آمالگام چیست؟
وقتی دندان پوسیده می شود، دندانپزشک، باید قسمت های آلوده و عفونی را خالی کرده و سپس آن را با ماده مناسبی پر کند.
ترمیم دندان با آمالگام یکی از قدیمی ترین و بهترین روشهاست که به صورت پرکردگی های فلزی نقره ای رنگ در دهان افراد دیده می شود.
آمالگام دندان شامل یک پودر از فلزات نقره، قلع، مس و روی است که با جیوه مایع ترکیب می شود و به صورت خمیری درمی آید که برای پرکردن دندان مناسب است.
به همین خاطر، بعضی از افراد با عنوان پرکردن دندان با جیوه از آن یاد می کنند.
تفاوت انواع آمالگام دندان عمدتا مربوط به درصد فلزات مختلف از جمله میزان نقره و شکل ذرات است.
تاریخچه آمالگام
آمالگام دندان بیشتر از صد سال پیش توسط یک شیمیدان انگلیسی ساخته شد. و به تدریج تبدیل به یکی از بهترین مواد پر کردگی دندان شد.
قبل از آن رایج ترین ماده برای پر کردن دندان، طلا بود. گرچه امروزه هم از طلا برای ساخت روکش دندان در مواردی استفاده می شود
مراحل ترمیم دندان با آمالگام
اولین قدم از مراحل پر کردن دندان با آمالگام تزریق بی حسی است.
معمولا دندانی که نیاز به ترمیم دارد، باید بی حس شود تا بتوان بدون احساس ناراحتی، عاج دندان پوسیده را تخلیه کرد.
در مرحله بعد دندان شست و شو داده شده و ضدعفونی می شود.
آمالگام دندان به صورت کپسول هایی است که در آن مخلوط فلزی و جیوه قرار داده شده اند.
این کپسول در دستگاه مخصوص قرار می گیرد تا مواد کاملا با هم مخلوط شوند و به صورت خمیری دربیایند.
حدود 2-3 دقیقه زمان داریم تا مخلوط آمالگام را درون حفره دندان تراش خورده قرار دهیم.
اضافات آمالگام دندان پاک می شوند و بلندی های ترمیم بررسی می شود و این گونه یک ترمیم دندان با آمالگام باکیفیت و خوب داریم که قادر است تا حدود 10 سال و حتی بیشتر در جویدن کمک کند.
مضرات ترمیم دندان با آمالگام:
مدتی که از زمان معرفی شدن آمالگام دندان گذشت، نگرانی در مورد جیوه به وجود آمد.
چرا که بخار جیوه سمی است.
اما سالهاي طولاني مطالعه و آزمايش روي افراد داراي اين ترميم ها انجام شد و هيچ ارتباطي بين جيوه و بيماري هاي مختلف پيدا نشد.
و مورد تایید FDA قرار گرفت.
این میزان جیوه خیلی کمتر از حد مجاز آن برای بدن است. جيوه موجود در اين ترميم ها بسيار كمتر از جيوه موجود در هوا يا غذاهاي دريايي است كه ما روزانه مصرف مي كنيم. مطالعات مختلف نشان داده اند که ترمیم دندان با آمالگام، یک روش مطمئن و ایمن برای پر کردن دندان است.
مزایای ترمیم دندان با آمالگام:
استحکام آمالگام دندانی بالاست و فشارهای جویدن را به خوبی تحمل می کند.
میزان شروع مجدد پوسیدگی اطراف آن، نسبت به کامپوزیت دندان کم تر است.
مراحل کاری آن ساده تر و سریع تر از کامپوزیت دندانی است و برای کودکان هم کاربرد زیادی دارد.
برای پر کردن دندان با پوسیدگی های خیلی عمیق انتخاب اول هستند.
قیمت آنها در مقایسه با سایر ترمیم ها، ارزان تر است.
با نگهداری خوب، عمر طولانی تری دارند و به مرور زمان هم بهتر و بهتر می شوند.
معایب ترمیم دندان با آمالگام:
ظاهر آن فلزی و نقره ای است و مثل ترمیم های همرنگ دندان زیبا نیست.
به همین خاطر بین افراد به نام پرکردن دندان با مواد سیاه هم معروف شده است.
برای ترمیم آمالگام، نیاز به تراش بیشتری روی سطح دندان، نسبت به ترمیم کامپوزیت داریم
بهترین برند آمالگام:
برندهای مختلفی از آمالگام در بازار وجود دارند.
تفاوت برندها در میزان نقره موجود در آن هاست.
بعضی برندها مخصوص ترمیم های وسیع هستند. برای انتخاب بهترین برند حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید.
آیا آمالگام خطری ندارد؟
وقتی دندان پوسیده می شود، دندانپزشک، باید قسمت های آلوده و عفونی را خالی کرده و سپس آن را با ماده مناسبی پر کند.
ترمیم دندان با آمالگام یکی از قدیمی ترین و بهترین روشهاست که به صورت پرکردگی های فلزی نقره ای رنگ در دهان افراد دیده می شود.
آمالگام دندان شامل یک پودر از فلزات نقره، قلع، مس و روی است که با جیوه مایع ترکیب می شود و به صورت خمیری درمی آید که برای پرکردن دندان مناسب است.
به همین خاطر، بعضی از افراد با عنوان پرکردن دندان با جیوه از آن یاد می کنند.
به دلیل وجود فلز سمی جیوه در ترکیب آمالگام، بسیاری از افراد نگران این هستند که این ماده سمی از ترکیب آمالگام آزاد شده و باعث بروز مسمومیت در آنها شود.
به طور کلی پرکردگی‌های دندانی با آمالگام بسته به تعدادی که دارند و همچنین قدمتشان می‌توانند مقدار کمی جیوه را به صورت گاز آزاد کنند
به همین دلیل بیمارانی که دارای چند دندان ترمیم شده با آمالگام هستند، سطح جیوه در خون و ادرار آنها کمی بیشتر از سایر افراد است.
اما این میزان جیوه در سطح ایمن بوده و خطری برای فرد ندارد.
مطالعات زیادی که روی پرکردگی‌های آمالگام انجام شده، شواهد قطعی مبنی بر اثرات مضر این ماده بر سلامت بیماران نشان نداده‌اند و استفاده از آمالگام در ترمیم پوسیدگی‌های دندانی برای فرد خطری ندارد.
با این حال وقتی در اثر محیط و یا مواد غذایی سطح جیوه در بدن از یک حدی بیشتر شود، باعث بروز علائم زیر در فرد می‌شود:
خستگی و آشفتگی
لرزش اندام‌ها
اختلالات بینایی
اختلالات شنوایی
بی‌خوابی و به هم خوردن خواب
اختلالات خلقی و رفتاری مثل افسردگی و تحریک‌پذیری
اختلال حافظه
عدم هماهنگی و تعادل
چرا در آمالگام جیوه به کار می‌رود؟
وجود جیوه در ترکیب مواد آمالگام، باعث افزایش انعطاف‌پذیری و نرم‌شدن ماده نهایی می‌شود و به این ترتیب می‌توان آن را به آسانی در داخل حفرات دندانی فشار داد.
این ماده در حالی که بسیار نرم و منعطف است، پس از سفت شدن استحکام بسیار بالایی دارد و در برابر نیروی هنگام جویدن مقاومت زیادی از خود نشان می‌دهد.
ترمیم دندان با آمالگام و کامپوزیت
چه کسانی نمی‌توانند از آمالگام استفاده کنند؟
به دلیل وجود فلز جیوه در ترکیب آمالگام برخی افراد به خصوص آن‌هایی که در محیط کاری خود با درصد بالایی جیوه در ارتباط هستند، نمی‌توانند از ترمیم دندان با آمالگام دندنپزشکی استفاده کنند.
دندانپزشک رفع مشکل پوسیدگی دندان در این افراد از مواد پرکننده دیگری همچون مواد کامپوزیت استفاده می‌کنند.
استفاده از آمالگام در افراد زیر ممنوعیت دارد:
افرادی که به جیوه یا دیگر ترکیبات آمالگام حساسیت دارند
کودکان، به خصوص کودکان زیر شش سال
زنان شیرده
زنان باردار و یا زنانی که قصد حاملگی دارند
افراد دارای اختلالات عصبی
افراد دارای اختلالات کلیوی
ترمیم دندان های خلفی با آمالگام
آمالگام یا کامپوزیت؛ کدام بهتر است؟
با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، اکنون استفاده از آمالگام برای ترمیم پوسیدگی‌های دندانی بسیار کمتر از قبل است.
امروزه بسیاری از دندانپزشکان به جای استفاده از آمالگام یا فیلر نقره‌ای، از فیلرهای سفید که شامل گلس آینومرها و کامپوزیت‌های رزینی هستند استفاده می‌کنند.
البته در شرایطی استفاده از آمالگام برای ترمیم دندان نسبت به کامپوزیت‌های رزینی برتری دارد، این شرایط عبارتند از:
بیمار در معرض خطر بالای ابتلا به پوسیدگی باشد
سطح بالای پوسیدگی دندان‌های عقبی که ماده ترمیمی باید نیروی فشار زیادی را تحمل کند
مناطقی مثل خط لثه که رطوبت برای جاسازی ماده ترمیمی مشکل‌ساز است
در این مواقع دندانپزشک به جای استفاده از دیگر مواد ترمیمی، ترمیم دندان با آمالگام دندانپزشکی را ترجیح می‌دهد.
از مزایای ترمیم دندان با کامپوزیت می‌توان موارد زیر را نام برد:
همرنگی با دندان و زیبایی بیشتر
عدم نیاز به حذف ساختارهای سالم دندان برای جاگذاری
نبود فلزات سنگین در ترکیب آنها
چسبندگی قوی به ساختار دندان
کامپوزیت‌های دندانی کاربردهای مختلفی دارند، علاوه بر ترمیم پوسیدگی دندان می‌توان از آنها برای ترمیم شکستگی، رفع فاصله بین دندانی و همچنین بزرگ‌تر کردن ابعاد دندان استفاده کرد.
برخی از معایب کامپوزیت‌ها برای ترمیم پوسیدگی دندان عبارتند از:
هزینه ترمیم کامپوزیتی نسبت به هزینه ترمیم دندان با آمالگام دندانپزشکی بسیار بیشتر است.
دوام کمتر، کامپوزیت‌ها به طور متوسط 5 سال عمر می‌کنند.
ترمیم دندان با کامپوزیت بیشتر از ترمیم دندان با آمالگام زمان می‌برد.
با وجود این شرایط دندانپزشک ممکن است با توجه به شرایط دندان شما و حجم پوسیدگی آن، برای ترمیم از آمالگام و یا کامپوزیت استفاده کند.
برای مثال اگر دندان دارای پوسیدگی جزو دندان‌های خلفی باشد و حجم پوسیدگی بسیار بالا باشد، دندانپزشک استفاده از آمالگام برای ترمیم را ترجیح می‌دهد.
زیرا آمالگام در مقایسه با مواد کامپوزیتی استحکام بالاتری در برابر نیروهای سایش دندان‌های عقبی داشته و کمتر در معرض شکستگی است.
با ترکیبات آمالگام دندانپزشکی در این مقاله آشنا شوید.
مزایای آمالگام چیست؟
از مهم‌ترین مزایای آمالگام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استحکام بالا و مقاومت در برابر نیروهای فک
احتمال شکستگی آمالگام نسبت به سایر مواد پرکننده کمتر است.
استفاده از این ماده بسیار قدمت دارد و بیش از 150 سال است که دندانپزشکان از این ماده برای ترمیم پوسیدگی دندان استفاده می‌کنند.
هزینه پرکردن دندان با این ماده بسیار کمتر از سایر مواد پرکننده است و بسیار اقتصادی است.
مقاومت بالا در محیط مرطوب دهان
مقاومت در برابر پوسیدگی و جلوگیری از فعالیت باکتری‌ها
قرارگیری آسان در روی دندان
دوام و ماندگاری بالا
به این ترتیب اگر می‌خواهید پوسیدگی دندان خود را با هزینه کمتری درمان کنید، می‌توانید از دندانپزشک بخواهید برای ترمیم دندان‌هایتان از مواد آمالگام استفاده کند.
البته استفاده از آمالگام یک سری معایبی هم به همراه دارد که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
معایب ترمیم دندان با آمالگام دندانپزشکی چیست؟
با اینکه آمالگام هنوز هم یکی از روش‌های پرطرفدار ترمیم پوسیدگی دندان‌ها است، اما یک سری معایبی به همراه دارد.
همان‌طور که می‌دانید هیچ کدام از روش‌های درمان پزشکی و دندانپزشکی، خوب مطلق نیستند و در کنار مزایا، یک سری معایبی را نیز به همراه دارند.
از مهم‌ترین معایب ترمیم دندان با آمالگام می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
این ماده همرنگ دندان نیست و رنگ آن از نقره‌ای به سیاه تغییر می‌کند، به همین دلیل از نظر زیبایی می‌تواند برای بیمار مشکل ایجاد کند.
آمالگام می‌تواند سلامت ساختار دندان را به خطر بیاندازد، زیرا برای مستحکم‌کردن آن بخشی از دندان سالم باید حذف شود.
آمالگام یک ماده فلزی است در نتیجه به مرور زمان دچار انبساط می‌شود.
این انبساط می‌تواند باعث بروز شکستگی‌های دندانی و ضعیف شدن دندان شود.
آمالگام فلزی است و از آنجایی که فلزات رسانای بسیار خوب گرما و سرما هستند، می‌توانند حساسیت عصب دندانی را نسبت به سرما و گرما بسیار افزایش دهند.
سفت شدن آمالگام طولانی است و 24 ساعت طول می‌کشد. در این مدت بیمار نباید با دندان پرکرده خود غذا بخورد.
در ترکیب آمالگام فلز جیوه و دیگر فلزات وجود دارند که سمی هستند و می‌توانند باعث بروز حساسیت و آلرژی در بیمار شوند.
هزینه ترمیم دندان با آمالگام دندانپزشکی چقدر است؟
هزینه درمان ترمیم دندان با آمالگام، یک هزینه مشخیص و ثابت نیست و به پارامترهای مختلفی بستگی دارد.
به طور کلی هزینه ترمیم دندان با آمالگام دندانپزشکی با توجه به عوامل زیر تعیین می‌شود:
دندانپزشک
نوع بیمه بیمار
شرایط دندان و میزان نیاز به ترمیم
برای مثال وقتی یک دندان شما تنها پوسیدگی جزئی در سطح خود داشته باشد هزینه کمتری پرداخت خواهید کرد.
در حالی که اگر تمام سطوح دندان دچار پوسیدگی شده باشند، باید هزینه بیشتری بپردازید چون هم زمان بیشتری نیاز دارد و هم مواد بیشتری برای ترمیم دندان استفاده می‌شود.
سخن پایانی کارینودنت
طبق آمار از هر ده نفر بزرگسال، تقریبا 9 نفر به مشکل پوسیدگی دندان مبتلا هستند. پوسیدگی در اثر عدم رعایت صحیح مراقبت‌های بهداشتی دهان و دندان و تجمع باکتری‌ها روی مینای دندان ایجاد می‌شود و باید کنترل شود.
