لبخند لثه ای چیست؟
لبخند لثه ای به لبخندی گفته می‌شود که در حالت خندیدن لثه فرد بیشتر از حد نرمال دیده می‌شود. به طور کلی نمایش لثه در هنگام لبخند زدن در مردان و زنان و البته در سنین مختلف متفاوت است. در مردان به طور معمول باید در حدود ۱ الی ۲ میلیمتر و در زنان در حدود ۳ الی ۴ میلیمتر از لثه در هنگام خندیدن مشخص نمایان می‌شود. این اندازه‌ها با افزایش سن به دلیل پایین آمدن لب بالا این اندازه کاهش پیدا می‌کند.
لبخند لثهای می‌تواند دلایل و عوامل مختلفی داشته باشد که سبب ایجاد چنین حالتی شده است. از آنجا که لبخند لثهای ظاهری نازیبا ایجاد می‌کند، افرادی که لبخند لثهای دارند اعتماد به نفس خود را از دست داده و به دنبال درمان این عارضه هستند. خوشبختانه راهکارهای درمانی برای رفع این مشکل وجود دارد که در ادامه به بررسی این روش‌ها می‌پردازیم.
دندان های زیبا و لثه های سالم نقش بسیار مهمی برای سلامتی بدن فرد دارند و علاوه بر اینکه در اعمالی مثل جویدن غذا و حتی صحبت کردن دخیل هستند، می توانند از نظر روحی نیز باعث افزایش اعتماد به نفس افراد شوند. در این بین، یکی از مشکلات شایعی که در ظاهر لثه ها می تواند وجود داشته باشد، عارضه لبخند لثه ای می باشد.
ویژگی ها و یا به اصطلاح بیماری هایی که در صورت و ظاهر انسان‌ها وجود دارد در بیشتر موارد اختلالی در عملکرد و زندگی روتین فرد ایجاد نمی‌کند، اما از نظر مقبولیت اجتماعی و اعتماد به نفس ممکن است فرد را دچار مشکل کند. یکی از این موارد مشکل گامی اسمایل است که در جامعه به عنوان لبخند لثهای از آن یاد می‌شود. همانطور که از اسم آن مشخص است افرادی که دارای این مشخصه هستند در زمان خندیدن وقتی لبهای خود را باز می‌کنند، لثه آن ها مشاهده می‌شود. به همین منظور افراد زیادی در پی آن هستند که با شناخت و درمان گامی اسمایل (لبخند لثه ای) به رفع و درمان آن بپردازند
علت بروز لبخند لثه ای چیست
در حالت عادی حدود 1 تا 2 میلی متر از لثه ها هنگام لبخند زدن دیده می شوند، اما در لبخند لثه ای، این میزان تا 7 میلی متر نیز افزایش می یابد. لبخند لثه ای بیشتر از اینکه باعث ایجاد مشکلات جسمانی برای فرد شود، از نظر روحی و روانی برای فرد ایجاد مشکل می نماید. فردی که دارای این مشکل است احساس می کند در هنگام صحبت کردن یا لبخند زدن، ظاهر زشتی پیدا می کند و اغلب در این گونه موارد دچار خجالت از دیگران و گوشه گیری می شود.
در لبخند لثه ای به دلیل موقعیت لثه ها، فرد در هنگام غذا خوردن و یا حتی در هنگام مسواک زدن و تمیز کردن دندان ها، امکان دارد که به قسمت انتهایی و چسبیده به دندان لثه ها آسیب وارد کند. بدین ترتیب باعث التهاب و خونریزی در لثه شود.
روش های درمان لبخند لثه ای
برای درمان این مشکل، دو روش جراحی و غیر جراحی وجود دارد. در روش جراحی، با انجام جراحی فک و استفاده از تکنیک های مختلف مشکل لبخند لثه ای حل می شود. این روش تهاجمی بوده و مانند هر عمل جراحی دارای عوارض جراحی نیز می باشد.
درمان لبخند لثه ای با ارتودنسی
در مواقعی که عارضه لبخند لثه ای بر اثر کوتاهی دندان ها یا ناهنجاری های فکی تشخیص داده می شود، و سن بیمار کم باشد ارتودنسی برای درمان این ناهنجاری به کاربرده می شود. استفاده از تکنولوژی TADs معمولا در درمان ارتودنسی لبخند لثه ای کاربرد دارد.
همچنین با درمان ناهنجاری فک بالا و حتی فک پایین در پایان درمان مشکل لبخند لثه ای رفع خواهد شد.
درمان لبخند لثهای بدون استفاده از جراحی
روش های غیر جراحی برای درمان لبخند لثه ای در اغلب موارد به صورت سرپایی می باشد. این روش ها در مطب دندانپزشکی قابل انجام است و فرد در کوتاه ترین زمان ممکن به کارهای روزمره خود باز می گردد.
یکی از روشهای دیگر استفاده از بوتاکس می باشد. در این روش، عضلاتی که در فرآیند لبخند زدن، باعث کشیده شدن لب ها می شوند، به وسیله سم رقیق شده بوتولینیوم دچار فلج کنترلی می شوند. در نتیجه هنگام لبخند، عضلات لب به درستی عمل نکرده و لبخند لثه ای درمان می شود. توجه کنید این روش بر اساس تشخیص متخصص ارتودنسی برای گروه درمانی خاصی کاربرد دارد.
نکته ای که در هنگام تزریق بوتاکس باید به آن توجه ویژه ای داشت، میزان دوز سم بوتاکسی می باشد که قرار است به داخل عضلات اطراف دهان تزریق شود. در صورتی که مقدار سم پایین تر از حد مورد انتظار باشد، اثر بخشی لازم را نخواهد داشت و در صورتی که این مقدار سم تزریقی به صورت کنترل نشده و خود به خود تزریق شود، می تواند باعث به هم ریختگی توازن اجزای صورت و فلج غیر ضروری عضلات اطراف دهان شود.
روش دیگر برای درمان لبخند لثه ای تزریق ژل می باشد. در این روش برای حجیم تر کردن لب ها و در نتیجه پوشش بیشتر لثه ها هنگام خندیدن، از تزریق ژل به داخل لب ها استفاده می شود. از انواع مواد تزریقی و ژل های اسید هیالورونیکی برای تزریق استفاده می شود. گاها تزریق چربی نیز می تواند به عنوان یک گزینه مد نظر متخصص ارتودنسی باشد.
البته در هنگام تزریق ژل نیز در صورتی که فرد تزریق کننده مهارت لازم را نداشته باشد، می تواند باعث ایجاد هماتوم و خونریزی شدید در ناحیه لب ها شود. آلرژی و کبودی نیز از دیگر عوارض احتمالی لبخند لثه ای می باشند. این روش نیز برای تعداد خاصی از بیماران بر اساس نظر متخصص ارتودنسی انجام می شود.
علت ایجاد گامی اسمایل (لبخند لثه ای)
عوامل گسترده ای وجود دارد که در زمینه پیدایش گامی اسمایل (لبخند لثه ای) بر روی صورت فرد اثرگذار هستند. این عوامل می توانند هم به صورت مادرزاد و در دسته مشکلات ژنتیکی باشند و هم اینکه بر اثر مواردی مانند بیش فعالی عضلات لب، ایجاد صدمه و … به مرور زمان ایجاد شوند.
در واقع لبخند لثه ای که از عدم تناسب بین دندان ها و لثه نشات می گیرد، یک ویژگی طبیعی در بدن افراد است و از نظر عملکرد فرد برای امورات روزانه مانند صحبت کردن و غذا خوردن مشکلی ایجاد نمی‌کند، پس اگر کودک یا یکی از افراد خانواده شما دچار این مشکل بود، جای هیچ نگرانی وجود ندارد. اما از نظر ظاهری اکثر افراد برای برطرف کردن آن به روش های درمان اقدام می‌کنند. اما عمده دلایل ایجاد گامی اسمایل یا لبخند لثهای موارد زیر می باشد :
- کوتاهی دندان به دلیل اینکه قسمتی از آنها زیر لثه است.
- ارتفاع کم دندان نسبت به لثه که به دلایلی چون ژنتیک و ساییدگی دندان‌ها ایجاد می‌شود.
- کوتاهی لب بالا
- واکنش زیاد لب بالا در هنگام خندیدن که به مقدار زیادی بالا می رود و فضای لثه مشاهده می شود.
- بلند بودن لثه ها (هاپیروتروفی لثه)
- جلو زدگی و رشد زیاد فک بالا که به صورت یک برآمدگی ایجاد می شود (ماگزیلا)
دسته بندی گامی اسمایل
این مشکل همیشه به یک مقدار و به یک شکل در افراد ظاهر نمی شود و ممکن است در یک فرد مقدار کمی از لثه دیده شود و در فرد دیگری تمامی لثه و حتی سطح تماس لب و لثه هم مشاهده شود. به همین خاطر و با توجه به میزان مشاهده شدن لثه نسبت به دندان گامی اسمایل در سه دسته خفیف، متوسط و زیاد قرار می گیرد.
روش های درمان لبخند لثهای
برای درمان گامی اسمایل روش ها و راه های متفاوتی وجود دارد که با توجه به شدت گامی اسمایل و همچنین شرایط دیگر، می توان از این روش ها استفاده کرد. در ادامه تعدادی از راه های درمان گامی اسمایل را مرور می کنیم :
۱- درمان گامی اسمایل با ارتودنسی
با استفاده از ارتودنسی پزشک به اصلاح دندان ها می پردازد. روشی که طی آن برجستگی لثه از بین می رود. این راه درمان که در دسته راه های درمان غیر تهاجمی قرار می گیرد، زمان زیادی را نیاز دارد و در برخی موارد چندین ماه طول می کشد.
۲- درمان لبخند لثه ای با جراحی لب
اگر دلیل ایجاد لبخند لثه ای مربوط به کوتاهی لب و همچنین عملکرد زیاد آن باشد، با جراحی لب قابل درمان است. البته در این حالت ممکن است به جراحی فک نیاز شود، چرا که لب جابجا می شود. اما در موارد زیادی مشکل را با ارتودنسی برطرف می کنند و آن را یک راه ثانویه به جای جراحی فک می دانند.
۳- درمان لبخند لثه ای با ایجاد روکش
زمانی که فرد دارای کوتاهی دندان باشد که ممکن است بر اثر ساییده شدن دندان و یا تاثیرات ژنتیکی بوجود آمده باشد، می توان با ایجاد یک روکش دندان مشکل را برطرف کرد. در واقع روکش دندان باعث بلندتر شدن دندان ها می شود و نسبت سطح آن به سطح لثه افزایش پیدا می کند.
۴- درمان گامی اسمایل (لبخند لثه ای) با لیزر
یکی از دلایل ایجاد گامی اسمایل، سطح زیاد لثه و قرار گرفتن مقدار زیادی از دندان زیر لثه بود، در موارد این چنینی می توان با کمک تکنولوژی لیزر این بافت و سطح اضافی لثه را از روی دندان برداشت تا سطح قابل مشاهده دندان بیشتر شود.
۵- درمان گامی اسمایل با جراحی لثه برای افزایش طول تاج دندان
اگر میزان گامی اسمایل شدید است و بخش زیادی از دندان زیر لثه قرار دارد، نیاز به جراحی لثه احساس می شود. در واقع همان اتفاقی که در جراحی لیزر انجام می شد، در این بخش جراحی هم انجام می شود و هدف برداشت سطح لثه از روی دندان است. اما از جراحی لیزر برای شدت گامی اسمایل خفیف یا متوسط استفاده می شد و از جراحی لثه برای حالت شدید استفاده می شود. این روش هم سطح قابل مشاهده دندان را افزایش می دهد و هم اینکه اتصال لب و لثه را بالاتر می برد تا لب به درستی روی لثه ها باشد.
۶- درمان گامی اسمایل با جراحی
اگر گامی اسمایل ناشی از برجستگی و جلو زدگی فک باشد، برای درمان روش جراحی ارتوگناتیک فک یا جراحی با چاقو پیشنهاد می شود. در این روش با اصلاح سطح فک بالایی و جا به جایی آن، شرایط ایده آل و طبیعی را برای صورت بوجود می آید. این روش یک درمان سرپایی نیست و باید دقت داشته باشید که برای انجام آن باید در بیمارستان بستری شوید تا تحت بی هوشی عمل جراحی شما صورت پذیرد.
نکته بعدی که باید در مورد درمان گامی اسمایل با روش جراحی در نظر بگیرید این است که بعد از عمل نیاز به ارتودنسی می باشد.
۷- درمان گامی اسمایل با بوتاکس
یکی از روش هایی که برای ایجاد تغییرات در اندازه، فرم و … صورت و بدن کاربرد دارد، استفاده از بوتاکس است. بوتاکس معمولا با ایجاد واکنش هایی از تغییرات عضله ها جلوگیری می کند و در واقع عضله را به خواب می برد. بوتاکس گامی اسمایل عاملی است برای کاهش بالا رفتن لب بالایی، به طوری که گستردگی فضای دهان شما در زمان خنده کمتر می شود. به این شکل دیگر در زمان خندیدن لثه های فرد مشاهد نمی گردد.
ماندگاری بوتاکس لبخند لثه ای کمتر از ۴ ماه است و فرد در صورت تمایل باید برای تمدید آن به پزشک مراجعه کند تا با تایید نظر او فرآیند را تکرار کند.
علل لبخند لثهای
پیش از شروع درمان هر نوع ناهنجاری لازم است در ابتدا علل و عواملی که سبب بروز آن عارضه می‌شود، شناخته شود. از جمله عللی که سبب دیده شدن لثه در هنگام خندیدن و یا به اصطلاح رایج لبخند لثهای (Gummy Smile) می‌شود، عبارتند از:
- عدم تکمیل فاز غیر فعال رویش (Altered Passive Eruption)
- کوتاه بودن تاج کلینیکی دندان‌ها (به علت ژنتیک و یا افزایش حجم لثه)
- ارتفاع زیاد فک بالا (ناهنجاری اسکلتی)
- کوتاهی لب بالا
مزیت های درمان لبخند لثه ای
در صورتی که به درمان اقدام کنید، می توانید به مزایای آن که شامل موارد زیر است دست پیدا کنید:
- حذف بافت اضافی لثه و افزایش زیبایی خنده فرد.
- اصلاح ناهمواری خط لثه و یکنواخت کردن آن
- افزایش زیبایی ظاهری فرد
- افزایش اعتماد به نفس در فرد
- داشتن دوره نقاهت کوتاه
درمان لبخند لثه ای مناسب چه کسانی است؟
برای اینکه امکان درمان این مشکل برای شما وجود داشته باشد باید دارای شرایط زیر باشید :
- افرادی که شرایط جسمی و عمومی سالمی دارند.
- عدم ابتلا به بیماری خاص (در صورت وجود بیماری با دکتر متخصص مشورت شود)
- عدم مصرف داروهای خاص (در صورت مصرف دارو با دکتر متخصص مشورت شود)
- افرادی که در پی زیبایی ظاهری و برطرف کردن لبخند لثه ای هستند.
- افرادی که دارای مشکلات ژنتیکی در زمینه لبخند لثه ای می باشند.
- افرادی که در پی درمان نهایی و کامل لبخند لثه ای هستند.
سخن آخر
همانطور که با هم مرور کردیم لبخند لثه ای یک مشکل ظاهری است و اختلالی در عملکرد معمول صورت ایجاد نمی کند و فرد در زمینه انجام کارهای روتین مشکلی ندارد. بنابراین در زمان درمان و عمل نباید عجولانه رفتار کرد و با انجام مشاوره های لازم با متخصصین حرفه ای و همچنین پیدا کردن راه مناسب درمان از میان چندین روش درمانی که برای لبخند لثه ای وجود دارد، این مشکل را برطرف کنید.
سوالات متداول لبخند لثه ای
- آیا لبخند لثه ای جذاب است؟در صورتی که هنگام لبخند زدن و خندیدن بیشتر از 4 میلیمتر از لثه های شما دیده شود شما دچار عارضه لبخند لثه ای می باشید. اگر سن شما زیر 12 سال است با ارتودنسی و اگر بالای 12 سال است با ارتودنسی و جراحی فک لبخند لثه ای درمان می شود.
- آیا لبخند لثه ای در کودکان عوارض دارد؟ممکن است لبخند لثه ای در کودکان منجر به کاهش اعتماد به نفس کودک شود. بنابراین بهتر است به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید تا درمان لبخند لثه ای فرزند شما به طور اصولی پی گیری شود. در بعضی موارد که شدت مشکل کم است ممکن است با رشد لبخند لثه ای درمان شود ولی اگر شدت لبخند لثه ای زیاد باشد باید درمان ارتودنسی سریعا شروع شود.
- درمان لبخند لثه ای با ارتودنسی متحرک است یا ثابت است؟اگر سن شما زیر 12 سال است با ارتودنسی متحرک و اگر بالای 12 سال است با ارتودنسی ثابت درمان شروع می شود.
- درمان بدون جراحی لبخند لثه ای چگونه است؟بهتر است برای درمان لبخند لثه ای ابتدا به یک متخصص ارتودنسی با تجربه مراجعه کنید. در سنین کودکی بدون جراحی فک و با درمان ارتودنسی متحرک این ناهنجاری اصلاح می شود. تزریق ژل یا فیلر به لب نیز می تواند یک گزینه موقت و درمان بدون جراحی باشد.
- برای درمان لبخند لثه ای باید به چه متخصصی مراجعه کرد؟بهتر است برای درمان لبخند لثه ای به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی نامرتبی و شلوغی دندان ها را درمان می کند و و همزمان مشکل لبخند لثه ای شما را درمان می کند.
-
بخند لثهای ناشی از مشکلات فک
گاهی اوقات طول فک بالایی نسبت به اندازه استاندارد، بزرگتر است. اگر لبخند لثهای به این علت باشد، لازم است برای اصلاح آن، جایگاه فک از طریق یک عمل جراحی به نام جراحی ارتوسرجری (جراحی فک + ارتودنسی) اصلاح شود. از میان تمامی روش‌هایی که در این مقاله برای اصلاح لبخند لثه ای ذکر می‌شوند، جراحی فک از همه پیچیده‌تر و دشوارتر است، اما در عین حال می‌تواند نتایج بسیار خوب و ماندگاری حاصل کند.
در مشاوره اولیه و بررسی علل لبخند لثهای محتمل برای جراحی فک، معمولاً هم توسط متخصص ارتودنسی و هم توسط جراح متخصص فک و صورت مورد معاینه قرار می‌گیرند. یک متخصص ارتودنسی قبل از آنکه عمل جراحی فک انجام شود، برای مدتی مشخص بریس‌های ارتودنسی را برای دندان‌های بالا و پایین طراحی و نصب می‌کند تا دندان‌ها به بهترین موقعیت ممکن برای این عمل جراحی جابه‌جا شوند.
سپس بعد از این دوره ارتودنسی، عمل جراحی فک برای اصلاح وضعیت فک بالا یا پایین و یا هر دوی آنها انجام می‌شود. هنگامی که موقعیت فک‌ها به نحو مناسبی اصلاح شد، متخصص ارتودنسی قادر خواهد بود که مجدداً اصلاحات لازم را برای ردیف‌سازی و مرتب کردن دندان‌های بیمار انجام دهد تا همه‌ی ناهنجاری‌های فک و دهان به طور کامل برطرف شود.
