آشنایی با انواع بی حسی و آرامبخشی در دندانپزشکی
بی حسی موضعی یکی از مراحل مهم کارهای دندانپزشکی است که از اهمیت بالایی برخوردار است.
یک بی حسی موضعی موفق باعث آرامش بیمار در حین کار و سبب اطمینان او به دندانپزشک می شود.
همچنین دندانپزشک کار خود را با آسودگی خاطر از اینکه بیمارش درد ندارد و آرام است انجام می دهد.
بی حسی موضعی ممکن است مشکلاتی را برای بیمار داشته باشد که قسمتی از آن مربوط به داروی مصرفی و قسمت دیگر مربوط به وسایل مورد استفاده، فیزیولوژی بدن بیمار و خود عمل تزریق می باشد.
برای بیشتر پروسه ها و درمان های دندانپزشکی لازم است که بیمار برای جلوگیری از احساس درد و عوارض احتمالی بی حس شود.
بیماران معمولا بسته به نوع درمان و مدت زمان درمان، سن و سال و میزان اضطرابی که دارند ۳ نوع بیحسی دریافت می کنند.
در این مقاله با ما همراه باشید که درباره انواع بی حسی‌های دندانپزشکی اطلاعاتی ارائه شده که خواندن آن ها می تواند برایتان مفید باشد
بی حسی موضعی چیست؟
بی حسی موضعی عبارت است از، از دست دادن حساسیت نسبت به تحرکات دردناک که بعلت قطع جریان محیطی در طول یک عصب به صورت گذرا بوجود می آید.
داروهای بیحسی موضعی کلا به سه گروه تقسیم می شوند.
استرها
آمیدها
ترکیبات نوع هیدروکسیل
آشنایی با روشهای بی حسی دندان در دندان پزشکی
بی حسی دندان موضعی یا لوکال
سدیشن (Sedation)
بیهوشی عمومی (General Anesthesia)
آمپول دندانپزشکی چیست؟
برای بی حس کردن محیط دهان، بسته به نوع کاربردی که دندانپزشک بی حسی در نظر دارد، مواد و تکنیکهای مختلفی استفاده میشود.
لیدوکائین متداول ترین نوع ماده بیحسی است که در مطب دندانپزشکی کاربرد دارد.
دندان پزشکی برای خیلی ها ترسناک است؛ آن صندلی بزرگ و عجیب غریب با آن چراغ و سیمهایی که از آن آویزان است و مثل بیک غول بی شاخ و دم به آدمهای وحشت زده دهن کجی می کند و بوی خاصی که هرمیشه آشناست، اما ما را به یاد خاطرات تلخ و شیرین اقدامات قبلی دندانپزشکی که برایمان انجام شده، می اندازد.
هر یک از اینها به تنهایی با اضطرابی آشنا از دندانپزشکی همراه است، اما وای به لحظه ای که دندانپزشک بخواهد کارش را شروع کند.
به طرف کمدش می رود و با یک سرنگ فلزی غول پیکر که هرگز وحشتناک تر از آن را ندیده ایم به کنارمان می آید، سرپوش سرنگ را برمی دارد و خروج مایع بیحسی از سرسوزن را اشکار می کند.
بعد از این لحظه شاید ترجیح می دهیم چشم هایمان را ببندیم و بقیه داستان را فقط حس کنیم و نبینیم محیط دهان و از جمله دندان ها، محیطی پر از اعصاب و گیرنده های حسی است.
هر گونه دستکاری در محیط دهان و دندان، ممکن است گیرنده ها را تحریک کرده و درد ایجاد کند.
جدا از سر و صدای وسایل چرخنده دندانپزشکی که بسیاری از مراجعه کنندگان مطبهای دندانپزشکی را آزار می دهد، ترس از دردناک بودن عملیات دندانپزشکی نیز بسیار آزار دهنده است. بی حسی های دندانپزشکی به کمک آدمی آمده است و با طرف شرکت کننده در یک درمان دندانی، یعنی هم بیمار و هم دندانپزشک را به آرامش می رساند.
لزوما تمام عملیات دندانپزشکی دردناک نیست یا درد آنها آنقدر شدید نیست که نیاز به بیحسی باشد.
به عبارتی، دندانپزشک برای انجام عملیات دندانپزشکی به صورت جداگانه تصمیم می گیرد که آیا اقدام به بی حسی بکند یا نه.
معمولا برای انجام عملیات ساده ای که تداخل چندانی با اعصاب دهان، دندان ندارد، مثلا جرمگیری یا ترمیم دندان های درمان ریشه شده، احتیاجی به بی حسی نیست اما برای انجام اغلب عملیات دندانی مثل پر کردن، درمان ریشه، کشیدن دندان، جراحی و … بیحسی لازم است.
البته بعضی دندانپزشکان، بنا به تجربه و شناختی که از نوع دندان، میزان پوسیدگی، آستانه درد و همکاری بیمار دارند، مواردی از پر کردن دندان را بدون آنکه درد شدید یا مشکل خاصی برای بیمار اتفاق بیفتد، بدون بی حسی انجام می دهند
معرفی انواع آمپول بی حسی دندان
برخی از انواع آمپول های بی حسی دندان در دسته‌بندی بیهوشی عمومی جای می‌گیرند.
عملکرد داروهای این گروه دقیقاً برخلاف داروهای بیحسی موضعی است.
زمانی که این داروها استفاده می‌شوند، کل بدن تحت تأثیر قرار خواهد گرفت و در واقع ایجادکننده حالت بیهوشی هستند. درصورتی‌که جراحی‌های دهان و جراحی دندان طولانی‌مدت باشند، می‌توان نسبت به تزریق این آمپول‌ها اقدام کرد.
همچنین در برخی از عمل‌های جراحی بیمار نباید تکان بخورد؛ زیرا حساسیت بالایی وجود دارد.
این داروها به کمک بدن بیماران می‌شتابند تا آنها را کاملاً بدون حرکت نگه دارند.
همچنین گاهی اوقات بیماران ترس و اضطراب شدیدی را روی صندلی دندانپزشکی تجربه می‌کنند.
در این شرایط پزشک برای آرام کردن بیمار خود، استفاده از آمپول‌های بیهوشی عمومی را پیشنهاد می‌دهد.
انواع آمپول های بی حسی دندان که موجب بیهوشی عمومی می‌شوند، به‌صورت کنترل‌شده و از طریق IV یا ماسک صورت برای فرد تجویز خواهند شد.
از داروهای مورد استفاده در بیهوشی عمومی می‌توانیم به پروپوفول، کتامین، دیازپام، ایزوفلوران، دسفلوران و متوهگزیتال اشاره کنیم.
زمانی که بیهوش هستید، تنفس شما از طریق لوله تراشه انجام خواهد شد.
نکته مهمی که باید بیان کنیم این است تمامی افراد نمی‌توانند در بین کاندیدهای مناسب بیهوشی عمومی جای بگیرند. به‌عنوان‌مثال اگر در پرونده خود سابقه مشکلات عصبی، بیماری‌های اندام داخلی و رفلاکس اسید دارید، بهتر است از روشهای دیگر بهره بگیرید.
لازم به ذکر است قویترین امپول بی حسی دندان در این دسته‌بندی جای می‌گیرد.
آرامش‌بخش اکسید نیتروژن
از اکسید نیتروژن به‌عنوان گاز خنده نیز یاد میشود.
اکسید نیتروژن در واقع نوعی آرام‌بخش ساده است که تأثیرگذاری آن در سریع‌ترین زمان ممکن رخ می‌دهد.
در این روش با کمک ماسک باید به استنشاق ترکیب نیتروژن و اکسیژن بپردازید.
بین هر دو گاز باید تعادل وجود داشته باشد که کنترل این امر توسط پزشک صورت خواهد گرفت.
زمانی که استنشاق قطع شود، تأثیر آن نیز در بیشترین سرعت از بین خواهد رفت.
معمولاً افرادی که جوان‌تر هستند، از این روش استقبال می‌کنند.
سایر آرامش‌بخش‌ها اثرات بسیار عمیقی دارند؛ به همین علت وجود یک همراه بسیار ضروری است.
اسم امپول بی حسی چیست؟
بیحسی موضعی از تزریق دارو اعمال می شود.
رایج ترین داروهایی که برای بی حس کردن دندان استفاده می شوند عبارتند از:
لیدوکائین
آرتیکائین
پریلوکائین
مپیواکائین
و بوپیواکائین
آشنایی با انواع بی حسی دندانپزشکی
این داروها به صورت موضعی استفاده می شوند یا در محل خاصی در دهان شما تزریق می شوند.
آنها معمولاً در کمتر از ۱۰ دقیقه تاثیر خود را گذاشته و ناحیه مورد نظر را بی حس و سر می کنند.
انواع بی حسی های دندانپزشکی به شکل موضعی یا لوکال، با وجود اینکه منطقه بی حس می شود، اما شما همچنان هوشیار و قادر به برقراری ارتباط خواهید بود.
اثرات بیحسی در طول عمل و تا چند ساعت پس از آن ممکن است باقی خواهند ماند.
۱. بی حسی دندان موضعی یا لوکال
بی حسی دندان (به صورت موضعی) رایج ترین نوع آرامبخشی در دندانپزشکی است.
دندانپزشکان معمولاً برای انجام درمان های سبک و کوچک از این نوع بی حسی استفاده می کنند
قبل از انجام هر کدام از روش های زیر، به صورت انواع بی حسی موضعی دندان به لثه بیمار تزریق می شود:
پرکردن دندان
کشیدن دندان
عصب کشی دندان یا درمان ریشه
نصب روکش دندان
جرمگیری دندان و روت پلنینگ
انواع بی حسی موضعی:
برخلاف بیهوشی های عمومی، بی حسی های موضعی باعث از دست دادن هوشیاری شما نمی شوند.
این بدان معنی است که آنها معمولاً ایمن تر هستند، معمولاً قبل از استفاده نیازی به آماده سازی خاصی ندارند و آثار آنها سریعتر از بین می رود.
سدیشن (Sedation)
سدیشن نوعی از آمپول دندان پزشکی است که در شمار زیادی از بیماران جهت آرامبخشی بکار برده می شود.
دندانپزشکی سدیشن می تواند به تسکین اضطراب و ترس بیمار در حین کار دندانپزشکی کمک کند یا اینکه منجر به کاهش درد و جلوگیری از حرکت بیماران در طول عمل شود.
بیحسی و آرامبخشی سدیشن را می توان به صورت خفیف، متوسط یا عمیق به بیمار تجویز کرد:
سدیشن دندانپزشکی خفیف شما را هوشیار نگه می دارد و می توانید به دستورات پاسخ دهید.
آرامبخشی متوسط ممکن است شما را در حالت نیمه هوشیار قرار دهد.
آرام بخش عمیق نیز اغلب شما را از محیط اطراف خود بی خبر می کند طوری که نمی توانید به تحریک پاسخ دهید
بی حسی دندان عمومی General anesthesia
بی حسی دندان یا بیهوشی عمومی را خواب مصنوعی نیز می‌گویند و زمانی که اضطراب بیمار بالا است یا زمان جراحی دندان طولانی است مورداستفاده قرار می‌گیرد.
این نوع از بی حسی دندانپزشکی به صورت استنشاقی یا تزریق وریدی مورداستفاده قرار می‌گیرد و برای اعمال زیر بسیار کاربردی است:
پیوند استخوان دندان برای ایمپلنت؛
اعمال جراحی فک؛
کشیدن دندان برای جراحی؛
قابل استفاده برای برخی از اعمال دندانپزشکی زیبایی.
لازم به ذکر است که استفاده از بی حسی عمومی نیز ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد.
موارد زیر از جمله شایعترین علائم و عوارض نسبت به مصرف بی حسی عمومی محسوب می‌شوند.
قفل شدن فک بیمار؛
احساس خستگی و بی‌حالی؛
داشتن توهم و منگی خفیف؛
گیجی؛
تعرق بالا و لرزیدن؛
تورم در محل تزریق؛
استفراغ و حالت تهوع؛
سر گیجه و سایر موارد دیگر.
داروهای بی حسی دندان چند نوع هستند؟
به طور کلی داروهای انواع بی حسی های دندانپزشکی و لثه در دندانپزشکی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:
گروه اول :
داروهایی هستند که در آنها از ماده بی حس کننده لیدوکایین به همراه آدرنالین استفاده شده است.
آدرنالین باعث می شود عروق خونی در ناحیه ای که آمپول بی حسی تزریق شده است تنگ شده و داروی بی حسی لیدوکایین همان جا در کنار عصب دندان بماند و دندان را برای مدت طولانی بی حس کند.
ولی آدرنالین کمی باعث تپش قلب نیز می شود، بنابراین افرادی که بیماری قلبی عروقی دارند، نباید از این نوع داروی بی حسی استفاده کنند، چون باعث تپش قلب و خطر برای آنها خواهد شد.
گروه دوم :
آمپول بی حسی دندان بدون آدرنالین هستند، بنابراین گرچه اثر کوتاه مدت تری دارند، ولی بعضی بیماران خاص باید از این دارو استفاده کنند که تفاوت قیمت چندانی با اولی ندارد.
اگر شما بیماری خاصی دارید، حتما قبل از تزریق آمپول، آن را با دندانپزشک تان در میان بگذارید تا داروی بی حسی مناسب را برای شما تزریق کند.
داروهای بی حسی سدیشن کدامند؟
یکی از رایج ترین دارهای بیحسی دندانپزشکی که به منظور سدیشن به بیمار داده می شود اکسید نیتروژن ( یا گاز خنده) است.
اکسید نیتروژن یک گاز قابل استنشاق است و کاربرد زیادی در دندانپزشکی کودکان دارد.
نمونه های دیگر آرامبخشی سدیشن عبارتند از:
دیازپام (Valium)
میدازولام (Versed)
و پروپوفول (Diprivan)
مصرف پروپرانول قبل از دندانپزشکی
پروپرانول یک داروی مسدود کننده بتا است.
این دارو با مسدود کردن اثرات هورمون‌های استرس مانند آدرنالین (اپی‌نفرین) و نورآدرنالین (نوراپی‌نفرین) روی گیرنده‌های بتا در قلب، ریه‌ها و سایر بافت‌ها تأثیر می‌گذارد. این دارو برای درمان مشکلات قلبی، کمک به کاهش اضطراب و پیشگیری از میگرن استفاده میشود.
به بیان دیگر، از این دارو زمانی استفاده می‌کنیم که فرد دچار ضربان قلب نامنظم (آریتمی) شده است.
اینجاست که رابطه بین پروپرانول و اضطراب پررنگ میشود.
موارد مصرف قرص پروپرانول
شایع است که قرص پروپرانول برای کاهش استرس استفاده میشود. اما جالب است که بدانید این دارو دارای طیف وسیعی از مصارف بهداشتی است که هم مسائل جسمی و هم روانی را پوشش می‌دهد.
در اینجا برخی از شرایطی که پروپرانول در آنها مورد استفاده قرار می‌گیرد را مشاهده می‌کنید:
• اضطراب
• اختلال هراس
• میگرن
• فشارخون بالا (فشارخون بالا)
• اختلال در ریتم قلب (ضربان قلب سریع یا نامنظم)
• درد قفسه سینه ناشی از آنژین
• پرکاری غده تیروئید
• همانژیوم نوزادی
البته این فهرست کامل نیست، زیرا پروپرانول می‌تواند برای درمان سایر بیماری‌ها و اختلالاتی که در بالا به آنها اشاره نکرده‌ایم هم استفاده شود.
همچنین در برخی موارد به عنوان یک اقدام پیشگیرانه مورد توجه است.
به عنوان مثال می‌تواند خطر ابتلا به حمله قلبی یا سکته را کاهش دهد.
توجه داشته باشید که میزان دوز پروپرانول و اضطراب شما، بسته به موقعیتی که در آن هستید متفاوت خواهد بود.
برای درک بهتر این مسئله باید با پزشک معالج خود در تماس بوده و میزان دوز صحیح را از ایشان بپرسید.
واکنش شدید آلرژیک به پروپرانولول
قبل از هر گونه جراحی به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید که در حال مصرف داروی پروپرانولول هستید.
اگر مبتلا به دیابت هستید، پروپرانولول ممکن است ضربان قلب بالای شما را که معمولا به خاطر افت قند خون احساس می کنید، پنهان کند.
دیگر نشانه های افت قند خون عبارتند از سرگیجه و تعریق که تحت تاثیر این دارو قرار نمی گیرند.
به علاوه داروی پراپرونولول ممکن است کنترل قند خون را دشوار سازد.
بنابراین به طور منظم فند خون خود را چک کنید و نتیجه را به پزشک اطلاع دهید.
در صورت مشاهده علائم قند خون بالا، مانند افزایش تشنگی یا ادرار به پزشک اطلاع دهید.
ممکن است لازم شود پزشک داروهای دیابت، برنامه ورزشی و رژیم غذایی شما را تنظیم کند.
پروپرانولول ممکن است باعث سرگیجه شود.
الکل یا ماری جوانا سرگیجه را بدتر می کنند.
در هنگام مصرف این دارو تا زمانی که به طور کامل هوشیار نشده اید، رانندگی نکنید و یا از دستگاه هایی که نیازمند هوشیاری هستند، استفاده نکنید.
برای کاهش خطر سرگیجه یا سبکی سر زمانی که از حالت دراز کشیده یا نشسته بلند می شوید، خیلی آهسه حرکت کنید.
شکل مایع داروی پروپرانولول ممکن است حاوی الکل باشد. اگر اعتیاد به الکل دارید یا مبتلا به بیماری کبد هستید، شکل مایع دارو را با احتیاط مصرف کنید.
در مورد مصرف بی خطر دارو با پزشک خود مشورت کنید
مشخصا چه افرادی نیاز به دریافت سدیشن دارند؟
بیماران مبتلا به اضطراب شدید معمولاً قبل از تزریق بیحسی دندانپزشکی و شروع درمانشان (به خصوص اگر ترس از سوزن داشته باشند) به دریافت مسکن نیاز دارند.
افراد مبتلا به فوبیای دندان، که ترس شدید از مراجعه به دندانپزشک دارند نیز، اغلب قبل از شروع درمان با این روش آرام می شوند.
بیهوشی عمومی (General Anesthesia)
بیهوشی عمومی منجر به از دست دادن موقت هوشیاری در طی اعمال دندانپزشکی می شود. بیمار در ۳ حالت نیاز به بیهوشی عمومی در دندانپزشکی دارد:
زمانی که عملِ سنگین با مدت زمان طولانی انجام می شود
زمانی که اضطراب و ترس بیمار از عمل بسیار زیاد است
زمانی که بیمار حین عمل بیش از حد تکان می خورد و همکاری لازم را ندارد
در مواد بی حس کننده دندان چه موادی به کار رفته است؟
وقتی داروی بیحسی به شما تزریق می شود بدن تلاش می کند با بالا بردن جریان خون ناحیه که به آن آسیب وارد شده را ترمیم کند بنابراین سعی می کند داروی بی حسی که به عنوان یک ماده خارجی شناسایی کرده است را از محل دور کند همان طور که خودتان حدس می زنید در این صورت مدت زمان بی حس ماندن آن ناحیه پائین آمده و شما ممکن است در حین کار احساس درد کنید به این منظور در ماده بی حسی دندانپزشکی از ماده ای به نام اپی نفرین (آدرنالین) استفاده شده است که این ماده یک ماده تنگ کننده رگ است (شریان بند) که باعث می شود جریان خون در آن ناحیه پائین آمده و بی حسی مدت زمان بیش تری طول بکشد.
ماده اپی نفرین حتی اگر در غلظت بسیار کم و رقیق شده با نسبت ۱ به ۲۰۰۰۰۰ استفاده شود هم می تواند بسیار مؤثر باشد. اپی نفرین به عنوان یک تنگ کننده رگ شناخته شده است که باعث می شود در ناحیه تزریق بی حسی رگ های خونی مقبض و تنگ شود و جریان خون در آن ناحیه کم شود.
این عملکرد باعث می شود ماده بی حسی با اثربخشی طولانی تری باقی بماند و دندانپزشک راحت تر به کار خود ادامه دهد و بیمار هم احساس درد نکند.
تفاوت بیهوشی عمومی با آرامبخشی داخل وریدی چیست؟
تفاوت بین بیهوشی عمومی و آرامبخشی آگاهانه وریدی IV در توانایی بیمار برای پاسخ دادن و نفس کشیدن به تنهایی و بدون دستگاه است.
در بیهوشی نیاز به تنفس از طریق دستگاه است و هیچ چیزی احساس نمی شود اما با بیحسی وریدی، بیمار بدون نیاز به دستگاه نفس می کشد
برای چه عمل های دندانپزشکی نیاز به بیهوشی عمومی است؟
بیهوشی عمومی معمولاً برای بیماران بستری در بیمارستان که تحت عمل جراحی تهاجمی دهان قرار می‌گیرند تدارک دیده می شود. برخی از مهمترین اعمال دهان و دندان که نیاز به این نوع بیهوشی دارند از جمله:
پیوند استخوان دندان
جراحی فک
کشیدن دندان با جراحی
جراحی سرطان دهان
جراحی آپنه خواب
برخی از روش های دندانپزشکی زیبایی
جراحی شکاف لب یا کام
زمان مناسب تزریق داروی بی حسی دندان
زمانی که دندانپزشک سوزن تزریق داروی بیحسی را وارد بافت مورد نظر می کند ابتدا چند قطره از آن را تزریق می نماید و پس از چند ثانیه مکث سوزن را به محل مشخص که معمولا با کمک حس لامسه آن را پیدا می کند وارد کرده و و با تکیه بر تجربه زیادی که کسب کرده تزریق را کامل میکند.
بسته به بافت محل تزریق در هر بیمار میزان ورود سوزن به آن متفاوت است.
چرا از آمپول بی حسی در دندانپزشکی استفاده می شود؟
جدا از سر و صدای وسایل چرخنده دندانپزشکی که بسیاری از مراجعه کنندگان مطب های دندانپزشکی را آزار می دهد -و جزو تجهیزات دندانپزشکی پر استفاده هستند- ترس از دردناک بودن عملیات دندانپزشکی نیز بسیار آزار دهنده است.
آمپول دندان پزشکی به کمک آدمی آمده است و با طرف شرکت کننده در یک درمان دندانی، یعنی هم بیمار و هم دندانپزشک را به آرامش می رساند.
لزوما تمام عملیات دندانپزشکی دردناک نیست یا درد آنها آنقدر شدید نیست که نیاز به بی حسی باشد.
به عبارتی، دندانپزشک برای انجام عملیات دندانپزشکی به صورت جداگانه تصمیم می گیرد که آیا اقدام به بی حسی بکند یا نه.
اثرات جانبی آمپول بی حسی چیست؟
برخی از بیماران دندانپزشکی پس از دریافت بیحسی، تهوع، سرگیجه و سردرد را گزارش می‌دهند.
این اثرات موقتی هستند. گاهی نیز تاری دید، احساس ضعف، انقباض عضلانی و گزگز خواهید داشت.
واکنش‌های آلرژیک به بیحسی دندان که ممکن است رخ دهد شامل تنگی نفس، کهیر یا خارش است.
با این حال با وجود این موارد، آمپول دندان پزشکی کاملا بی خطر است و برای جراحی‌های کوچک بسیار ایمن تر از بیهوشی عمومی می‌باشد.
هنگام مصرف دارو ممکن است کمی‌درد و سوزن سوزن شدن را تجربه کنید.
همچنین ممکن است با از بین رفتن بیحسی، کبودی جزئی روی صورت ایجاد شود.
افرادی که بیحسی موضعی دریافت کرده‌اند باید مراقب باشند که تا زمانی که احساس درد نمی‌کنند، گونه‌های خود را گاز نگیرند.
با از بین رفتن بی حسی، ممکن است درد در ناحیه دندان شما آغاز شود که در این گونه موارد دندانپزشک داروهای مسکن را برای تسکین درد تجویز میکند.
چه چیزی خطر عوارض جانبی آمپول بی حسی را افزایش می‌دهد؟
همانطور که گفتیم، در بیشتر موارد آمپول‌های بی حسی ایمن هستند.
اما افراد مسن و افرادی که از داروهای خاصی استفاده می‌کنند، بیشتر در معرض خطر عوارض جانبی قرار دارند.
اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید زیرا این شرایط می‌تواند بر عملکرد شما در حین و بعد از تزریق تأثیر بگذارد:
سابقه واکنش‌های نامطلوب به بیهوشی
آپنه خواب
تشنج
چاقی
فشار خون بالا
دیابت
بیماری قلبی
بیماری ریه
بیماری کلیوی
آلرژی دارویی
آیا عوارض بی حسی دندان خطرناک است؟
یکی از مهم ترین سوالاتی که دندانپزشک از بیمار خود می پرسد این است که آیا به دارو خاصی حساسیت دارند یا خیر! آیا سابقه بیماری های تنفسی، حساسیتی و … دارند یا خیر؟! بعد از پاسخ، اگر روند تزریق بی حسی دندان به درستی انجام شود؛ خطری، سلامت بیمار را تهدید نخواهد کرد.
در واقع عوارض بی حسی دندان آنچنان رایج و خطرآفرین نبوده و در صورت ایجاد عوارض، بعد از چند ساعت رفع خواهد شد.
بی حسی دنداپزشکی- گاز گرفتن لب، گونه یا زبان
شایعترین عارضه ای که بعد از بی حسی دندان خصوصا در کودکان رخ می دهد، گاز گرفتن لب، گونه و یا زبان است.
این عمل باعث ایجاد زخم سفید رنگ در لب یا داخل گونه به همراه تورم می شود.
برای جلوگیری از این اتفاق توصیه می شود از خوردن خوراکی های جویدنی در زمان بی حسی خصوصا در کودکان پرهیز شود. که این مورد ممکن است در دندانسازی نیز اتفاق بیافتد.
آیا جایگزینی برای آمپول بی حسی دندان وجود دارد؟
در حالی که بیحسی دندان هنوز جایگزین مناسبی ندارد، اما دستگاه‌های ارتعاشی می‌توانند اثرات آن را افزایش دهند.
این دستگاه‌ها ترس رایج از سوزن را با فعال کردن رشته‌های عصبی به طور همزمان کاهش می‌دهند.
آنها این کار را با استفاده از ارتعاش انجام می‌دهند.
مثالی از این دستگاه‌ها، Accupal است، دستگاهی که از فشار و ارتعاش برای «پیش‌شرطی کردن» بافت استفاده کرده و این فشار و ارتعاشات را بر روی محل تزریق در اطراف نقطه نفوذ اعمال میکند. این عملیات درد را از بین می‌برد.
علت دردناک بودن تزریق داروی بی حسی دندانپزشکی چیست؟
تزریق مقدار زیادی داروی بیحسی می‌تواند به بافت‌های محل تزریق فشار وارد کند و عامل ایجاد درد شدید شود.
مواردی که دندانپزشک می‌تواند با کمک و استفاده از آنها درد ناشی از تزریق بیحسی را برای شما کمتر کند، عبارتست از:
اگر کارپول داروی بیحسی کمی گرم بوده و بصورت گرم تزریق شود، این درد کاهش می‌یابد.
سرعت تزریق داروی بیحسی: آمپول بیحسی باید خیلی آرام و طی یک دقیقه درون لثه بیمار تزریق شود، در این صورت درد ناشی از تزریق بسیار کاهش می‌یابد.
استفاده از اسپری بی‌حس‌کننده مومضعی قبل از تزریق: دندانپزشک قبل از تزریق آمپول بیحسی، پنبة آغشته به اسپری بی‌حس‌کننده را روی لثه محل تزریق آمپول بیحسی قرار می‌دهد و حدود ۱ دقیقه در محل می‌ماند و لثه را به شکل سطحی بی‌حس میکند.
در این حالت شما متوجه ورود نوک سوزن در محل تزریق نمی‌شوید.
برای چه افرادی از ژل بی حسی استفاده می شود؟
برای کسانی که از تزریق سوزن بی حسی می ترسند و روی صندلی دندانپزشکی استرس دارند می توان به راحتی مدیریت اضطراب و درد در صندلی دندانپزشکی کاملا این ژل مناسب می باشد.
بی حسی موضعی باعث کاهش ناراحتی جزئی ناشی از وارد کردن سوزن می شود، که تا عمق ۲ تا ۳ میلی متر موثر است و فقط در محل آماده سازی باید استفاده شود.
دندانپزشک باید از مقدار درستی برای بی حسی استفاده کند، چون استفاده بیش از حد می تواند علاوه بر لثه کام نرم و حلق را نیز بی حس کند.
بیحسی موضعی باید ۱ تا ۲ دقیقه در تماس با بافت نرم باقی بماند تا بی حسی را انجام دهد.
تقریبا همه مردم فوبیای دندانپزشکی دارند و قادر به درمان فوبیای خود نیستند.
بنابراین، اغلب لازم است دندانپزشکان از روش های مختلفی برای درمان استفاده کنند تا بیماران هراسی نداشته باشند. دندانپزشکان با استفاده از راه حل های مختلف، محصولات و درمان های متفاوت که به بیماران ارائه می دهند اطمینان حاصل می کنند که فرد فوبیای خود را از دست داده و قادر به درمان بیماران هستند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با انواع بی حسی ها در دندانپزشکی آشنا شدید.
همچنین از عواض و اثرات آنها آگاه شدید.
اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
آیا بی حسی دندان لازم است؟
بی حسی دندان که اغلب به صورت موضعی انجام میشود، در درمان، لثه و دندان درد حس نخواهد شد و از این رو دندانپزشک به راحتی به کار خود مشغول میشود.
بی حسی دندان با دو روش موضعی و تزریقی انجام میشود؛ روش موضعی تنها زمانی استفاده میگردد که دندانپزشک قصد دارد قسمت کوچکی از ناحیه دندان را تحت درمان قرار دهد.
