مشخصات کامپوزیتها

ماده کامپوزیت

(به انگلیسی: Composite material)، ماده مرکب یا چندسازه که به صورت خلاصه کامپوزیت گفته می‌شود، یک جامد غیر یکنواخت است که از دو یا چند ماده مختلف تشکیل شده‌است که به صورت مکانیکی یا متالورژیکی بهم پیوند خورده‌اند.

هر یک از اجزای مختلف هویت، ساختار و خصوصیات مشخصه خود را در کامپوزیت حفظ می‌کند.

سطح مشترک بین مواد کاملاً قابل تشخیص است.

ماده کامپوزیت حاصله دارای ترکیبی از خصوصیات است که هر یک از مواد تشکیل دهنده به تنهایی امکان داشتن این ترکیب از خصوصیات را ندارند.

طبق تعریف انجمن فلزات آمریکا، به ترکیب ماکروسکوپی دو یا چند مادهٔ مجزا که سطح مشترک مشخصی بین آن‌ها وجود داشته باشد، کامپوزیت گفته می‌شود.

این موادِ تشکیل‌دهنده خواص شیمیایی و فیزیکی کاملاً متفاوتی دارند و برای ساخت ماده‌ای که شبیه به هیچ‌کدام از این مواد مجزا نیست با هم ادغام می‌شوند.

این مواد در داخل ماده جدید، مجزا و قابل تفکیک باقی می‌مانند، و این موضوع وجه تمایز کامپوزیت‌ها از مخلوط‌ها و محلول‌های جامد است

مواد کامپوزیتی، در تکنولوژی‌ های امروزی نقش بسزایی دارند و زندگی روزمره را تحت تأثیر قرار می‌ دهند.

کامپوزیت قابل بازیافت است و مواد دور ریز ندارد.

کامپوزیت‌ ها، از دو یا چند ماده با خاصیت ‌های شیمیایی و فیزیکی مختلفی تشکیل می شوند که به آن ها مقاومت، استحکام بالا و درخشش می بخشند.

کامپوزیت ها در انواع زمینه فلزی، سرامیکی، کربنی و پلیمری در بازار عرضه می شوند که در این مطلب به توضیح آن ها می پردازیم.

تاریخچه استفاده از کامپوزیت

هزاران سال است که بشر از کامپوزیت ها استفاده کرده است. ۳۴۰۰ سال قبل از میلاد، اولین بار کامپوزیت به شکل سنتی، توسط ساکنان بین النهرین در عراق ساخته شد.

آن ها نوارهای چوبی را در زوایای مختلف روی هم می چسباندند تا تخته سه لا ایجاد شود.

پس از آن، در حدود ۲۱۸۱ قبل از میلاد، مصریان شروع به ساختن پاپیروس آغشته به گچ کردند.

پس از انقلاب صنعتی، در دهه ۱۹۰۰، دانش جدید در مورد مواد شیمیایی، منجر به ایجاد پلاستیک های مختلف مانند پلی استر، فنولیک و وینیل شد.

پیشرفت کامپوزیت ها در دهه ۱۹۳۰ آغاز شد.

الیاف شیشه اولین بار توسط Owens Corning معرفی شد. رزین های مهندسی شده در این دوره تا به امروز مورد استفاده قرار می گیرند.

در سال ۱۹۳۶، رزین های پلی استر غیر اشباع به ثبت رسید و دو سال بعد، سیستم های رزین با کارایی بالاتر در دسترس قرار گرفتند.

کامپوزیت سارمکو

ساخت کشور سوئیس است.

سارمکو یک برند بسیار معروف و قابل استفاده و شناخت دندان پزشکان ایرانی است به گونه ای که می‌توان گفت مشهور تربن برند کامپوزیت در ایران سارمکو است.

این کامپوزیت دوام بالایی دارد و می‌توان گفت هیچ شرکتی در کامپوزیت از نظر دوام قابل مقایسه با سارمکو نیست.

جنس کامپوزیت سارمکو از نوع میکرو هیبرید است.

این نوع از کامپوزیت جهت حفظ زیبایی لبخند در نمایان شدن دندان‌های فک بالایی نیز نقش دارد.

همچنین طبق آزمایشات انجام شده، در فشار بالا این کامپوزیت حداقل انقباض را از خود نشان می‌دهد.

ویژگی های کامپوزیت سارمکو

با کامپوزیت سارمکو می‌توان ترمیم را به صورت خاص و حرفه ای انجام داد.

با استفاده از کامپوزیت سارمکو انواع مختلفی از ویژگی های آناتومیکی را می‌توان با این کامپوزیت ایجاد کرد.

همچنین تکنیک لایه گزاری را با این کامپوزیت بر روی دندان بیمار می‌توان به آسانی و خلاقانه پیاده کرد.

کامپوزیت سارمکو از لحاظ زیبایی کاملا شبیه دندان طبیعی است و همچنین سایه رنگ‌های مختلفی دارد که انتخاب آن بر عهده بیمار است.

ماندگاری این کامپوزیت به مدت ۵ سال است.

برای دندان‌هایی با عیوب زیاد و پیچیده از این کامپوزیت استفاده می‌شود. کامپوزیت سارمکو به طرح لبخند هالیوودی معروف است.

مزایای کامپوزیت سارمکو

کامپوزیت سارمکو سوئیسی مزایای خاص خود را دارد.

از مزایای کامپوزیت سارمکو سوئیسی می‌توان به تنوع بالای رزین کامپوزیت، شکل گیری سریع دندان، تنوع سایه رنگ بالا و دوام و ماندگاری آن اشاره نمود.

کامپوزیت سارمکو تنوع بالایی دارد به گونه ای که از آن برای پوشاندن هر عیب دندان اععم از لب پریدگی، شکستگی، ترمیم و… می‌توان استفاده نمود.

این نوع کامپوزیت به راحتی بر روی دندان شکل می‌گیرد و به راحتی می‌توان آن را فرم داد و همچنین با نور لیزر سفت می‌شود و تقریبا به این دلایل یک روش مقرون به صرفه است.

تنوع رنگ و سایه‌ی کامپوزیت سارمکو بسیار بالا است.

تکنولوژی پیشرفته به کار رفته در رزین این کامپوزیت سبب هدیه دادن دندان‌های خاص و طبیعی به ما می‌‌شود.

این کامپوزیت به دلیل شکل گیری و فرم دهی راحت و بدون خطا انجام می‌شود و در نتیجه دوام آن بالاتر است.

قیمت کامپوزیت دندان سارمکو نسبت به این همه مزایا واقعا مقرون به صرفه است.

هرچند قیمت آن با نوعی کامپوزیت آلمانی برابری می‌کند و از کامپوزیت ژاپنی و کره ای گران تر است اما از لحاظ کیفیت، بسیار بالا و برای طولانی مدت مناسب است.

قیمت کاپوزیت دندان سارمکو به حجم ۴ گرم ۸۹۰ هزار تومان است.

۲-کامپوزیت گرادیا

یک کامپوزیت مدرن است.

کامپوزیت گرادیا، کامپوزیتی از نوع میکرو هیبرید دارای ماتریکس میکروفیلد، ذرات سیلیکا و فیلرهای از پیش پلیمر شده است.

این کامپوزیت امروه در شرکت معروف دنتال منت موجود می باشد.

این محصول دارای ویژگی‌های خاص است به طور مثال می‌توان به بستن دیاستم، ترمیم ونیرهای کامپوزیتی، ترمیم پوسیدگی های کلاس V ,IV ,III ,II ,I. کامپوزیت گرادیا دارای ۳ نوع رنگ است.

دسته رنگ اول و دوم برای ترمیم‌های قدامی و خلفی است. دسته سوم رنگ فقط برای ترمیم‌های قدامی است که به صورت یک مکمل نیز است.

رنگ نوع سوم به ترمیم گرما می‌دهد و رنگ سیاه داخل دهان را از بین می‌برد.

مزایای کامپوزیت گرادیا

این محصول تغییر حجم کمی دارد که این یک خصوصیت حیاتی در کامپوزیت‌ها است.

این کامپوزیت پالیش پذیری عالی و ایجاد سطح درخشان و یکدست دارد.

شکل پذیر عالی و فرم دهی عالی به ویژه در حفره دارد که این به دلیل ویسکزیته مناسب است.

در مقابل نور چراغ یونیت حساسیت کمی دارد.

مقاومت بالا در برابر اضطراب، سایش و خشم دارد.

ساختار چند وجهی و متمایز ذرات تشکیل دهنده کامپوزیت که باعث انعکاس نور در جهات مختلف و ایجاد رستوریشنی کاملا نامرئی با باقی مانده دندان می شود.

تطابق رنگ مشابه دندان اصلی بیمار و ایجاد یک ترمیم نامرئی و خاص، به دلیل خاصیت آفتاب پرستی را دارا می‌باشد.

کامپوزیت گاردیا از نسل کامپوزیت‌های میکرو هیبریدی بوده است.

کامپوزیت گاردیا از جمله کامپوزیت‌های نسل میکروهیبریدی است که خود یک ترکیب رزینی است که در دو دندان خلفی و قدامی کاربرد دارد.

رزین به کار رفته در کامپوزیت گاردیا از نوع رزین پلی پلیمری شده است.

به این کامپوزیت‌ها، سیستم‌های کولینیالی گفته می‌شود.

این کامپوزیت در بین دندان پزشکان به دلیل خاصیت پالیش پذیری و مقاومت پوششی یا پوشش با سطح مقاومت زیاد در تهیه دندان مصنوعی کاربرد دارد.

شکل هندسی مونومرهای تشکیل دهنده این پلیمر به صورت ماتریکسی است.

کامپوزیت گاردیا ساخت شرکت GC است.

در ساختار این کامپوزیت آمین و کامفور کنین استفاده می‌شود که این دوماده باهم نوعی کاتالیزور برای انجام فرآیند فوتو اکتیو کردن کاربرد دارد.

اکتیوازیسیون نوری می‌تواند با هالوژن کوارتزیف پلاسما، و یا درمان از طریق نورهای LED باشد که در دندان‌های خلفی و قدامی مورد آزمایش قرار گرفته است.

رنج قیمت کامپوزیت دندان گاردیا بسیار متفاوت است که این رنج قیمت کامپوزیت دندان به دلیل رنگ‌های متفاوت این کامپوزیت است.

قیمت ارزان ترین آن ۶۸۰۰۰۰ تومان و قیمت گران ترین آن ۱۳۵۲۰۰۰ تومان است.

مزایای کامپوزیت گرادیا

این کامپوزیت با استفاده از ایده آفتاب پرست طبیعت ساخته شده است.

تاثیر آفتاب پرست یعنی آن شئ به رنگ محیط تغییر و تطبیق یابد.

پس به دلیل این خاصیت و حساسیت بالای این کامپوزیت دندان‌های ترمیم یافته به رنگ دندان‌های دیگر در می‌آیند و لبخند زیبا را به ما هدیه می‌دهند.

۳-کامپوزیت توکایاما

توکایاما یکی از اولین کامپوزیت‌های معرفی شده در دندان پزشکان بود.

کامپوزیت توکایاما به دلیل درخشندگی بالا محبوبیت خاصی در بین کامپوزیت‌ها دارد.

این کامپوزیت هم قابل استفاده در دندان‌های خلفی و قدامی است.

جنس کامپوزیت استفاده شده در دندان قدامی نانو هیبرید استلایت زیگما کوئیک است.

این کامپوزیت در درمان پوسیدگی دندان‌های قدامی و خلفی استفاده می‌شود.

این کامپوزیت در ونیرهای کامپوزیتی نیز کاربرد دارند. همچنین کامپوزیت توکایاما در بستن دیاستم و ترمیم پورسلین و کامپوزیت نقش و کاربرد دارند.

توکایاما یک کامپوزیت محبوب کره ای است که مزایای زیادی دارد.

کامپوزیت توکایاما نیز دارای خاصیت بسیارخاص و مطلوب آفتاب پرست است.

این کامپوزیت برای کیور شدن فقط به ۱۰ ثانیه زمان احتیاج دارد که با لامپ هالوژنی انجام می‌شود.

تغییر رنگ در این نوع کامپوزیت به ندرت اتفاق می‌افتد. مقاومت بالا در برابر سایش دارد.

دوام بدون تغییر رنگ و جلا و درخشندگی از ویژگی های این کامپوزیت است.

خاصیت پک شدن عالی دارد و همچنین دارای شیرینکیج مطلوب است. کامپوزیت توکایاما دارای طیف رنگ از A1 تا D4 طیف سایه‌های رنگی دارد.

ویژگی های کامپوزیت توکایاما

در کامپوزیت توکویاما طیف رنگی گسترده به کار گرفته می شود.

ویژگی‌های خاص کامپوزیت توکایاما باعث می شوند تا توانایی تغییر رنگ آن و همچنین تطبیق یافتن آن با دندان های طبیعی به میزان بسیار زیادی طول این سال‌ها بسیار پیشرفت داشته و به دلیل دارا بودن سایه رنگی و طیف های آن خود را با هر رنگی در دندان‌های طبیعی هماهنگ می‌سازد.

باید بیشترین دلیل موفقیت کامپوزیت توکویاما در اوائل به دلیل استفاده از خاصیت کروماتیکی آن است.

قابل ذکر است که کامپوزیت توکویاما دارای فناوری بسیار مدرن کروماتیک هوشمند می‌باشند.

فناوری کروماتیک هوشمند در سایز ۲۶۰ میلی‌متری کامپوزیت توکویاما استفاده شده است.

در امروزه از طیف رنگ خاص کامپوزیت توکایاما استفاده می‌کنند.

سایه رنگ استفاده شده بسیار خاص است.

این سایه رنگ استفاده شده دارای تقریبا تمام طیف رنگی متنوع و خاص است.

این سایه رنگ باعث می‌شود تا به جای استفاده از چند سایه رنگ تنها از یک سایه رنگ استفاده کنیم که این سایه رنگ از طیف رنگی قرمز و تا زرد را به روش آفتاب پرستی حفظ می‌کند.

سایه زرد اضافه شده به این کامپوزیت کمک می‌کند تا رنگ طبیعی دندان را جلوه دهد.

قیمت کامپوزیت دندان توکایاما از ۶۳۰۰۰۰ تومان تا ۸۵۰۰۰۰ تومان است.

پمپ این رنج قیمت توکایاما ۳.۸ گرمی است.

۴-کامپوزیت کاریزما

کامپوزیت کاریزما ذرات فیلر از جنس میکرو گلس است.

کامپوزیت کاریزما که به نام کاریسما کلاسیک نیز شناخته می‌شود.

این کامپوزیت از جنس میکرو گلس است.

میکرو گلس همان باریم آلومینیوم فلوراید گلس است.

این فیلر سبب بهترین تطبیق کامپوزیت با رنگ دندان می‌شود. این کامپوزیت برای ترمیم مستقیم پوسیدگی‌های کلاس I الی Vاست.

همچنین این کامپوزیت مناسب ترین کامپوزیت جهت ترمیم‌های کامپوزیتی یا پرسلنی است.

کامپوزیت کاریزما نانو هیبرید است و دارای استحکام بالا و همچنین برای اسپیلنت کردن دندان‌ها کاربرد دارد. این کامپوزیت ساختار ماتریس دارد.

مزایای کامپوزیت کاریزما

کامپوزیت کاریزما به قلم نمی‌چسبد.

از بهترین کامپوزیت‌ها برای دندان پزشکان کامپوزیت‌هایی هستند که به قلم نمی‌چسبند یا به اصطلاح عدم چسبندگی دارد.

چسبندگی کامپوزیت به ابزارها و قلم‌ها، می‌تواند یکی از موارد تعیین کننده در انتخاب کامپوزیت باشند.

کامپوزیت‌های زیادی بودند که دارای پالیش خوب و یا فیلر بالایی و مستحکم بودند یا حتی دارای رنگ عالی و طبیعی بوده اند اما به دلیل چسبندگی فراوان کنار گذاشته شدند.

این موضوع کامپوزیت کاریزما را خاص می‌کند.

زمان سفت شدن برای رنگ‌های عادی ۲۰ثانیه و برای رنگ های اپک ۴۰ ثانیه است

ویژگی کامپوزیت کاریزما

کامپوزیت کاریزما در اندازه‌ی ۴ گرمی موجود است.

از ویژگی‌های این کامپوزیت می‌توان به این موارد اشاره کرد: ونیر کامپوزیتی، بستن دیاستم، اسپلینت کردن دندان ها، وجود درشیدهای متنوع میکروهیبرید، کیفیت و کارایی بالا، هندلینگ آسان، دارای تکنولوژی Microglass II، رادیواپک، حداقل شیرینکیج، مقاومت و استحکام بالا، درصد حجمی فیلر ۶۱ درصد، قطر ذرات ۰.۰۰۵ میکرون الی ۵ میکرون، نحوه سفت شدن لایت کیور.

قیمت کامپوزیت دندان کاریزما از ۸۰۰۰۰۰ تومان تا ۱۰۷۵۰۰۰ تومان است.

کاریزما محصول کشور ژاپن است.

۵-کامپوزیت آی پی اس (IPS)

کامپوزیت آی پی اس کمی با کامپوزیت‌های توضییح داده شده در بالا متفاوت است.

کامپوزیت آی پی اس در واقع یک نوع لمینت از قبل ساخته شده است.

در این نوع کامپوزیت روکشی با چسب مخصوص به سطح خارجی دندان می‌چسبد.

کامپوزیت آی پی اس از لحاظ راحتی و سرعت کار بالا بسیار کارآمد است.

همچنین این نوع کامپوزیت دارای طیف رنگی گسترده است و خواص فیزیکی عالی دارد.

از کامپوزیت آی پی اس می‌توان به جای لمینت استفاده کرد زیرا همان جلوه را با روش آسان تر به دندان می‌دهد. کامپوزیت آی پی اس از نوع ونیر کامپوزیت نیز موجود است که تنها تفاوت آن این است که ذرات سرامیک به آن افزوده شده است.

ویژگی های کامپوزیت آی پی اس

وجود سرامیک در کامپوزیت‌ها سبب استحکام بالا می‌شود. سرامیک موجود در کامپوزیت آی پی اس سبب استحکام و مقاومت بالا و همچنین سازگاری با لثه می‌شود. اما به طور کلی کامپوزیت ونیر با آی پی اس گرچه هر دو برای روکش دهی و جا و زیبایی دندان استفاده می‌شوند اما تفاوت‌هایی نیز دارند. آی پی اس نسبت به کامپوزیت‌ها قیمت بسیار ارزان تری دارد اما دوام کمتری نیز دارد و امکان سیاهی آن نیز وجود دارد.

اگر دندان‌ها در شرایط نامناسب و نامرتب باشند می‌توان با تراش‌های جزئی آی پی اس را فیکس کرد.

مزایای کامپوزیت IPS

از کاموزیت آی پی اس هم برای دندان جلو و هم برای پر کردن دندان عقب استفاده می‌شود.

کامپوزیت آی پی اس از تنوع رنگی بالایی برخوردار است اما خاصیت آفتاب پرست را ندارد.

کامپوزیت آی پی اس بعد از نصب بر روی دندان ها ایجاد حساسیت نمی‌کنند.

دارای رنگ های مات و یا درخشان با سطوح صیقلی هستند. سبت به دیگر از روش های زیبایی دندان مانند لمینت دارای هزینه کمتری می‌باشد.

احتیاجی به تراشیدن دندان‌ها و درد زیاد ندارد.

در صورت بروز هر گونه لب پریدگی دندان و یا شکستگی بر اثر ضربات، کاملا قابلیت ترمیم دارد.

از لحاظ رنگی و ظاهری، مشابه با سایر دندان های طبیعی هستند.

قابلیت تحمل فشارهای سنگین در اثر خوردن مواد غذایی سفت را دارند.

به دلیل سرامیک به کار رفته در متریالشان، دارای طول عمر بسیار زیادی می باشند.

آی پی اس در دو کشور آمریکا و آلمان تولید می‌شود.

امروزه استفاده از نوع آلمانی آن مرسوم تر است.

کامپوزیت IPS آلمانی در ۳۲ رنگ و ۵ طیف شفافیت موجود است.

لایه پوششی آن خیلی شفاف نیست و این به این دلیل است که مواد آن شفافیت بالایی ندارد.

به همین دلیل گاها از آن به عنوان لایه زیری استفاده می‌کنند و برای لایه روی آن از روکش استفاده می‌کنند.

قیمت کامپوزیت دندان از ۱ میلیون و ۹۰۰ تومان تا ۲ میلیون و ۱۰۰ تومان متغیر است.

این کامپوزیت نصب بسیار راحتی دارد اما تقریبا ۱۰۰ درصد نیازمند روکش است.

مراحل نصب IPS

در ابتدا تمام دندان‌ها توسط دندانپزشک بررسی می‌شوند و هر گونه جرم و آلودگی که بر روی آن قرار دارد از بین برود.

در مرحله ی بعدی دندان ها باید خشک شوند و هیچ گونه رطوبت بر آن نباشد.

آنگاه عمل باندینگ درست و بهینه انجام می‌شود.

در مرحله‌ی بعد متخلخل کردن دندان‌ها است تا به این وسیله سطح تماس دندان و کامپوزیت ها افزایش یابد.

بعد از آماده سازی دندان‌ها باید کامپوزیت ها بر روی دندان چسبانده شوند و توسط پولیش به حالت طبیعی در می آیند. در مرحله آخر برای این که کامپوزیت در جای خود ثابت شود از تابش نور استفاده می کنند.

این نور مخصوص درمان های مربوط به دندانپزشکی می باشد.

قیمت کامپوزیت دندان

قیمت کامپوزیت دندان متفاوت است.

قیمت کامپوزیت دندان بستگی به نوع جنس استفاده شده در کامپوزیت دارد.

قیمت کامپوزیت دندان دارای رنج به نسبت متفاوتی است.

این قیمت کامپوزیت دندان متفاوت به دلایل متنوعی ایجاد می‌شود که اصلی ترین آن نوع کامپوزیت استفاده شده است. هر کامپوزیت به دلیل مواد استفاده شده در آن خاصیتی با توجه به همان مواد استفاده شده دارد.

این مواد طیف قیمت و طیف خاصیت گوناگون را به کامپوزیت‌ها می‌دهد.

رنگ متفاوت هر کامپوزیت قیمت کامپوزیت دندان را تغییر می‌دهد.

اغلب کامپوزیت‌ها دارای طیف رنگی متفاوت اند تا بتوان تا حدلامکان از رنگ طبیعی خود دندان استفاده نمود.

موادی همانند سرامیک که به ای بی اس اضافه می‌شود سبب مقاومت ای بی اس و البته افزایش قیمت کامپوزیت دندان IPS می‌شود.

خاصیت آفتاب پرستی نیز در کامپوزیت‌ها سبب افزایش قیمت کامپوزیت دندان و البته افزایش زیبایی می‌شود.

قابل به ذکر است که بسته به تعداد و نوع دندان‌های کامپوزیت شده و البته بسته به دندان پزشک شما قیمت کامپوزیت دندان متغیر است.