختلالات اسکلتی فکی دهانی لازم است. همچنین پیشنهاد می شود معاینات دوره ای ارتودنسی در سن 12 تا 13 سالگی جهت رفع اختلالات دندانی انجام شود.
به علاوه توصیه می شود کودک با رویش اولین دندان دائمی آسیایی بزرگ به متخصص دندانپزشک کودکان مراجعه کند. این دندان در سن 6 تا 7 سالگی رویش می کند. این معاینه دوره ای جهت بستن شیار دندان های آسیا بزرگ اول با فیشور سیلانت(شیار بند) جهت جلوگیری از پوسیدگی زود هنگام این دندان انجام می شود.
چند وقت یکبار باید به دندانپزشک مراجعه کنم؟
برای بیشترین بیماران، دو بار چکاپ در سال مناسب است. در یک جلسه ی چکاپ عادی، یک متخصص بهداشت و یک دندانپزشک، بیمار را ویزیت میکنند. متخصص بهداشت دندان ها را تمیز کرده و در مورد روش های مراقبت از دندان ها با بیمار صحبت میکند و به سوالاتش پاسخ میدهد. دندانپزشک دوباره دهان را معاینه میکند، سلامتی لثه ها و دندان ها را چک میکند، بیماری های احتمالی را تشخیص میدهد، اگر نیاز بود بیمار را برای عکسبرداری میفرستد و توصیه های لازم را میکند. چکاپ دندان نه تنها برای تمیز شدن فضای دهان بلکه برای شناسایی بیماری ها در مراحل اولیه، مهم هستند.
چرا چکاپ دندان دو بار در سال ضروری است؟
چکاپ دو بار در سال ضروری است، زیرا:
- اینگونه پزشک میتواند مشکلاتی که شما متوجهشان نشدید را پیدا کند.
- به همچنین، پزشک میتواند نشانه های پوسیدگی دندان را شناسایی کند (پوسیدگی تا زمانی که به مراحل پیشرفته نرسد، درد ندارد و قابل دیدن نیست).
- اینگونه پزشک میتواند مشکلات مرتبط با دهان شما را به سرعت درمان کند. به طور کلی، هرچه مشکل زودتر شناسایی شود، امکان درمان آن بالاتر خواهد رفت.
آیا افرادی هستند که به جلساتی بیشتر و یا کمتر از این تعداد نیاز داشته باشند؟
چکاپ دو بار در سال برای همه مناسب است. اگرچه، برخی افراد به چکاپ بیش از دو جلسه در سال هم نیاز دارند. این افراد کسانی هستند که:
- به بیماری های لثه مبتلا هستند.
- ایجاد پوسیدگی و پلاک دندان در خانواده ی آنها ارثی است.
- سیستم ایمنی ضعیفی دارند (توانایی بدنشان برای مبارزه با عفونت ها و بیماری ها کم است).
- شرایط خاصی دارند – مخصوصا مواردی که به بیماری و استرس منجر میشوند. در این شرایط ممکن است فرد به مشکلات دهانی و یا عفونت مبتلا شود.
از سوی دیگر، افرادی که به خوبی از دندان ها و لثه های خود مراقبت میکنند، سال ها بدون هیچ مشکلی زندگی کرده و شاید نیاز باشد دفعات کمتری به دندانپزشک مراجعه کنند.
جلوگیری از حالت تهوع حین معاینه دندانپزشکی
اگر دچار حالت تهوع هنگام درمان دندانپزشکی می شوید این نکات به شما کمک می کند که در هنگام درمان های دندانپزشکی کم تر عق بزنید:
از بینی نفس بکشید. قبل از رفتن به دندانپزشکی بینی خود را تمیز کنید و یا در صورت نیاز به کمک سرم فیزیولوژی بینی تان را شست و شو دهید تا کاملا تمیز باشد و بتوانید به راحتی از راه بینی تنفس کنید. با معده ی پر به دندانپزشکی نروید تا کم تر دچار تهوع شوید.
مشکل را با دندانپزشک در میان بگذارید. گاهی اوقات دندانپزشک می تواند با قرار دادن اندکی ژل یا اسپری بی حس کننده دندان در قسمت کام نرم, شما را تا حد زیادی آرام تر کند و (عق زدن) کم تر شود. اثر این مواد بی حس کننده معمولا تا یک ساعت باقی می ماند. کمی نمک یا سرم فیزیولوژیک روی نوک زبانتان بریزید. این کار باعث می شود که کم تر عق بزنید.
آرام باشید. تمرکز و آرامش در کاهش تحریک های (عق زدن) بسیار موثر است. آرام و کنترل شده تنفس کنید و بر این تنفس ها، تمرکز داشته باشید حتی می توانید تعداد نفس هایتان را (که حتما از طریق بینی انجام می شود) بشمارید.
یکی از شاخه های طبع مکمل (طبع فشاری) است در این شاخه از طبع با فشار روی نقاط خاصی از بدن، انواع واکنش ها، درد ها و شرایط خاص قابل درمان و یا بهبود است. متخصصان این طبع معتقدند که با فشار روی نقطه ی خاصی از کف دست، می توان جلوی عق زدن را گرفت.
ضرری ندارد هنگام رفتن به دندانپزشکی هر وقت احساس کردید که ممکن است عق بزنید، با انگشت شست تان, کف دست دیگر را فشار دهید و تاثیرش را بررسی کنید میتوانید نقطه ی فشار را در کف دست جابه جا کنید تا بهترین نقطه را پیدا کنید.
اگر به ملاقات یک دندانپزشک میروم، در جلسه ی اول باید درباره ی چه موضوعاتی با او صحبت کنم؟
دندانپزشک تمایل دارد درباره ی وضعیت سلامت دهان شما اطلاعات پیدا کند تا در جلسات بعدی، متوجه تغییرات و مشکلات بشود. البته که پیش از بررسی وضعیت دهان شما، درباره ی سلامتی عمومی بدن شما سوال میپرسد. موضوعاتی که او درباره شان سوال میپرسد، موارد زیر هستند:
- تاریخچه ی داروها / داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید: دندانپزشک میخواهد در مورد بیماری های شما بپرسد. مهم است که همه ی مسائل درمانی خود را به دندانپزشک خود بگویید، نه فقط مواردی که فکر میکنید به دهان شما مربوط میشود. برخی بیماری ها، برای مثال دیابت، میتوانند خطر ابتلا به بیماری لثه را افزایش دهند و اینگونه ممکن است نیاز به استفاده از روش بیهوشی متفاوت یا حتی رویکرد متفاوتی برای درمان یا پیشگیری داشته باشید. فهرستی از تمام داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید و دوز آنها را همراه داشته باشید. برخی داروها منجر به خشکی دهان میشوند و خطر ابتلا به پوسیدگی را افزایش میدهند. دلیل دیگری که پزشک باید درباره ی داروهای شما بداند، این است که دارویی تجویز نکند که با داروهای فعلی شما تداخل داشته باشد و اگر نیاز بود، داروی بی حسی و بیهوشی شما را تغییر دهد.
- سلامت فعلی دندان ها: اگر حس میکنید یکی از دندان هایتان سوراخ یا حساس شده و یا اگر هرگونه توده یا برآمدگی در دهان خود احساس میکنید، حتما به پزشک اطلاع دهید. اینگونه او نشانه های شما را بررسی کرده و میتواند راحت تر بیماری را تشخیص دهد.
- ترس از دندانپزشکی: اگر از دندانپزشکی و روش های درمانی میترسید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید. روش های درمانی به نسبت قبل تغییر کرده اند و روش های کنترل درد هم عوض شده اند. پزشک روش های کم کردن ترس و درد را برای شما توضیح میدهد و اینگونه شما احساس بهتری خواهید داشت.
در جلسات عادی چکاپ دندان چه اتفاقی می‌افتد؟
یک جلسه ی چکاپ عادی دندان معمولا شامل فعالیت های زیر است:
- افراد متخصصی که شما را درمان میکنند: دو متخصص سلامت دهان و دندان – دندانپزشک و متخصص بهداشت – شما را ویزیت میکنند. متخصص بهداشت یک معاینه ی اولیه روی لثه های شما انجام میدهد (متخصصین بهداشت مجاز به تشخیص مشکلات دندان یا لثه نیستند اما میتوانند لثه ها و دندان ها را بررسی کنند). متخصصین بهداشت هرگونه تغییر در وضع دهان شما و داروهای شما را معاینه کرده و دندان های شما را تمیز میکنند، در مورد روش های مراقبت از دندان ها با شما صحبت میکنند و به سوالات شما پاسخ میدهند. دندانپزشک شما دوباره دهانتان را بررسی میکند، سلامتی لثه ها و دندان ها را چک میکند، بیماری های احتمالی را تشخیص میدهد، اگر نیاز بود بیمار را برای عکسبرداری میفرستد و توصیه های لازم را میکند.
- تمیز کردن: با اینکه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در منزل به از بین رفتن پلاک ها کمک میکند اما تمیز کردن حرفه ای – که توسط دندانپزشک و یا متخصص بهداشت انجام میشود – میتواند دندان های شما را به صورت اصولی تمیز کند و پلاک های سفت (سنگ و یا تارتار) روی دندان ها را از بین ببرد. بیشتر متخصصان بهداشت از یک سری ابزار فلزی برای تمیز کردن دندان های شما استفاده میکنند. برخی از جرمگیری ایرفلو استفاده میکنند قسمت داخلی لثه و زیر خط لثه را کاملا تمیز میکنند.
- پولیش کردن: بعد از اینکه دندان هایتان تمیز شدند، پولیش میشوند تا پلاک ها و لکه ها از سطح آنها پاک شوند. متخصص از یک ماده ی ساینده و فلوراید استفاده کرده و با استفاده از یک کاپ چرخشی کوچک و یا برسی که به هندپیس دندانپزشکی متصل است، عمل شستشو را انجام میدهد.
- پیشگیری: شاید متخصص بهداشت چندین دستورالعمل به شما بدهد تا در خانه اجرایی کنید و نتیجه را ببینید. برای پرسیدن سوالاتی درباره ی مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و یا سلامت کلی دندان ها و لثه ها دودل نباشید.
- عکسبرداری: شاید در طی جلسه ی چکاپ لازم باشد از دندان ها عکس بگیرید. دندانپزشک دهان شما را بررسی میکند، تاریخچه ی دندانپزشکی شما را چک میکند و بر اساس احتمال ایجاد حفره روی دندان ها تصمیم میگیرد که باید عکسبرداری انجام دهید و یا نه.
- توصیه های درمانی: اگر در جلسه ی چکاپ دندان مشکلی تشخیص داده شود، دندانپزشک شما برای اقدامات بعدی چندین پیشنهاد ارائه خواهد داد. این توصیه ها ممکن است شامل مراجعه به متخصصی دیگر، انجام تست های بیشتر و یا مراجعه ی دوباره برای درمان (مانند پر کردن و یا روکش کردن)، و یا درمان های دیگر مرتبط با دهان و دندان باشند.
سوالات متداول معاینات دوره ای دندانپزشکی
- چرا معاینات دوره ای دندان مهم است؟
بررسی منظم دندانپزشکی از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا به سالم ماندن دندان ها و لثه ها کمک می کند و باعث تشخیص زودهنگام مشکلات دندانی و لثه می شود. - چه کاری باید بین هر معاینه دوره ای دندان انجام دهیم؟
حتماً بین مراجعات از دندان و لثه خود مراقبت کنید.پلاک همیشه روی دندان های شما شکل می گیرد، اما می توانید با مسواک زدن و نخ دندان زدن به طور مرتب آن را مدیریت کنید. حداقل دو بار در روز دندانهای خود را مسواک بزنید. حتما ازخمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. روزانه نخ بزنید.برای کمک به کنترل باکتری پلاک از دهانشویه استفاده کنید. - معاینات دوره ای دندانپزشکی چیست؟
معاینات منظم دندانپزشکی بخش مهمی از مراقبت های بهداشتی پیشگیرانه است. در طی معاینه دندانپزشکی، دندانپزشک دندانهای شما را ازلحاظ نامرتبی دندانها، مشکلات ریشه، پوسیدگی دندان و بیماریهای لثه و غیره بررسی می کند. - هرچند وقت یکبار برای معاینات دوره ای باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟
شما بایدحداقل هر 6 ماه یا مطابق توصیه متخصص دندانپزشکی خود، به طور منظم معاینه دندانپزشکی داشته باشید. - چه چیزی را نباید قبل از مراجعه به دندانپزشک بخورید؟
بهتر است که قبل از مراجعه به دندانپزشکی از خوردن ماهی یا غذاهای حاوی سیر و پیاز که بوی دهان را بدتر میکنند خودداری کنید.
