پیوند استخوان برای ایمپلنت دندان
کسانی که دچار تحلیل لثه میشوند در حقیقت ارتفاع استخوان فک آنها کوتاه میشود و برای آن که بتوانند عمل ایمپلنت را انجام دهند باید از عمل پیوند استخوان کمک بگیرند.
عمل ایمپلنت برای لثه تحلیل رفته یکی از بهترین انتخاب ها برای این دسته از بیماران است.
پیوند استخوان فک موضوع بسیار مهمی است که عدم انجام آن میتواند موجب نگرانی بسیاری از بیماران شود.
تا انتهای مطلب با ما باشید تا همه چیز را در مورد ضرورت پیوند استخوان و ارتباط آن با ایمپلنت دندان را برای شما شرح دهیم تا اگر دچار این مشکل هستید با استفاده از مشاوره ما به بهترین پزشک متخصص مراجعه کنید.
پیوند استخوان چیست؟
پیوند استخوان فک عملی است که توسط جراح فک و دندان بر روی استخوان فک بیمار انجام میشود و هدف از انجام این عمل جراحی، ترمیم و بازسازی استخوان فک است.
بیمارانی که نواقصی در استخوان فک آنها وجود دارد و یا دچار تحلیل لثه میشوند تنها با انجام این جراحی است که میتوانند به ترمیم استخوان فک خود بپردازند و نواقص آن را برطرف کنند.
معمولا برای انجام این جراحی از استخوان طبیعی و یا مواد معدنی که در آزمایشگاهها آماده شده است استفاده میکنند و اینگونه به ترمیم استخوان میپردازند.
انجام عمل ایمپلنت به بعد از گذشت مدت زمان بهبودی این جراحی موکول میشود و تا زمانی که پیوند استخوان به طور کامل انجام نشود امکان کاشت ایمپلنت دندان وجود ندارد.
پیوند استخوان فک چگونه انجام میشود؟
ابتدا برای انجام این عمل جراحی لازم است که یک متخصص پریودنتال خوب را شناسایی کنید و برای حل مشکل خود به آن مراجعه کنید؛ برای آشنایی بیشتر با بیماریهای دهان و دندان مقاله درمان بیماری لثه پریودنتال را مطالعه نمایید.
پزشک قبل از هرگونه اقدامی از استخوان فک با پرینتر سه بعدی دندانپزشکی دیجیتال یک اسکن داخل دهانی تهیه میکند تا بتواند به طور دقیق وضعیت استخوان فک و موقعیت دندانها و ریشه شما را بررسی کند.
پس از انجام بررسی های لازم و شرح مراحل درمانی برای بیمار، یک وقت برای انجام عمل جراحی تعیین می شود.
زمانی که بیمار برای انجام جراحی مراجعه می کند قبل از آنکه هرگونه عملی صورت بگیرد با استفاده از داروهای بیحسی موضعی ناحیه فک و صورت به طور کامل بی حس می شود تا بیمار چیزی از عمل جراحی متوجه نشود.
برای دسترسی به ریشه دندان و استخوان فک نیاز است که بافت لثه شکاف داده شود و کنار کشیده شود که جراح این کار را با استفاده از ابزار مخصوص انجام می دهد.
زمانی که دسترسی به ریشه و استخوان امکان پذیر شد باید ریشه دندان کاملا تمیز شود تا بتوان با استفاده از موادی که برای پیوند استخوانی استفاده می شود نواقص و ضایعات ایجاد شده در استخوان فک را بازسازی کرد.
اگر روی این مواد پیوندی بسته نشود ممکن است که استخوان فک رشد کند و به داخل آن ورود کند به همین دلیل برای جلوگیری از رشد استخوان درون این مواد از غشای سلولی برای پوشاندن روی این مواد استفاده میشود.
بافت شکاف داده شده لثه را باید سر جای خود بر گرداند و از بخیه برای بستن آن استفاده کرد.
اگر در هنگام انجام این جراحی اتفاقات ناخواسته به وجود نیاید ۱ ساعت زمان برای انجام آن پیش بینی می شود.
دلایل تحلیل استخوان دندان
اصلی‌ترین دلایل تحلیل استخوان فک شامل موارد زیر هستند:
- عدم وجود دندان در ناحیه
- عفونت دندان
- ابتلا به بیماریهای لثه
- پوکی استخوان
- تراز نبودن دندانها و عدم انجام ارتودنس
جراحی پیوند استخوان دندان چیست؟
پیوند استخوان دندان روشی است که برای افزایش مقدار استخوان در قسمتی از فک که استخوان آن از بین رفته است
یا به پشتیبانی بیشتر نیاز دارد انجام میشود.
در این روش، موادی به استخوان فک فرد افزوده میشود تا استخوان به خوبی تقویت شود.
روشهای مختلفی برای انجام این روش جراحی وجود دارد.
اما متد اصلی تمام این روش‌ها یکسان است:
دندانپزشک یا جراح دهان و دندان، یک برش در فک ایجاد میکند و مواد استخوانی را به فک پیوند می‌زند (وصل میکند).
انواع منابع مورد استفاده در پیوند استخوان دندان
منبع پیوند با توجه به وسعت ناحیه مورد نیاز و با استفاده از یکی از ۴ منبع زیر انتخاب میشود:
- اتوگرافت‌ها: این پیوند شامل اتصال استخوان از بدن خود فرد، مانند مفصل ران یا پشت فک (راموس) به فک است. در شرایطی که منطقه وسیعی از استخوان دچار تحلیل شده باشد، از اتوگرافت ران و در صورتی که منطقه تحلیل کم باشد از اتوگرافت پشت فک (راموس) استفاده میشود.
- آلوگرافت‌ها: در این روش پیوند از استخوان شخص دیگر (معمولا اجساد یا بیماران مرگ مغزی) استفاده میشود. آلوگرافت معمولا برای پیوندهای سطح نسبتا کم و جزئی مورد استفاده قرار میگیرند.
- زنوگرافت‌ها: این پیوند شامل اتصال استخوان از گونه‌ی دیگری (مانند گاو، خوک یا مرجان) است. زنوگرافت‌های مانند
- آلوگرافت‌ها در جراحی‌ها سطح کم و جزئی کاربرد دارند و مشابه آلوگرافت‌ها هستند.
- آلوپلاست‌ها: در این پیوند از مواد مصنوعی مانند فسفات کلسیم یا فسفوسیلیکات سدیم کلسیم (بیوگلاس) استفاده میشود.
منبع ترجیحی برای انجام این پیوند استفاده از استخوان مفصل ران، درشت نی یا پشت فک (راموس) خودِ فرد است.
این عمل به عنوان اتوگرافت شناخته میشود.
اتوگرافت‌ها به «استاندارد طلایی» معروف هستند. زیرا به دلیل اینکه از جنس استخوان خود فرد هستند، سریعتر ترمیم میشوند.
محققان در نتایج یک مطالعه تحقیقاتی در سال ۲۰۱۹ به این موضوع اشاره کردند که هنوز هیچ ماده جایگزینی برای استخوان توسط بشر تولید نشده است. در بخشی از این مطالعه نوشته شده:
ما هنوز مواد ایده‌آل بازسازی استخوان را پیدا نکرده‌ایم،
اما نشانه‌های امیدوارکننده‌ای درباره دستیابی به مواد پیوند استخوان با استفاده از سلول‌ها،
فاکتورهای رشد و داروهای اصلاح کننده‌ی ژن تحت بررسی قرار دارند.
رابطه پیوند استخوان با ایمپلنت
ایمپلنت درون استخوان فک قرار میگیرد و برای آن که محکم و پایدار سر جای خود بماند لازم است که به میزان کافی استخوان فک مستحکم باشد و هنگامی که به کلینیک دندانپزشکی مراجعه میکنید اگر تشخیص دندانپزشک بر این باشد که به میزان کافی استخوان مسحتکم و با کیفیت وجود ندارد، نیاز است که بررسی بیشتری انجام شود.
در صورتیکه دندان از دست رفته هنوز ریشه ای در فک داشته باشد لازم است که ابتدا درمان ریشه یا عصب کشی انجام شود.
برای آن که عمل ایمپلنت با اطمینان بیشتری انجام شود تا شانس موفقیت بالاتری برای نگه داشتن ایمپلنت وجود داشته باشد از عمل جانبی پیوند استخوان برای حجیم شدن و ضخیم تر شدن استخوان فک استفاده می شود؛ آنگاه نگرانی برای انجام ایمپلنت وجود نخواهد داشت.
مواد مورد استفاده برای پیوند استخوان ایمپلنت
تحقیقات و مطالعات زیادی در زمینه پیوند استخوان و موادی که در آن مورد استفاده قرار میگیرد انجام شده است زیرا نتیجه این جراحی بسیار حساس است.
موادی که برای حفظ و باز سازی استخوان فک استفاده میشود معمولا از منابع مختلفی تامین میشود که تمامی آنها مورد بررسی دقیق علمی قرار گرفته‌اند.
منابعی که پایین تر ذکر شده است همگی در این جراحی مورد استفاده قرار میگیرند و معمولا بدن با آنها سازگاری بالایی دارد و ایجاد مشکل نمیشود.
زنو گرافت
زنو گرافت یک روش بسیار مطمئن و مناسب برای پیوند استخوان است که در طی سالیان طولانی که مورد استفاده قرار میگیرد، هیچ گونه مشکلی خاصی برای بیماران به وجود نیاورده است و این به آن دلیل است که زنو گرافت را از منابع طبیعی استخوانی تامین می کنند.
زنو گرافت مواد معدنی طبیعی هستند که در آزمایشگاه از استخوان گاو تهیه میشود و تا زمان استفاده به صورت فریز نگهداری میشود.
روش زنو گرافت مزیت‌ها و ضعف‌هایی برای درمان بیماران دارد.
همانطور که گفته شد این مواد قبلا در آزمایشگاهها به صورت استریل تهیه و نگهداری میشوند پس برای تامین مواد مورد استفاده در جراحی نیازی به عمل دیگری وجود ندارد.
در این روش شانس انتقال بیماری بسیار پایین است و تنها ضعفی که در این روش وجود دارد آن است که برای ترمیم هایی با سطح وسیع غیر قابل استفاده هستند.
آلوگرافت
آلو گرافت یک روش بسیار موفقیت آمیزی است که برای انجام جراحی پیوند استخوان مورد استفاده قرار می گیرد.
آلو گرافت روشی است که در آن از استخوان طبیعی استفاده میشود اما این استخوان از بدن یک فرد فوت شده تهیه میشود.
قبل از انجام پیوند استخوان به این روش، استخوانها را در یک آزمایشگاه مورد بررسی قرار میدهند و در صورت امکان برای استفاده، آنها را استریل و تا زمان استفاده آنها را فریز میکنند.
روش آلوگرافت هم مانند روش زنو گرافت دارای مزیت آماده بودن مواد استخوانی مورد استفاده است و نیازی به عمل جراحی دیگر برای تامین استخوان و مواد مورد استفاده ندارد.
با اینکه این استخوانها مورد بررسی و آزمایش قرار میگیرند اما باز هم امکان انتقال بیماری وجود دارد.
اتو گرافت
اتو گرافت یک روش بسیار خاص برای انجام جراحی پیوند استخوان است زیرا در این روش بر خلاف روش آلو گرافت استخوانی را که برای پیوند مورد استفاده قرار میدهند با انجام یک عمل جراحی دیگر از بدن خود فرد بیمار آن را تهیه میکنند.
استخوانی که در این روش مورد استفاده قرار میگیرد میتواند از ران، ساعد، ساق پا ، زانو و … تهیه شود.
اتو گرافت یک روش تضمینی و بسیار مطمئن است پس ضعفی در آن وجود ندارد اما انجام ۲ عمل جراحی است که میتواند نظر بیماران را تغییر دهد. شانس موفقیت در این روش بسیار بالا است زیرا امکان انتقال بیماری در این روش وجود ندارد.
آلو پلاست
آلوپلاست یک روش متفاوت با سایر روشهای پیوند استخوان است زیرا در این روش مواد مورد استفاده برای پیوند استخوان به طور طبیعی و از استخوان تهیه نمیشود.
در روش آلو پلاست هیچ استخوانی برای پیوند وجود ندارد و مواد سنتزی استفاده میشود.
سلولهای بدن زمانی که در مجاورت مواد سنتزی قرار میگیرند شروع به تشکیل دوباره استخوان میکند.
در میان تمام روشهای پیوند استخوان آلوپلاست کم تهاجمی ترین عمل جراحی است.
آلوپلاست به گونه‌ای تهیه و انجام میشود که امکان انتقال بیماری در آن بسیار پایین است.
جراحی پیوند استخوان توسط چه کسی انجام میشود؟
تمام انواع پیوندهای استخوان در کلینیک دندانپزشکی و توسط دندانپزشک متخصص جراحی فک و صورت انجام میشود. تنها حالتی که امکان انجام جراحی آن در کلینیک دندانپزشکی وجود ندارد،
جراحی پیوند از استخوان مفصل ران (لگن) است که باید توسط جراح در محیط بیمارستان و با بیهوشی عمومی صورت بگیرد.
چه کسانی به پیوند استخوان نیاز دارند؟
جراحی پیوند استخوان عموما در مواقعی که استخوان فرد به دلیل بی دندانی (و حتی در مواقعی با وجود دندان) تحلیل رفته است مورد استفاده قرار میگیرد. اصلی‌ترین کاندیداهای پیوند استخوان افراد با شرایط زیر هستند:
- برخی از متقاضیان ایمپلنت دندان
نیاز به پیوند استخوان در افرادی که قرار است به جای دندان یا دندان‌های از دست رفته‌ی خود ایمپلنت دریافت کنند بسیار متداول است. اگر مدت زمان زیادی است که دندان خود را از دست دادید، احتمالا قبل از انجام ایمپلنت به این جراحی نیاز پیدا خواهید کرد؛ چرا که جای خالی دندان به مرور زمان دچار تحلیل میشود. - مبتلایان به بیماری لثه
در برخی از مواقع، ابتلا به بیماری لثه (پریودنتال) منجر به تحلیل و از بین رفتن استخوان فک شما میشود. در چنین شرایطی، پریودنتیست به شما پیشنهاد میکند تا با جراحی پیوند استخوان از پیشروی بیماری و جلوگیری از کاهش بیشتر استخوان و عوارض طولانی مدت بیماری لثه جلوگیری کنید.
کاندیداهای جراحی سینوس لیفت - وقتی که فرد برای مدتی دندان نداشته باشد، سینوس‌های او به سمت پایین حرکت میکنند. در چنین شرایطی، دندانپزشک برای جایگذاری پایه ایمپلنت در فک و ایجاد فضای کافی، مجبور به انجام جراحی سینوس لیفت خواهد بود. در یکی از مراحل جراحی سینوس لیفت، زیر سینوس باید مواد پودر استخوان پر شود تا سینوس‌ها در جای خود باقی بمانند.
- متقاضیان افزایش قطر استخون فک (افزایش عرض ریج)
پیوند استخوان در شرایطی که قطر لثه به مرور زمان تحلیل رفته باشد نیز کاربرد دارد. در این شرایط، دندانپزشک لثه را باز میکند و در بین آن پودر استخوان تزریق میکند تا استخوان فک تقویت شود.
معایب و عوارض پیوند استخوان در ایمپلنت دندان
شایع‌ترین عارضه این جراحی تورم و التهاب در ناحیه جراحی است. این عارضه پس از گذشت ۵ الی ۷ روز و با استفاده از کیسه یخ و استفاده منظم از مسکن برطرف خواهد شد.
سایر عوارض جانبی عبارت است از :
- خونریزی جزئی
- احساس مشکل در جویدن
- مشکل در صحبت کردن
اگرچه این روند معمولا بی‌خطر و طبیعی است و تمام بیماران قادر به تحمل آن هستند، اما همیشه خطراتی نیز وجود دارد. عفونت نگران کننده‌ترین عامل در هر عمل جراحی است. بنابراین مصرف کامل آنتی‌بیوتیک‌ها پس از جراحی حائز اهمیت بسیار زیادی است. سایر عوارض جانبی غیرمعمول (اما جدی) عبارتند از:
- لخته شدن خون
- آسیب عصبی
- عوارض بیهوشی
- پس زدن پیوند استخوان
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت بروز عوارض زیر باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید:
- دردی که چند روز پس از عمل ادامه دارد یا بدتر میشود.
- قرمزی و افزایش تورم در اطراف لثه.
- سوزن سوزن شدن یا بیحسی مداوم.
- خروج چرک و عفونت از محل جراحی.
- تحلیل رفتن لثه (فاصله گرفتن لثه از دندان).
عوارض احتمالی پیوند استخوان
ناحیه‌ای که جراحی صورت گرفته است کبود و متورم میشود همچنین ممکن است تا کمی پس از عمل جراحی شاهد خونریزی و درد باشید.
با اینکه شانس موفقیت در انجام این جراحی بسیار بالا میباشد اما در مواردی هم عدم موفقیت و پس زدن بدن مشاهده شده است.
حساسیت دندانها به گرما و سرما یکی از عوارضی است که میتواند بروز کند و تا مدتها بعد از بهبودی ادامه داشته باشد.
ریشه دندانها بسیار حساس هستند و ممکن است که دچار پوسیدگی دندانی شوند.
مزایای پیوند استخوان دندان
افرادی که می‌خواهند عمل پیوند استخوان در کاشت ایمپلنت دندان را انجام دهند این سؤال را می‌پرسند که آیا عمل پیوند استخوان مزایایی به همراه دارد؟
از جمله مهم‌ترین مزایایی که این عمل با خود به همراه دارد محکم و پایدار کردن استخوان‌های فک است.
وقتی عمل با موفقیت انجام شود، ایمپلنت دندان نیز بدون مشکلی در استخوان قرار خواهد گرفت.
وقتی استخوان فک شما قوی باشد و این عمل از طریق پیوند استخوان انجام شود، به این ترتیب مراحل ایمپلنت و بهبودی بعد از آن با سرعت بیشتری صورت میگیرد.
فرد با پیوند استخوان و بعد از آن با کمک کاشت دندان میتواند به صورت مادام‌العمر از دندانی دائمی برخوردار شود و مثل سایرین از خوردن غذا بدون نگرانی لذت ببرد.
روشهای انجام پیوند استخوان
دو روش برای پیوند استخوان در ایمپلنت وجود دارد. یکی از آنها با عنوان لیفت سینوس شناخته میشود و دیگری نیز افزایش ریج نام دارد. باید بدانید که ایمپلنت در استخوان فک قرار میگیرد.
- برای اینکه این عمل با موفقیت انجام شود باید استخوان کافی در فک بیمار وجود داشته باشد.
- اگر جراح متوجه عدم کافی بودن استخوان در فک شود از عمل لیفت سینوس استفاده میکند.
لیفت سینوس برای فک بالا و به صورت داخل دهانی انجام میشود. - جراح با بیحسی و بدون درد، غشای سینوس را کنار می‌زند و پودر استخوان را در داخل آن قرار می‌دهد و بعد محل برش خورده را بخیه می‌زند.
اگر شرایط فرد مناسب باشد در همان روزی که این عمل انجام میشود می‌توان ایمپلنت را در فک بیمار قرار داد. - البته دندانپزشک بعد از بررسی تحلیل استخوان این تصمیم را میگیرد.
- اگر شرایط مساعد نبود بیمار باید شش ماه بعد نسبت به کاشت ایمپلنت دندان اقدام کند.
- عمل دیگری که برای پیوند استخوان صورت میگیرد افزایش ریج است.
- وقتی که برجستگی‌های فک بیمار نازک میشوند و نمی‌توان ایمپلنت را در آن قرار داد از این روش استفاده میشود.
- در جراحی ریج برجستگی استخوان فک با استفاده از یک روش مکانیکی بیشتر میشود. این عمل باید چند ماه قبل از ایمپلنت انجام شود.
