جرمگیری دندان با لیزر و اولتراسونیک
جرمگیری و تسطیح ریشه یا روت پلنینگ درمانهای غیر جراحی مهمی در حفظ سلامت دهان و جلوگیری از پیشرفت بیماریهای لثه و دندانها هستند.
دندانپزشک معمولا با قلم جرمگیری دستی، اقدام به تمیز کردن دندانها و بالای ریشه دندان می کند اما با پیشرفت تکنولوژی روشهای جدیدتری نیز به کمک ما آماده اند.
جرمگیری با لیزر با برداشتن جرم سطح دندانها و صاف و هموار کردن سطح ریشه، پلاک و باکتریها را برداشته و بیماری خفیف لثه را درمان می کند.
آیا جرمگیری دندان ضرر دارد؟
وجود پلاک بر روی دندانها مساوی است با عفونت لثه و آسیب به دندانها.
با جرم گیری دندان این پلاکهای میکروبی را از بین می برند. برخی مردم فکر میکنند با جرم گیری مینای دندان از بین می رود.
در صورتی که این تصور کاملا غلط می باشد.
جرمگیری باعث تقویت دندان می گردد نه از بین رفتن آن.
اگر شما از عوارض جرم دندان آگاه باشید، به طور مرتب اقدام به جرم گیری می نمایید.
جرمگیری دندان چیست؟
جرمگیری دندان به انگلیسی معادل Teeth Scaling است. گاهی به این درمان دندانپزشکی، بروساژ دندان هم گفته می‌شود.
این درمان که نوعی پاکسازی عمیق دندان است، یکی از خدمات دندانپزشکی است که پلاک و کلکولوس (تارتار) موجود در بالا و زیر خط لثه را از بین می‌برد.
پلاک دندان گاهی منجر به بروز بیماریهای لثه می‌شود.
با این که پلاک همیشه روی دندانها تشکیل می‌شود، اما اگر به‌خوبی تمیز نشود، باکتریهای موجود در آن می‌توانند باعث التهاب لثه شوند.
هنگامی که این اتفاق می‌افتد، لثه از دندانها جدا می‌شود و فضاهایی به نام پاکت را ایجاد می‌کند.
پس از آن، پلاک در این پاکت‌ها به دام می‌افتد و امکان پاک‌کردن آن با مسواک وجود ندارد.
در صورت عدم درمان، بیماری لثه ممکن است منجر به ازدست‌دادن استخوان و دندان شود.
فواید جرمگیری دندان
برخی از تأثیرات جرمگیری دندان عبارت‌اند از:۱
- از پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان جلوگیری می‌کند.
پوسیدگی و کرم‌خوردگی دندان، نقطه آغاز مشکلات اساسی دندان هستند.
جرمگیری دندان به جلوگیری از بروز این اتفاق و ممانعت از ایجاد حفره در دندان کمک می‌کند.
این حفره‌ها میزبان پلاک می‌شوند و به مینای دندان که سخت‌ترین قسمت دندان است آسیب می‌زنند.
- از بیماری پریودنتال جلوگیری می‌کند.
پلاک دلیل بروز بسیاری از مشکلات است و اگر در زیر خط لثه تشکیل شده باشد، به لثه‌ها نیز آسیب می‌زند.
این آسیب میتواند تا جایی پیشرفت کند که منجر به ازدست‌دادن دندان شود.
جرمگیری دندانها، از خط لثه محافظت می‌کند.
خط لثه نقش مهمی در ثابت نگه‌داشتن دندانها و حفظ سلامت کلی دهان ایفا می‌کند.
- لکه‌ها را از بین می‌برد.
مصرف چای، قهوه، مایعات رنگی، یا تنباکو باعث شکل‌گیری لکه روی سطح دندانها می‌شود.
جرمگیری به پاک‌کردن این لکه‌ها، داشتن لبخندی زیبا و تا حدودی سفیدکردن دندانها کمک می‌کند.
- از بوی بد دهان جلوگیری می‌کند.
همان‌طور که گفته شد پلاک، باکتریها را به دام می‌اندازد و تبدیل به تارتار می‌کند که این امر منجر به بوی بد دهان می‌شود.
در این شرایط با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن نتایج جزئی ای را مشاهده خواهید کرد، بنابراین برای رهایی کامل از بوی بددهان جرمگیری ضروری است.
علاوه بر این، جرم گیری عفونت را درمان می‌کند و روند بهبود را تسریع می‌بخشد. همچنین از ریشه دندانها محافظت می‌کند.
جرمگیری دندان چگونه انجام می‌شود؟
جرمگیری دندان یکی از رایج‌ترین خدمات دندانپزشکی است که گاهی همراه با روت پلنینگ (Root planing) انجام می‌شود.
در این قسمت شما را با مراحل جرمگیری دندان آشنا خواهیم کرد:
۱- استفاده از بی‌حسی موضعی
جرمگیری و روت پلنینگ به بی‌حسی موضعی برای کنترل درد نیاز دارند.
در اولین مرحله از این درمان، دندانپزشک بی‌حسی را درون دهان فرد تزریق می‌کند و ناحیه تحت درمان را بی حس می‌کند.
بعد از حدود پنج دقیقه، بی‌حسی اثر می‌گذارد و میتوان کار را شروع کرد.
در طول این مدت بیدار و هوشیار هستید اما هیچ دردی را احساس نخواهید کرد.
۲- جرمگیری
مرحله دوم، جرمگیری است.
در این مرحله، دندانپزشک پلاک و جرم را از این نواحی پاک می‌کند:
- زیر لثه
- بین لثه
- روی انتهای تاج دندان
- در اطراف ریشه دندان.
جرمگیری یا به‌صورت دستی یا با ابزار اولتراسونیک همچون دستگاه جرمگیری دندان کویترون (Cavitron) انجام می‌شود. هر دو تکنیک به طور مؤثر پلاک و تارتار سخت‌شده را از بین می‌برند.
ابزار جرم‌گیر به‌صورت اریب در زاویه ۴۵ تا ۹۰ درجه نسبت به دندان قرار می‌گیرد.
دندانها و سطوح ریشه‌ها در یک حرکت عمودی، چرخشی یا افقی خراش داده و تمیز می‌شوند.
استفاده از روش سفید کردن دندان با لیزر نیز روش جدیدی است که به روشن شدن ۱۰ درصدی دندان کمک می‌کند
۳- روت پلنینگ
دنتین (عاج)، سمنتوم، مینا و پالپ دندان چهار جزء اصلی دندان هستند.
در صورت ادامه داشتن پریودنتیت، این بیماری به سمنتوم، عاج یا هر دو آسیب می‌رساند.
روت پلنینگ فرایندی است که به صاف‌کردن سطوح ناهموار و حذف باکتریهای زیرلثه‌ای کمک می‌کند.
در طول روت پلنینگ، دندانپزشک به طور عمقی قسمت زیر لثه‌ها را تمیز می‌کند تا پلاک و تارتار را از روی ریشه دندانها (جایی که استخوان‌ها تحت تأثیر عفونت قرار گرفته‌اند) پاک کند.
این فرایند سمنتوم (لایه کلسیفیه‌ای که ریشه دندان را می‌پوشاند) را به طور کامل حذف می‌کند.
همچنین گاهی روت پلنینگ شامل برداشتن یک‌لایه بسیار کوچک از سطح دنتین است؛ دنتین لایه دوم دندان است که در زیر مینای دندان قرار دارد.
۴- شستشوی نهایی
پس از اتمام این فرایند، دندانپزشک محل موردنظر را شستشو می‌دهد تا باکتریهای باقیمانده را از بین ببرد.
سپس برای اطمینان از این که بافت لثه به‌طور مناسبی رشد می‌کند کمی فشار روی لثه اعمال می‌کند.
جرمگیری دندان با لیزر
با استفاده از یک پروب، عمق شیار بین لثه و دندان (که به آن پاکت می گویند) اندازه گیری می شود.
با استفاده از لیزر باکتریها و بافتهای بیمار برداشته می شوند.
از قلم جرمگیری برای برداشتن جرم و رسوب چسبیده به سطح دندان و ریشه استفاده می شود.
لیزر کار جرمگیری را تمام کرده و شیار بین لثه و دندان را می بندد.
بافتهای پاکسازی شده التیام می یابند.
سطح جونده دندان پاکسازی شده است.
استخوان تحلیل رفته اطراف دندان دوباره رشد کرده و به دندان متصل شده و آن را پشتیبانی می کند.
فواید جرمگیری با لیزر چیست؟
تا دو هفته فاصله بین دندان و لثه مهر و موم می شود تا از رشد باکتریها جلوگیری شود (در جرمگیری دستی این زمان تنها سه تا پنج روز است)
بافتها را به رشد و بازسازی تخریک می کند و التیام سریعتر اتفاق می افتد.
جرمگیری دندان با دستگاه اولتراسونیک
قلم جرمگیری اولتراسونیک با امواج صوتی کار می کند و رسوبات سخت شده چسبیده به دندان را پاک می کند.
عملکرد این دستگاه ها مکانیکی است و با استفاده از انرژی ارتعاشی فراصوت، میتواند به شکل موثری جرمها را شل کند تا راحت تر پاک شوند.
قلم جرمگیری اولتراسونیک امواجی ایجاد می کند که لایه نازک جرم حاوی باکتری در سطح دندان را می لرزاند و متزلزل می کند.
سپس با کمک جریان آب پرفشار و یا دهانشویه ضد باکتری که از نزدیک به نوک قلم جرمگیری پاشیده می شود، این ذرات شل شده از سطح دندان پاک شده و شسته می شوند.
جریان پرفشار کمک می کند قلم جرمگیری خنک شود و ذرات چسبیده به دندان به خوبی پاک شوند.
همچنین به واسطه حرکت سر قلم جرمگیری، تلاطمی در بخشی از جریان آب ایجاد می شود که باعث می شود آب به صورت انبوهی حباب کوچک در بیاید.
این حبابها به مختل کردن جمعیت باکتریها و گسیختگی کلونی آنها و همچنین اکسیژن رسانی به کل محیط که دشمن باکتریهای بی هوازی است، کمک می کنند.
قلم های جرمگیری قدیمی تر فقط سطح دندانها را پاک می کردند اما با دستگاههای جدیدتر میتوان کار پاکسازی و صاف و هموار کردن ریشه دندان (زیر لثه) را نیز انجام داد.
جرمگیری خواه از نوع دستی باشد یا فراصوتی، با برداشتن پلاک و باکتریها جلوی التهاب و عفونت لثه و یا پیشرفت آن را می گیرد.
فواید جرمگیری دندان با دستگاههای اولتراسونیک
جرمگیری اولتراسونیک به اندازه جرمگیری دستی در برداشتن باکتریها و جرم موثر است.
در مورادی که عمق شیار بین لثه و دندان بیشتر از ۴ میلی متر باشد، قلم جرمگیری اولتراسونیک موثرتر از قلم دستی است.
معمولا درمان با این روش سریعتر از روش سنتی است.
با این روش تجربه جرمگیری برای بیمار راحت تر است چرا که نوک قلم کوچک بوده و با فشار بسیار کم کار می کند.
به دلیل باریک بودن سر قلم، در تمیز کردن سوراخها و شیارهای کوچک موثرتر است.
انواع لیزر برای سفید کردن دندان
بی تی کول (BT cool)
زوم
سفید کردن دندانها با بی تی کول چگونه است؟
برای سفید کردن دندان (بلیچینگ) از عامل شیمیایی سفید کننده دندان (اُپالسِنس Opalescence یا نایت Nite) با غلظت کم (۱۰ تا ۱۵ درصد) استفاده می شود.
ابتدا دندانها آماده سازی و کاملا خشک می شوند و ژل به آنها مالیده می شود.
سپس عینک مخصوصی به بیمار داده می شود تا برای محافظت از چشمها استفاده کند. دستگاه روشن می شود و سر آن جلوی دندانها قرار می گیرد.
برای جلوگیری از وارد شدن بزاق، از یک پوشش پلاستیکی استاندارد پیرامون لثه و دندانها استفاده می شود.
قرارگیری در معرض لیزر چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. سپس استراحت کوتاهی داده می شود و یک بار دیگر دندانها لیزر می شوند.
دندانها باید از ژل پاک شوند. تاثیر سفید کردن دندانها با لیزر بلافاصله نمایان می شود.
کل مدت سفید کردن دندانها با لیزر بی تی کول ۱۵ دقیقه زمان می برد. می توانید درمان را یک هفته بعد هم تکرار کنید تا دندانها سفیدتر شوند.
مزیتهای سفید کردن دندانها با لیزر بی تی کول چیست؟
این سیستم سفید کننده دندان به نور ال ای دی پیشرفته ای مجهز است که به سفید کردن دندانها کمک می کند بدون این که صدا یا حرارت تولید کند و در عین حال بیمار راحت است.
با این تکنولوژی دندانها بلافاصله سفید می شوند. به دلیل سر قوس دار چرخشی دستگاه، تمامی دندانها را میتوان تحت تاثیر لیزر قرار داده و سفید کرد.
سفید کردن دندانها با زوم چگونه است؟
ابتدا پوشش محافظی روی لبها و لثه قرار می گیرد و فقط دندانها بیرون زده می مانند.
سپس دندانپزشک ژل سفید کننده پروکسید هیدروژن را به دندانها میمالد و می گذارد ۱۵ دقیقه بماند.
نور لامپ مخصوصی نیز به دندانها تابانده می شود تا تاثیر ژل را تشدید کرده و لکه های دندانها را از بین ببرد.
هر ۱۵ دقیقه ژل بیشتری استعمال می شود.
کل این فرآیند ۴۵ دقیقه زمان می برد.
پس از تمام شدن فرآیند سفید کردن دندانها، ژل دیگری به دندانها مالیده می شود تا حساسیت دندانها را کاهش دهد.
مزیتهای سفید کردن دندانها با زوم چیست؟
به سرعت می تواند رنگ دندانها را تا هشت درجه روشنتر کند. این روش یکی از سریعترین راههای سفید کردن دندانهاست. اگر فرصت کافی ندارید که چند هفته صبر کنید تا با خمیر دندان، چسب یا ژل و تری خانگی دندانهای خود را سفید کنید می توانید از این روش سریع بهره ببرید.
عوارض جانبی بلند مدت ندارد. اگر چه ممکن است ابتدا کمی دندانها تحریک شده و حساسیت به سرما و گرما پیدا کنند اما این کاملا موقتی است و هیچ عارضه بلند مدتی ایجاد نمی شود.
معایب سفید کردن دندانها با زوم چیست؟
در برخی افراد ممکن است درد داشته باشد.
یکی از اشکالات این سیستم سفید کننده دندانها این است که اگر حساسیت دندان دارید یا بیماری خفیف لثه دارید ممکن است در حین استعمال پروکسید هیدروژن بر روی دندانها، احساس سوزش یا گزگز پیدا کنید.
تنها یک بار در سال می توانید این درمان را انجام دهید.
چه مدت یکبار نیاز به جرمگیری دندان است؟
این که هرچند وقت یکبار به جرمگیری یا بروساژ دندان نیاز دارید، به‌سلامت دندانها و لثه‌هایتان بستگی دارد.
به طور معمول، اکثر بیماران سالم هر ۶ ماه یکبار به جرمگیری دندان نیاز دارند.
دفعات تکرار این درمان به این بستگی دارد که رسوبات با چه سرعتی در دهانتان شکل می‌گیرند.
در برخی از بیماران، رسوبات نسبتا سریع (هر ۳ الی ۴ ماه یکبار) تشکیل می‌شوند.
جرمگیری بیش‌از‌حد در افرادی که مینای دندان خیلی نازک و ضعیف، سطوح ساییده شده یا فلوئوروزیس تاج دندان دارند، ممکن است منجر به تشدید این عیوب شود.
در این شرایط، دندانپزشک توصیه می‌کند که این درمان را با فواصل طولانی‌تری انجام دهید، بهداشت دهان و دندان را به‌خوبی رعایت کنید و برای معاینات دوره‌ای مراجعه کنید تا از تجمع پلاک روی دندان‌هایتان جلوگیری شود
